พระ 9 ส. พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์: การพัฒนาพื้นที่เชิงสร้างสรรค์สู่การเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมจังหวัดหนองคาย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อรวบรวมองค์ความรู้เกี่ยวกับพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ “พระ 9 ส.” ในบริบทวัฒนธรรมจังหวัดหนองคาย 2) เพื่อพัฒนาคู่มือการจัดการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่เกี่ยวเนื่องกับพระ 9 ส. ในบริบทวัฒนธรรมจังหวัดหนองคาย และ 3) เพื่อรายงานผลลัพธ์การใช้คู่มือการจัดการท่องเที่ยวพระ 9 ส. ในบริบทวัฒนธรรมจังหวัดหนองคาย การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ รวบรวมข้อมูลจากหนังสือ ตำรา งานวิจัย วิทยานิพนธ์ บทความ และเอกสารอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง และการสัมภาษณ์เชิงลึกพระสงฆ์และผู้นำชุมชน จำนวน 18 รูป/คน การวิเคราะห์ข้อมูล และนำเสนอผลผ่านการพรรณนาวิเคราะห์
ผลการวิจัยพบว่า 1) องค์ความรู้พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ “พระ 9 ส.” พบว่า พระพุทธรูปทั้ง 9 องค์มีลักษณะเด่นด้านศิลปกรรมล้านช้างและเป็นศูนย์รวมศรัทธาของชุมชนท้องถิ่น โดยแต่ละองค์มีประวัติและคติความเชื่อเฉพาะ เช่น การคุ้มครองผู้เดินทาง การเสริมโชคลาภ และการเสี่ยงทาย ซึ่งสะท้อนภูมิปัญญาและความศรัทธาที่สืบทอดผ่านตำนาน พิธีกรรม และวิถีชีวิตของชาวหนองคาย 2) คู่มือที่จัดทำขึ้นประกอบด้วย 4 ส่วนหลัก ได้แก่ ประวัติและความสำคัญ แผนที่เส้นทาง พิธีกรรมที่เกี่ยวข้อง และข้อมูลบริการนักท่องเที่ยว โดยเน้นการให้ข้อมูลเชิงลึก เช่น ตารางเปรียบเทียบศิลปะล้านช้างของพระแต่ละองค์ พร้อมคำแนะนำด้านมารยาทและข้อควรปฏิบัติเมื่อเข้ากราบสักการะ เพื่อส่งเสริมความเข้าใจและเคารพในพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ 3) ผลการใช้คู่มือพบว่า นักท่องเที่ยวร้อยละ 85 พึงพอใจ โดยเฉพาะข้อมูลตำนานพระใส ชุมชนเห็นว่า คู่มือช่วยส่งเสริมการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน กระตุ้นเศรษฐกิจชุมชน และลดการละเมิดกฎวัด ทั้งนี้ มีข้อเสนอแนะเพิ่มเติมเรื่องการเข้าถึงของผู้พิการ และการขยายเนื้อหาเป็นหลายภาษาเพื่อรองรับนักท่องเที่ยวต่างชาติ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
เอกสารอ้างอิง
กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ. (2535). ประวัติวัดทั่วราชอาณาจักร เล่มที่ 10. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์การศาสนา.
กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม. (2558). พระพุทธรูปปางต่าง ๆ. กรุงเทพมหานคร : บริษัท รุ่งศิลป์การพิมพ์ (1977) จำกัด.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2565). กรอบหลักสูตรท้องถิ่น สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 2. หนองคาย : สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาหนองคาย เขต 2.
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยสำนักงานอุดรธานี. (2558). นมัสการสิ่งศักดิ์สิทธิ์ 9 ส เสริมมงคลชีวิต. ยุทธศาสตร์การท่องเที่ยว พ.ศ. 2558-2560. กรุงเทพมหานคร : กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา.
เคงเหลียน สีบุญเรือง. (2508). ประวัติพระถังซัมจั๋ง. พระนคร : โรงพิมพ์เลียงเซียงจงเจริญ.
ฉลอง พันธ์จันทร์. (2565). พระพุทธรูปข้ามแดน: ตำนานการประกอบสร้างและการช่วงชิงพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ในบริบทสังคมวัฒนธรรมปัจจุบัน. วารสารศิลปะการจัดการ, 6(1), 339-357.
พระครูพิทักษ์ศิลปาคม (นุชิต วชิรวุฑฺโฒ) และคณะ. (2565). รูปแบบการบริหารจัดการการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ของวัดในจังหวัดราชบุรี. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 11(1), 180-196.
พระมหาประหยัด ปญฺญาวโร,ดร.และคณะ. (2566). การพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยววัดและพุทธสถานเลียบแม่น้ำโขง ในเขตเทศบาลตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดหนองคาย. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 9(11), 279-295.
พระราชปรีชาญาณมุนี (นวนเขมจารี ป.ธ.6). (2530). พระธาตุอรหันต์. หนองคาย : โรงพิมพ์มิตรไทย.
พระอลงกรณ์ ฐานสิริ (แก้ววิเศษ). (2560). ศึกษาแนวทางส่งเสริมการท่องเทียวเชิงพุทธของ วัดพระพุทธรูป 9 ส. ในจังหวัดหนองคาย. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ศูนย์ข้อมูลทางวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม. (2565). วัดมณีโคตร. เรียกใช้เมื่อ 25 เมษายน 2568 จาก https://shorturl.asia/stWux.
สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ. (2545). ตำนานพระพุทธเจดีย์. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์มติชน.
หลวงบริบาลบุรีภัณฑ์. (2506). พระพุทธรูปสมัยต่าง ๆ ในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร : กรมศิลปากร.
อิงอร บุตรศรีผา และคณะ. (2566). การพัฒนาไกด์บุ๊คแหล่งเรียนรู้สถานที่ท่องเที่ยวและการถ่ายทอดเทคโนโลยีสู่กระบวนการยกระดับการท่องเที่ยวในจังหวัดหนองคาย. ใน รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์. สถาบันวิจัยพุทธศาสตร์ : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
