แบบจําลองความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของพฤติกรรมการเปนสมาชิกที่ดีตอองค์การของอาจารย์คณะศึกษาศาสตร์ในมหาวิทยาลัยของรัฐ

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนาและตรวจสอบแบบจําลองความสัมพันธเชิงสาเหตุของพฤติกรรมการเปน สมาชิกที่ดีตอองคการของอาจารยคณะศึกษาศาสตรในมหาวิทยาลัยของรัฐ ตามแนวคิดเรื่องพฤติกรรมการเปนสมาชิกที่ ดีตอองคการของออรแกน (Organ, 1987) กลุมตัวอยางเปนอาจารยคณะศึกษาศาสตรในมหาวิทยาลัยของรัฐ 13 แหง ปการศึกษา 2547 จํานวน 438 คน ตัวแปรที่ศึกษาประกอบดวยตัวแปรแฝง 7 ตัว ไดแก ลักษณะงาน การบริหาร ทรัพยากรมนุษย ภาวะผูนําเปลี่ยนสภาพ บรรยากาศองคการ ความพึงพอใจในงาน ความผูกพันตอองคการ และ พฤติกรรมการเปนสมาชิกที่ดีตอองคการ เครื่องมือที่ใชเปนแบบสอบถามตัวแปรแฝงทั้ง 7 ตัว วิเคราะหคาสถิติพื้นฐาน โดยใชโปรแกรม SPSS และใชโปรแกรม LISREL 8.50 พัฒนาและตรวจสอบความตรงเชิงโครงสรางของแบบจําลอง ความสัมพันธเชิงสาเหตุ ผลการวิจัยปรากฏวาแบบจําลองความสัมพันธเชิงสาเหตุของพฤติกรรมการเปนสมาชิกที่ดีตอองคการของ อาจารยคณะศึกษาศาสตร ในมหาวิทยาลัยของรัฐที่ปรับเปนแบบจําลองทางเลือกมีความสอดคลองกับขอมูลเชิง ประจักษในเกณฑดี โดยพิจารณาจากคาไค-สแควรเทากับ 131.55 ที่องศาอิสระเทากับ 177 คาความนาจะเปนเทากับ 1.00 ดัชนีวัดระดับความกลมกลืนเปรียบเทียบ (CFI) เทากับ 1.00 คารากของคาเฉลี่ยกําลังสองของความคลาดเคลื่อน โดยประมาณ (RMSEA) เทากับ .00 ตัวแปรทั้งหมดในแบบจําลองทางเลือกที่พัฒนาขึ้น สามารถอธิบายความ แปรปรวนของพฤติกรรมการเปนสมาชิกที่ดีตอองคการไดรอยละ 79 ตัวแปรที่มีอิทธิพลทางตรงตอพฤติกรรมการ เปนสมาชิกที่ดีตอองคการ ไดแกความพึงพอใจในงานและความผูกพันตอองคการ สวนตัวแปรที่มีอิทธิพลทางออม ตอพฤติกรรมการเปนสมาชิกที่ดีตอองคการ ไดแก 1) ความพึงพอใจในงานซึ่งมีอิทธิพลทางออมผานความผูกพันตอ องคการ 2)บรรยากาศองคการและ 3) ภาวะผูนําเปลี่ยนสภาพซึ่งมีอิทธิพลทางออมผานความพึงพอใจในงาน

A CAUSAL RELATIONSHIP MODEL OF ORGANIZATIONAL CITIZENSHIP BEHAVIOR OF EDUCATIONAL FACULTIES IN PUBLIC UNIVERSITIES

Research objectives were to develop and validate a causal relationship model of organizational citizenship behavior of educational faculties in public universities, based on the concepts of Organ (1987). The sample consisted of 438 educational faculties in thirteen public universities, in the academic year 2004. There were seven latent variables, namely: job characteristics, human resource management, transformational leadership, organizational climate, job satisfaction, organizational commitment, and organizational citizenship behavior. The research instrument was a questionnaire involving the seven latent variables. Data were analyzed with descriptive statistics, using SPSS, and with LISREL 8.50 to develop and validate the causal relationship model. Results indicated that the adjusted model was consistent with empirical data. Goodness of fit measures were found to be: χ 2 = 131.55, df = 177, p = 1.00, CFI = 1.00, RMSEA = .00. The variables in the adjusted model accounted for 79% of the variance of organizational citizenship behavior. Variables having a statistically significant direct effect on organizational citizenship behavior were job satisfaction and organizational commitment. Variables having a statistically significant indirect effect on organizational citizenship behavior were: 1) job satisfaction indirectly affecting through organizational commitment; 2) organizational climate, and 3) transformational leadership indirectly affecting through job satisfaction.