กฎหมาย
เสริมหรือถ่วงการพัฒนาเศรษฐกิจไทย?
Abstract
เศรษฐกิจไทยกำลังมีการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ โครงสร้างการผลิตในอดีตที่มุ่งผลิตสินค้าเกษตรกรรมเพื่อส่งออก เริ่มเปลี่ยนเป็นการผลิตสินค้าหัตถอุตสาหกรรมเป็นหลักจนนักเศรษฐศาสตร์บางคนเริ่มเชื่อว่าการขยายตัวของภาคการส่งออกสินค้าหัตถอุตสาหกรรมอย่างรวดเร็วในทศวรรษ 2533 จะเป็นปัจจัยให้ไทยมีโครงสร้างเศรษฐกิจแบบประเทศอุตสาหกรรมใหม่ในไม่ช้านี้ อัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจ ประมาณร้อยละ 10 เมื่อปี 2532 ถือเป็นอัตราที่สูงที่สุดในโลก ส่วนสำคัญที่ทำให้เกิดปรากฏการณ์นี้เป็นผลมาจากภาคการค้าระหว่างประเทศ ซึ่งมีการส่งออกสินค้าหัตถอุตสาหกรรม เพิ่มขึ้นถึงประมาณร้อยละ 30 อย่างไรก็ตาม สินค้าเกษตร
ดั้งเดิมและเกษตรอุตสาหกรรม ก็ยังมีความสำคัญต่อประเทศไทยอยู่ แม้จะไม่มากเท่าในอดีตก็ตามสิ่งที่น่าสนใจคือการค้าระหว่างประเทศของไทยนั้นมิได้เป็นนโยบายการค้าเสรี หากแต่ถูกแทรกแซงจากรัฐ และมีการควบคุมค่อนข้างเข้มงวดในสินค้าบางชนิด โดยใช้กฏหมายฉบับต่างๆ เป็นกลไกสำคัญด้วยเหตุนี้ การพัฒนาเศรษฐกิจไทยจะเป็นไปอย่างราบรื่นหรือไม่ ส่วนสำคัญก็ ขึ้นกับว่ากฏหมายที่ดำรงอยู่เกื้อกูลต่อภาคการค้าระหว่างประเทศหรือไม่ เพียงใด?
References
2. กระทรวงพาณิชย์ (2523) “การผลิตและการตลาดข้าวของไทย” เอกสารโรเนียว (กันยายน)
3. กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ (2524) “ภาวการณ์ผลิตและการค้ามันสำปะหลัง” เอกสารโรเนียว (กันยายน)
4. กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ (2531) “นโยบายข้าวไทย” เอกสารโรเนียว (พฤษภาคม)
5. เกษม เจริญเผ่า (2517) “พรบ.กองทุนสงเคราะห์เกษตรกร” วารสารเศรษฐกิจการพาณิชย์ 4 (พฤศจิกายน) : 17-22
6. ชุติมา บุณยประภัศร (2526) รวบรวม “นโยบาย/มาตรการควบคุมการนำเข้าในราชอาณาจักรพ.ศ. 2522 และ 2482” วารสารเศรษฐกิจการพาณิชย์ 14 (สิงหาคม) : 3-46
7. ดิเรก ปัทมสิริวัฒน์ (2527) “ข้อเสนอใหม่ในการให้สินเชื่อการส่งออกของธนาคารแห่งประเทศไทย” เอกสารวิชาการ ฉบับที่ 16 คณะพัฒนาการเศรษฐกิจ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสคร์ (ตุลาคม)
8. ดวงมณี วงศ์ประทีป (2531) “การจัดสรรสินเชื่อของธนาคารแห่งประเทศไทย” ใน รังสรรค์ ธระพรพันธุ์ (บรรณาธิการ) เศรษฐกิจไทย : บนเส้นทางแห่งสันติประชาธรรม เล่มที่ สอง (กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์)
9. ทัศนาพร ทองแสน (2530) “นโยบายข้าวของรัฐบาลไทยระหว่าง พ.ศ. 2475-2503”
10. วิทยานิพนธ์ปริญญาโท แผนกประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร (ตุลาคม)
11. ธิติพันธุ์ เชื้อบุญชัย (2529) “กฎหมายและปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการนำเข้า การลงทุน และนำเข้า เพื่อส่งออก” วารสารกฎหมาย 10 (กรกฎาคม-พฤศจิกายน) : 198-221
12. นิพนธ์ พัวพงศกร (2532) “เศรษฐศาสตร์เรื่องแพคกิ้งเครดิต” วารสารเศรษฐศาสตร์ธรรมศาสตร์ 7 (มิถุนายน) : 131-158
13. นิตยา พิบูลย์รัตนกิจ และ อารยา ศรีพัฒนาสกุล (2527) “ประเทศไทยกับการสมัครเข้าเป็นภาคีแกตต์” รายงานเศรษฐกิจรายเดือน ธนาคารแห่งประเทศไทย 22 (กุมภาพันธ์) : 26-34
14. บวรศักดิ์ อุวรรณโณ (2532) “วิกฤตการณ์ความล้าหลังของกฎหมายไทย : การพัฒนาที่ก้าวไม่ทันการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ” จุฬาลงกรณ์วารสาร 1 (เมษายน - มิถุนายน) : 68-79
15. ปราณี ทินกร (2531) “เส้นทางการพัฒนาอุตสาหกรรมในประเทศไทย” ใน รังสรรค์ ธนะพรพันธุ์ และ นิพนธ์ พัวพงศกร (บรรณาธิการ) เศรษฐกิจไทย : บนเส้นทางสันติประชาธรรม เล่มที่ 1 (กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์)
16. ผานิต รวมศิลป์ (2520) “นโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม ตั้งแต่ พ.ศ.2481-2487” วิทยานิพนธ์มหาวิทยาลัย บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
17. พิเศษ เสตเสถียร (2529) “การเงินเพื่อสนับสนุนการส่งออก” วารสารกฎหมาย 10 (กรกฎาคม -พฤศจิกายน) : 212-221
18. รังสรรค์ ธนะพรพันธุ์ (2527) “บทบาทของกองทุนสังเคราะห์เกษตรกรระหว่างปีงบประมาณ 2518-2526” เศรษฐศาสตร์ปริทัศน์ 7 (มกราคม – มิถุนายน)
19. __________, (2530) เศรษฐศาสตร์ว่าด้วยพรีเมี่ยมข้าว : พรมแดนแห่งความรู้ (กรุงเทพฯ :สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์)
20. __________ (2532) กระบวนการกำหนดนโยบายเศรษฐกิจในประเทศไทย : บทวิเคราะห์เชิงประวัติศาสตร์เศรษฐกิจการเมือง พ.ศ. 2475-2530 (กรุงเทพฯ : สมาคมสังคมศาสตร์แห่งประเทศไทย)
21. วิศาล บุปผเวส และ ดิเรก ปัทมสิริวัฒน์ (2530) “บทสำรวจความรู้เกี่ยวกับการค้าระหว่างประเทศและอุตสาหกรรมของไทย” ใน ไกรยุทธ ธีรตยาคีนันท์ (บรรณาธิการ) ความรู้นักเศรษฐศาสตร์ไทย ปี 2529 (กรุงเทพฯ : ศักดิ์โสภา การพิมพ์)
22. สุรัตน์ ศรีสุวรรณไผท (2528) “โควตา : อาชญากรตัวฉกาจของการค้าระหว่างประเทศ” วารสารเศรษฐกิจการพาณิชย์ 16 (สิงหาคม) : 55-75
23. สมบูรณ์ ศิริประชัย (2530ก) “มันสำปะหลังในเศรษฐกิจไทย จากความรุ่งโรจน์สู่ความมืดมน :พรมแดนแห่งความรู้”รายงานวิจัยเสนอต่อสถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์(มกราคม).
24. __________ (2530ข) “พัฒนาการส่งออกมันสำปะหลังของไทยตั้งแต่สมัยสงครามโลก ครั้งที่ 2 (พ.ศ. 2489-2525)” วารสารเศรษฐศาสตร์ธรรมศาสตร์ 5 (กันยายน) : 5-80
25. __________ (2531) “วิอีอาร์ (VER) กับการดำเนินนโยบายรัฐบาลไทย : กรณีศึกษามันสำปะหลัง ปี 1982-1987” วิทยานิพนธ์ปริญญาโท คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (พฤษภาคม)
26. __________ (2532) “การสำรวจสถานะความรู้ของ Rent-Seeking Activities กับกรณีศึกษาโควตา การส่งออกมันสำปะหลังไทยไปประชาคมยุโรป” รายงานวิจัยเสริมหลักสูตร เสนอต่อ ฝ่ายวิจัย และวิเทศสัมพันธ์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (ตุลาคม)
27. สุรเกียรติ เสถียรไทย (2529) “กฎหมายที่เป็นอุปสรรคต่อการค้าระหว่างประเทศ” เอกสารประกอบการสัมมนาโต๊ะกลม เรื่อง กฎหมายที่เป็นอุปสรรคต่อการค้าระหว่างประเทศ จัดโดยคณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (25 มีนาคม 2529)
28. __________ (2529ก) “บรรยากาศของกฎหมายเศรษฐกิจการค้าระหว่างประเทศในปัจจุบัน” วารสารกฎหมาย 10 (กรกฎาคม – พฤศจิกายน) : 168-178
29. __________ (2529ข) “รูปลักษณ์ของโครงสร้างและกลไกของกฎหมายไทยที่เกี่ยวกับการค้า ระหว่างประเทศในช่วง 5 ปีข้างหน้า” วารสารกฎหมาย (กรกฎาคม – พฤศจิกายน) : 222-179.
30. __________ (2529ค) “กฎหมายและปัญหาที่เกี่ยวกับการส่งออก” วารสารกฎหมาย 10 (กรกฎาคม – พฤศจิกายน) : 180-197
31. __________ (2529ง) “บทบาทของกฎหมายเศรษฐกิจการค้าระหว่างประเทศและผลกระทบต่อประเทศไทย” วารสารบทบัณฑิตย์ 42 (ธันวาคม) : 51-79
32. __________ (2531) “กฎหมายเศรษฐกิจระหว่างประเทศ : การควบคุมการค้าระหว่างประเทศโดย รัฐ” คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (เอกสารโรเนียว)
33. __________ และ บวรศักดิ์ อุวรรณโณ (2530) “กฎหมายไทย : ให้อำนาจหรือกำหนดกรอบนโยบาย” รัฐสภาสาร 35 (พฤษภาคม) : 63-75
34. สมศักดิ์ นิลนพคุณ (2527) “ปัญหาเศรษฐกิจไทยหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 และการแก้ไขปัญหาของรัฐบาลระหว่าง พ.ศ.2488-2498” วิทยานิพนธ์ปริญญาโท ภาควิชาประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
35. อัมมาร สยามวาลา และคณะ (2524) “รายงานสรุปข้อเสนอแนะทางนโยบาย” รายงานผลการศึกษานโยบายราคาและตลาดสินค้าเกษตร เล่มที่ 1 เสนอต่อ ธนาคารโลก เอกสารโรเนียว (เมษายน)
36. อัมมาร สยามวาลา และสุรเกียรติ เสถียรไทย (2529) “รายงานประเด็นทางกฎหมายและเศรษฐกิจเกี่ยวกับปัญหาการค้ามันสำปะหลังระหว่างไทยกับประชาคมยุโรป” เสนอต่อกองทุนมันสำปะหลัง กรุงเทพฯ : สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาของประเทศไทย (มกราคม)
37. อัมมาร สยามวาลา (2530) “เกษตรกรกับรัฐ” เอกสารประกอบการแสดงปาฐกถาพิเศษป๋วย อึ๊งภากรณ์ ครั้งที่ 1 โดยศาสตราจารย์ ดร.อัมมาร สยามวาลา และ ศาสตราจารย์ นิคม จันทรวิฑูร จัดโดยคณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ วันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2530.
38. __________ (2530) “การวิเคราะห์ระบบการจัดสรรโควต้ามันสำปะหลัง” วารสารเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 5 (กันยายน) : 81-100.
39. __________และ สุทัศน์ เศรษฐ์บุญสร้าง (2531) “ผลกระทบของการแทรกแซงของรัฐที่มีต่อดุล การชำระเงิน การโอนทรัพยากรจากภาคเกษตรกรรม และการกระจายรายได้ พ.ศ. 2503-2527” ใน รังสรรค์ ธนะพรพันธุ์
40. __________และ นิพนธ์ พัวพงศกร (บรรณาธิการ) เศรษฐกิจไทย: บนเส้นทางแห่งสันติประชาธรรม เล่ม 1 (กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).
41. __________และ วิโรจน์ ณ ระนอง “ข้อเท็จจริงเรื่องข้าว” กรุงเทพฯ: สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ยังไม่ได้ตีพิมพ์)
42. อรนุช โอสถานนท์ (2528) “การส่งออกสินค้าสิ่งทอเพื่อความมั่นคงแห่งชาติ” เอกสารวิจัยส่วน บุคคลในลักษณะวิชาเศรษฐกิจ วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร รุ่นที่ 28 (เอกสารโรเนียว).
43. Ashott, Guido (1989) “Rent-Seeking : A New Concept in The Economic Theory of Politics and the Debate on Development Theory”, Economics 40 : 7-41.
44. Bael, Ivo Van (1979) “Ten Years of EEC Anti-Dumping Enforcement”, Journal of World Trade Law 13 (September/October) : 395-408.
45. Balassa, Bela (1989) “Subsidies and Countervailing Measure : Economic Considerations”, Working Papers, The World Bank WPS 152 (January).
46. Balawin, Robert E. (1985) The Political Economy of US. Import Policy (Cambridge, Mass. ; The MIT Press).
47. (1989) Trade Policy in a changing World Economy (Chicago : University of Chicago Press).
48. Bellis, Jean-Français, Edwin Vermulst and Paul Waer (1989) “Further Changes in the EEC Anti-Dumpling Regulation: A Codification of Controversial Methodologies”, Journal of World Trade 23 (April): 21-34.
49. Bergsten, C. Fred (1975) “On The Non-Equivalence of Import Quotas and Voluntary Export Restraints”, Technical Series Reprinted-009, Washington, D.C., The Brooking Institute.
50. Bhagwati,J.N. (1965) “On the Equivalence of Tariffs and Quotas”, in R.E. Baldwin et.al. (ed.) Trade, Growth, and the Balance of Patments : Essays on Honor of Gottfired Haberler (Amsterdam : North-Holland).
51. Bliss, Julia Christine (1989) “The Amendments to Section 301 : An Overview and Suggested Strategies for Foreign Response”, Law and Policy in International Business 20(3): 501-528.
52. Brooks, Michael and Ben J. Heijdra (1989) “An Exploration of Rent-Seeking”, The Economic Record 65 (March) : 31-50.
53. Cameron, David B. and Susan M. Crawford (1989) “An Overview of the Anti-dumping and Countervailing Duty Amendments : a New Protectionism?”, Law and Policy in International Business 20(3) : 471-499.
54. Cordon, Max (1985) Protection, Growth and Trade: Essays in International Economics. (Oxford:Basil Blackwell).
55. Destler, I.M. (1986) American Trade Politics: System Under Stress (Washington, D.C.: Institute for International Economics).
56. Egedy, Gergely (1988) “Thailand: Stability and Change in a Bureaucratic Polity”, Institute of Development Studies, University of Sussex, Discussion Paper 248 (August).
57. Grolig, Otto and Peter Bogaert (1987) “The Newly-Amended EEC-Anti-Dumping Regulation : Black Holes in the Common Market?” Journal of World Trade Law 21 (December): 79-87.
58. Haberler, Gottfried Von (1937) The Theory of International Trade With Its Applications to Commercial Policy. (London: William Hodqe).
59. __________ (1943) Quantitative Trade, Control, Their Causes and Nature. (Geneva: League of Nations).
60. Hindley, Brain (1980) “Voluntary Export Restraints and the GATT’s Main Escape Clause”, The World Economy 3 (November): 313-341.
61. __________ (1987) “The VER System and the GATT Safeguards”, The World Bank Economic Review 1 (September): 689-706.
62. __________ (1988) “Dumping the Far East Trade of the European Community”, The World Economy 11 (December): 445-463.
63. Hirsch, Seev (1988) “Anti-dumping Action in Brussels and East-West Trade”, The World Economy 11 (December): 465-484.
64. Horlick, Gary and Geoffery D. Oliver (1989) “Anti-dumping and Countervailing Duty Law Provisions of the Omnibus Trade and Competitiveness Act of 1988”, Journal of World Trade 23 (June): 5-49.
65. Hufbauer, Gary Clyde and Joanna Shelton Erb (1984) Subsidies in International Trade (Washington, D.C.: The Institute for International Economics).
66. Inthachat, Vichien (1960) “Rice Premium and Its Administration”, M.A. Thesis, Institute of Public Administration, Thammasat University.
67. Jennings, W. Ivor (1933) The Law and the Constitutions. (London: University of London Press).
68. Jones, Kent (1984) “The Political Economy of Voluntary Export Restraint Agreements”, Kyklos 37: 82-101.
69. Kenen, Peter B. (1989) The International Economy (New York: Prentice-Hall International Editions).
70. Krueger, Anne O. (1974) “The Political Economy of the Rent-Seeking Society,” American Economic Review 64 (June): 291-303.
71. Matsushita, Mitsuo (1979) “Export Control and Export Cartels in Japan”, Harvard International Law Journal 20 (Winter): 103-125.
72. Meltzer, R.I. (1986) “The U.S. Renewal of the GSP: Implications for North-South Trade”, Journal of World Trade Law 20 (September/October): 507-525.
73. Messerlin, Patrick (1989) “The EC Anti dumping Regulation A First Economic Appraisal, 1980-85”, Weltwirtschaftliches Archiv, Band 125, Heft 3:503-387.
74. Morke, Morris and David Tarr (1980) “Effects of Restrictions on U.S. Imports: Five Case Studies and Theories,” Bureau of Economics, Federal Trade Commission, Washington, D.C.
75. Murray, Tracy, Wilson Schmidt and Ingo Walter (1978) “Alternative Forms of Protection Against Market Disruption”, Kyklos 31: 624-637.
76. Nathanson, R. and J. Weinblatt (1985) “The General Effect of Export Restrictions on Commodity Markets,” in Jimmy Weinblatt (ed.) The Economics of Export Restrictions: Free Access to Commodity Markets and the NIEO. (Boulder, London: Westview Press).
77. Neeley, Jeffrey S. (1989) “Nonmarket Economy Import Regulation: From Bad to Worse”, Law and Policy in International Business 20(3): 529-554.
78. Niskanen, W.a. (1971) Bureaucracy and Representative Government. (Chicago: Aldine-Athortan).
79. Norall, Christopher (1986) “New Trend in Anti-Dumping Practice in Brussels”, The World Economy 9(March): 97-121.
80. O’Cleireacain, Seamus (1978) “Toward a Code on Subsidies and Countervailing Duties”, The World Economy 1 (October): 437-451.
81. Palmeter, N. David (1989) “Agriculture and Trade Regulation: Selected Issues in the Application of U.S. Anti-dumping and Countervailing Duty Laws”, Journal of World Trade 23 (February): 47-68.
82. Piontek, Eugeniusz (1987) “Anti-Dumping in the EEC-Some Observations by an Outsider”, Journal of World Trade Law 21 (August): 67-93.
83. Ramsay, Ansil (1988) “Contemporary Thai Political Evolution”, in Ansil Ramsay and Wiwat Mungkandi (eds.) Thailand-U.S. Relations Changing Political, Strategic and Economic Factors. (Berkeley: University of California).
84. Rasmussen, Wayne D. and Gladys L. Baker (1986) “A Short History of Price Support and Adjustment Legislation and Programs for Agriculture, 1933-1965”, Agricultural Economics Research XVIII, (July): 67-73.
85. Rowley, Charles K., Robert D. Tollison and Gardon Tullock (1988) (eds.) The Political Economy of Rent-Seeking (Boston: Kluwer Acadamic Publishers).
86. Sathirathai, Surakiat (1987) Thailand and International Trade Law. Bangkok: Graduate Institute of Business Administration, Chulalongkorn University.
87. __________ and Ammar Siamwalla (1987) “GATT Law, Agricultural Trade and Developing Countries: Lessons from Two Case Studies”, The World Bank Economic Review 1 (September): 595-618.
88. Sauermilch, Thomas (1982) “Market Safeguards Against Import Competition: Article XIX of the General Agreement on Tariffs and Trade”, Case W. Res. J. Int’LL 14: 83-151.
89. Siamwalla, Ammar (1975a) “A History of Rice Price Policy in Thailand”, in Prateep Sondysuvan (ed.). Finance, Trade and Economic Development in Thailand (Bangkok: Sompong Press).
90. __________ (1975b) “A History of Rice Policy in Thailand”, Food Research Institute Studies 14(3): 233-249.
91. __________and Suthad Setboonsarng (1987) “Agriculture Pricing Policies in Thailand, 1960-1985”, Submitted to The World Bank (October).
92. Suriyamonkol, Pisan and James Guyst(1985) “The Bureaucratic Policy at Bay”, Public Administration Study DocumentNo. 51, National Institute of Development Administration, Bangkok.
93. Tullock, Gordon (1967) “The Welfare Costs of Tariffs, Monopolies and Theft”, Western Economic Journal 5 (June): 73-79.
94. Vollbrecht, Andre (1985) “Legal Opinion on the Question Concerning the Possibilities of Changes in the Tariff Classification of Tapioca Pellets by the EC”, (mimeographed) September.