การสร้างสรรค์รำเดี่ยว ชุด ลิเกแต่งตัว

บทคัดย่อ

การสร้างสรรค์รำเดี่ยวชุดลิเกแต่งตัว เป็นการสร้างชุดรำอวดฝีมืออย่างละครให้กับวงการลิเกมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างสรรค์การแสดงรำเดี่ยว ชุด ลิเกแต่งตัว จากแนวคิดการรำลงสรงในละครรำ มาออกแบบองค์ประกอบและวิธีการรำอย่างลิเกเครื่องเพชร โดยการศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์ สังเกตการณ์จากการแสดงจริงและวีดีทัศน์การแสดงลิเกย้อนหลังไม่ต่ำกว่า 10 ปี วิเคราะห์ข้อมูลนำมาออกแบบสร้างสรรค์การแสดงรำเดี่ยว  ผลการวิจัยพบว่า การสร้างสรรค์การแสดงชุดลิเกแต่งตัวเป็นการรำเดี่ยวแสดงถึงการแต่งตัวอย่างลิเก โดยการออกแบบองค์ประกอบการแสดง ได้แก่ การประพันธ์บทร้องและเพลงดนตรีในช่วงเปิดตัวในทำนองเพลงมอญจิ๊กกี๋ต่อด้วยการเกริ่นเพื่อแนะนำตัว  ผู้แสดงใช้เพลงราชิเกลิงเป็นหลักและบรรยาย    เครื่องแต่งกายเริ่มจากศีรษะลงมาถึงเท้าอย่างการแต่งกายจริงของผู้แสดงลิเกด้วยเพลงปทุมบันเทิง จบด้วยเพลงพม่าทุงเล ผู้แสดงแต่งกายในชุดลิเกเครื่องเพชร ตัวพระ ใช้อุปกรณ์ เตียง หมอน ดาบ ประกอบการแสดง ออกแบบท่ารำโดยใช้หลักทางนาฏศิลป์ไทยและขนบนิยมอย่างลิเก เป็นการผสมผสานท่ารำนาฏศิลป์ไทยกับการรำอย่างลิเก  มีการใช้ลักษณะมือแบบต่าง ๆ ได้แก่ มือชี้ มือแบ มือกำหลวม ท่าทางธรรมชาติ ผสมผสานการรำอย่างลิเกและนาฏศิลป์ไทย สอดแทรกเสน่ห์ลิเกที่เป็นท่าทางร่วมอยู่ในการออกแบบท่ารำคือ การยักคิ้ว พยักหน้า อาย หลบสายตา ส่งและทอดสายตาไปทางผู้ชม ออกแบบท่ารำการรำลงสรงอย่างละครและ        การรำอย่างลิเกในอัตราส่วน  20 : 80  ในด้านวิธีการแสดงกำหนดให้ผู้แสดงเป็นผู้ร้องและ รำด้วยตนเองตลอดการแสดง แบ่งออกเป็น 3 ช่วง คือ ช่วงแรก เปิดตัวผู้แสดงและร้องแนะนำตัว ช่วงกลางบรรยายลักษณะและตำแหน่งของเครื่องแต่งกายช่วงท้ายเป็นการรำลาด้วย การรำอาวุธดาบเพื่อเข้าฉาก การแสดงชุดนี้สามารถนำไปใช้ในวงการลิเกในลักษณะการรำอวดฝีมือของตัวเอกของเรื่อง หรือศิลปินลิเกสามารถนำไปประยุกต์ใช้และเป็นแนวสร้างสรรค์การแสดงชุดใหม่ ๆ ให้กับวงการศิลปะการแสดงต่อไป