กระบวนแบบมังกรจีนในสมัยราชวงศ์ชิง

บทคัดย่อ

ภาพลวดลายมังกรดั้งเดิมที่ปรากฏในแผ่นดินจีนสะท้อนถึงถึงจิตสำนึกด้านสุนทรียศาสตร์อันเป็นเอกลักษณ์และแนวคิดด้านคุณค่าของชนชาติจีนที่สั่งสมมานานนับพันปี เป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่สำคัญและเกี่ยวพันกับประวัติศาสตร์การพัฒนาทางวัฒนธรรมของจีนตั้งแต่แรกเริ่มจวบจนทุกวันนี้ ลวดลายมังกรจึงเป็นจิตวิญญาณของชนชาติจีน ซึ่งลวดลายดังกล่าวได้ผ่านกระบวนการวิวัฒนาการที่ทั้งซับซ้อนและยาวนานจนกระทั่งค่อย ๆ ก่อตัวขึ้นจนกลายเป็นลวดลายดังเช่นในปัจจุบัน

ภายใต้กฎการวิวัฒนาการของลวดลายมังกรจีนในยุคราชวงศ์จีนโบราณ จากงานวิจัยนี้พบว่าเอกลักษณ์ของลวดลายมังกรบนเครื่องเคลือบของประเทศจีนในสมัยราชวงศ์ชิง  เป็นความเจริญของอารยธรรมจีนที่มาถึงจุดสูงสุด ทั้งด้วยวัสดุสี เทคโนโลยี และอิทธิพลจากประเทศตะวันตก ลวดลายมังกรในสมัยจักรพรรดิคังซี มีลักษณะเรียบง่าย สง่างามและแข็งแรง น่าเกรงขาม และการใช้สีเป็นแบบฟามิลล์โรส(Famille rose) สีที่สดใส สีที่ใช้มี 5 สีได้แก่ สีเหลือง สีคราม สีน้ำตาล สีเขียว สีเทา  ลวดลายมังกรในสมัยจักรพรรดิหย่งเจิ้ง มีลักษณะดูยิ่งใหญ่ ทรงพลัง มีความกระฉับกระเฉง ดูมีชีวิตชีวา การใช้สีเป็นสีพาสเทล(Pastel colors) สีที่ใช้มี 7 สีได้แก่ สีเหลือง สีคราม สีน้ำตาล สีเขียว สีเทา สีส้ม และสีแดง ลวดลายมังกรในสมัยจักรพรรดิเฉียนหลง เป็นการต่อยอดความเจริญรุ่งเรือง มีความละเอียดมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะที่ส่วนหัวมังกร เน้นความเหมือนจริง มีการนำเทคนิคการภาพวาดสีน้ำมันของตะวันตกมาผสมผาน ทำให้สีสันโดยภาพรวมมีความงดงามยิ่งขึ้น โดยเฉพาะการใช้คู่สีตรงข้าม (Complementary colors) ที่สามารถสร้างโดดเด่นและสมดุลให้กับลวดลาย