ภูมิปัญญางานหัตถกรรมจักสานเตยปาหนันสะท้อนจิตวิญญาณชุมชน

บทคัดย่อ

การศึกษาภูมิปัญญางานหัตถกรรมจักสานเตยปาหนันสะท้อนจิตวิญญาณชุมชน มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและรวบรวมข้อมูลองค์ความรู้ด้านภูมิปัญญางานหัตถกรรมจักสานเตยปาหนันเพื่อค้นหาและแปลความหมายของจิตวิญญาณจากนามธรรมสู่รูปธรรม ด้วยวิธีการสืบค้นข้อมูลผ่านงานวิจัย หนังสือ ตำรา บทสัมภาษณ์และการลงพื้นที่สำรวจลักษณะสภาพแวดล้อม วิถีชีวิตและผลิตภัณฑ์ในพื้นที่ภาคใต้โดยการคัดเลือกพื้นที่ผลิตงานหัตถกรรมจักสานเตยปาหนันที่มีมาอย่างต่อเนื่อง คือจังหวัดกระบี่ จังหวัดตรัง จังหวัดพังงา และนำเข้าสู่กระบวนการวิเคราะห์ข้อมูล แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ 1) องค์ความรู้ในงานหัตถกรรมจักสานเตยปาหนัน เป็นการนำวัสดุธรรมชาติที่พบมากในชุมชนและนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์มีกระบวนการทำให้เส้นเตยที่นำมาจักสานนั้นมีความเงางาม เหนียว และไม่ขึ้นราเหมาะสมกับสภาพอากาศของพื้นที่เป็นอย่างดี ด้วยวิธีการใช้ความร้อนไล่ความชื้น 2) การแปลความหมายของจิตวิญญาณชุมชนผ่านงานหัตถกรรมจักสานเตยปาหนันผ่านคำสำคัญสรุปดังนี้ ความงามของงานหัตถกรรมเตยปาหนันถูกสร้างจากสิ่งที่อยู่ในธรรมชาติตามสภาพแวดล้อมในรูปแบบของงานสร้างสรรค์ขึ้นเพื่อการใช้สอยตามกรอบของประเพณี วัฒนธรรมชุมชน วิถีชีวิตของชาวมุสลิม นำมาซึ่งความภาคภูมิใจของการร่วมแรงร่วมใจของคนในครอบครัวช่วยกันในกระบวนการของทำเส้นเตยปาหนัน การทำมาหากินสร้างรายได้อย่างต่อเนื่องจนแพร่ขยายสู่เชิงพาณิชย์ทำให้เป็นที่รู้จักและยอมรับ การทำให้คนรุ่นใหม่ได้รับรู้ถึงความสำคัญของจิตวิญญาณนี้ คือสิ่งสำคัญในการส่งต่อภูมิปัญญาได้นำไปใช้สืบต่อกันไป