การสร้างสรรค์ลวดลายเชิงวัฒนธรรมชายแดนใต้เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าบาติก

ผู้แต่ง

  • ชิสา สุวรรณนาวิน คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
  • ปานฉัตท์ อินทร์คง คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
  • บัณฑิต อินทร์คง คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี

DOI:

https://doi.org/10.60101/faraa.2025.278978

คำสำคัญ:

การสร้างสรรค์ลวดลายเชิงวัฒนธรรม, วัฒนธรรมชายแดนใต้, การพัฒนาผลิตภัณฑ์, ผลิตภัณฑ์ผ้าบาติก

บทคัดย่อ

การสร้างสรรค์ลวดลายเชิงวัฒนธรรมชายแดนใต้เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าบาติก มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาอัตลักษณ์ชายแดนใต้สำหรับสร้างสรรค์ลวดลายผ้าบาติก 2) เพื่อออกแบบลวดลายผ้าบาติกที่สะท้อนอัตลักษณ์ชายแดนใต้ 3) เพื่อสร้างต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกอัตลักษณ์ชายแดนใต้ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) กลุ่มผู้รู้ คือ ผู้เชี่ยวชาญด้านวัฒนธรรมจากสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดปัตตานี และนักออกแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติก 2) กลุ่มผู้ปฏิบัติ คือ ผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกและช่างเขียนลายผ้าบาติก 3) กลุ่มผู้เกี่ยวข้อง คือ นักท่องเที่ยวที่สนใจผ้าบาติก ในงาน Silk festival ที่อิมแพค มารีนา เมืองทองธานี นักพัฒนาชุมชนจังหวัดปัตตานี เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ผู้ประกอบการ/ช่างเขียนลายผลิตภัณฑ์ผ้าบาติก เพื่อนำรูปแบบและเทคนิคการเขียนลายมาประยุกต์ใช้ในการออกแบบลายและสร้างต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกชายแดนใต้ แบบสอบถามความต้องการลวดลายผ้าบาติกผู้บริโภคในงาน“Silk festival อิมแพค มารีนา เมืองทองธานี จำนวน 133 คน จากลวดลายสีสันความสวยงามได้รับเลือก 99.99 เปอร์เซนต์ และแบบประเมินความพึงพอใจต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกจากนักออกแบบจำนวน 3 คนด้วย ค่าเฉลี่ยความพึงพอใจเท่ากับ 100 เปอร์เซนต์

ผลการวิจัย พบว่า การสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์บาติกอัตลักษณ์วัฒนธรรมชายแดนใต้ที่เหมาะสมและสอดคล้องกับความต้องการของผู้บริโภค ประกอบด้วยลวดลาย สีสัน และความสวยงามร่วมกัน ส่วนชุดเครื่องแต่งกายผ้าบาติกที่เหมาะสมคือประเภทรีสอร์ทแวร์เพื่อใช้สำหรับท่องเที่ยวชายทะเล โดยออกแบบลวดลายแบบผสมผสานวัฒนธรรมประเพณี อาหาร-ขนม สถาปัตยกรรม และสร้างต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้า บาติกอัตลักษณ์วัฒนธรรมชายแดนใต้ที่มีความสวยงามและประโยชน์ใช้สอยร่วมกันได้อย่างกลมกลืน

เอกสารอ้างอิง

Department of Cultural Promotion. (2023). Thai Textiles Trend Book SS2023. www.thaitextile.org. https://www.thaitextile.org/th/insign/detail.3254.1.0.html [in Thai]

Isama, A. (2015). Development of batik art pattern designs in the three southern border provinces of Thailand. Faculty of Architecture, Rajamangala University of Technology Srivijaya. [in Thai]

Kongkham, S., & Colleagues. (2021). A study of batik fabrics to enhance the local identity of Nakhon Si Thammarat province. Nakhon Si Thammarat Rajabhat University. [in Thai]

Lek–Prapai Viriyaphant Foundation. (2016). Local wisdom and folk arts of Thailand’s southern border provinces. lek-prapai.org. https://lekprapai.org/home/view.php?id=1050 [in Thai]

Ministry of Culture. (2024). Strengthening multicultural society in the southern border provinces through the promotion of identity and culture. www.thaigov.go.th. https://www.thaigov.go.th/news/contents/details/93393. [in Thai]

Southern Thailand Local Database – Prince of Songkla University. (2022). Identity fabric patterns of Satun province. clib.psu.ac.th. https://clib.psu.ac.th/southerninfo/content/2/62891d69. [in Thai]

Tanya-lae, T. & Benso, S. (2020). Creating batik patterns and products for community development through the heritage city of Songkhla. Faculty of Architecture, Rajamangala University of Technology Srivijaya. [in Thai]

Umasin, N. & Nuanyang, N. (2020). Creating fashion lifestyle products to promote cultural tourism in the old town area of Songkhla province. Faculty of Architecture, Rajamangala University of Technology Srivijaya. [in Thai]

WGSN. (2024). Fashion trend spring/summer 2024. www.wgsn.com. https://www.wgsn.com.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-28

รูปแบบการอ้างอิง

สุวรรณนาวิน ช., อินทร์คง ป. ., & อินทร์คง บ. (2025). การสร้างสรรค์ลวดลายเชิงวัฒนธรรมชายแดนใต้เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้าบาติก. วารสารศิลปกรรมศาสตร์วิชาการ วิจัย และงานสร้างสรรค์, 12(3), E278978 (1–18). https://doi.org/10.60101/faraa.2025.278978

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย