การส่งเสริมบบทบาทของผู้สูงอายุเพื่อการรับมือกับการเปลี่ยนแปลง ของโลกร่วมสมัยตามแนววิถีพุทธ

Main Article Content

พระครูวุฒิสาครธรรม (สาคร สาคโร)
ไพรัตน์ ฉิมหาด
พระสมุห์ธนภัทร ธนภทฺโท (ทิพย์วงษ์)
ครองรัฐ ใจเรือง

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอแนวทางการปรับตัวของผู้สูงอายุในศตวรรษที่ 21 ตามหลักพระพุทธศาสนา เพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงของโลกยุคใหม่และสร้างคุณภาพชีวิตที่ยั่งยืน บนพื้นฐานจากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี การประยุกต์ใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา เช่น หลักอิทธิบาท 4, หลัก “3 อ” (อาหาร ออกกำลังกาย อารมณ์) การฝึกจิต สามารถยอมรับความเปลี่ยนแปลงในชีวิตอย่างมีสติ ซึ่งผู้สูงอายุยังมีบทบาทสำคัญในฐานะที่ปรึกษา ถ่ายทอดภูมิปัญญาจากประสบการณ์ที่สั่งสมมา สามารถเชื่อมโยงวัฒนธรรมและคุณค่าเดิมสู่คนรุ่นใหม่ โดยมุ่งเน้นการเรียนรู้ตลอดชีวิต รวมถึงทักษะการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสมตามหลักมัชฌิมาปฏิปทา นอกจากนี้ นโยบายภาครัฐที่เกี่ยวข้อง เช่น การจัดสวัสดิการด้านสุขภาพ การศึกษา และสังคม ได้รับการมุ่งเน้นถึงความสำคัญ เพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถเข้าถึงการรับบริการที่ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิต และปรับตัวให้สอดคล้องกับความเปลี่ยนแปลงของโลกยุคใหม่ อีกทั้งยังชี้ให้เห็นถึงบทบาทของชุมชนและเครือข่ายทางสังคมในการสนับสนุนผู้สูงอายุอย่างรอบด้าน การสร้างสมดุลระหว่างการพัฒนาเทคโนโลยีกับการรักษาคุณค่าทางจิตใจถือเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้ผู้สูงอายุมีชีวิตที่มั่นคงในสังคม ดังนั้น การปรับตัวตามแนววิถีพุทธในศตวรรษที่ 21 ไม่เพียงช่วยให้ผู้สูงอายุรับมือกับความเปลี่ยนแปลงได้อย่างมีสติ แต่ยังส่งเสริมความสัมพันธ์ในครอบครัวและชุมชน พร้อมวางรากฐานในการสร้างสังคมที่ยั่งยืนและสมดุลสำหรับทุกช่วงวัยอย่างแท้จริง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
(สาคร สาคโร) พ., ฉิมหาด ไ. ., (ทิพย์วงษ์) พ. ธ. ., & ใจเรือง ค. (2025). การส่งเสริมบบทบาทของผู้สูงอายุเพื่อการรับมือกับการเปลี่ยนแปลง ของโลกร่วมสมัยตามแนววิถีพุทธ. วารสารปาริชาต, 38(3), 645–658. https://doi.org/10.55164/pactj.v38i3.278078
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

Thairath Online. (2024). Thai people bear expenses of 82% of income. Reveal the cost of living of Thai people. What do they spend the most each month?. Retrieved January 3, 2024, from https://www.thairath.co.th/money/economics/thailand_econ/2786569 (in Thai)

National Statistical Office. (2024). Key indicators of Thailand 2024. Bangkok: Statistics Forecasting Division. (in Thai)

Suwannaphuma, S. (2021). Guidelines for appropriate social welfare for the elderly. MCU Journal of Social Development, 6(2), 227. (in Thai)

Waichompu, N., Boontud, R., & Singweratham, N. (2019). Elderly Health Promotion by Three Main Concepts. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health, 6(2), 265-266. (in Thai)

Havighurst, cited in Supaporn Krotcharas. (1986). Mental Health, Psychology in Daily Life. Faculty of Education, Chulalongkorn University, (in Thai)

Department of Older Persons Affairs. (2021). The Current Aging Society and Economy in Thailand. Retrieved January 3, 2024, from https://www.dop.go.th/th/know/15/926 (in Thai)

Srichatrapimu, K. (2015). Cited in Pattariga Wonganantnont & Saranunt Anuchon. (2018). Information Technology for Aging Society. Information Technology for Aging Society, 6(2), 31-32. (in Thai)

Somdej Phra Buddhakosajarn (P.A. Payutto). (2005). Buddhist Dictionary, Compiled Edition. Retrieved January 3, 2024, from https://84000.org/tipitaka/dic/d_seek.php?text=%E4%B5%C3% C5%D1%A1%C9%B3%EC&detail=on (in Thai)

Khanana, N. et al. (2020). An Application of Buddha’s Teaching on The Mindfulness of Death In Daily Life. Journal of MCU Nakhondhat, 7(5), 117-131. (in Thai)

Phra Anantachai Abhinando (Khanphonoy). (2017). The Noble Truth of Suffering. Buddhist Psychology Journal, 2(2), 45-56. (in Thai)

Mahachulalongkornrajavidyalaya University. (1996). Thai Tripitaka, Mahachulalongkornrajavidyalaya Edition. Bangkok: Mahachulalongkornrajavidyalaya University Printing House. (in Thai)

Bhikkhu, B. (1988). Dharma and intuition. Bangkok: Mind Health. (in Thai)

Office of the Secretary-General of the Education Council. (2021). The state of education for the elderly in Thailand. Bangkok: Office of the Secretary-General of the Education Council. (in Thai)

Health Promotion Foundation (ThaiHealth). (2014). Strong local communities develop sustainable well-being. Bangkok: Health Promotion Foundation (ThaiHealth). (in Thai)

Singhathep, C., Srichan, T., & Chansangk, S. (2018). Roles of elders in development local wisdom following Sufficiency Economy Philosophyat Tambon Khokmangngoi Khonsawan district of Chaiyaphum province. Bangkok: King Prajadhipok's Institute. (in Thai)

Charoenchim, J. (2019). Patterns Processes to Transfer the Potential Wisdom of The Elderly Through the Sustainable Communities and Societies. A Thesis of The Requirements for Master of Arts (Public and Private Management). Graduate School: Silpakorn University. (in Thai)

Panyaphawana. (2025). Pariyatti Patipatti Pativedha. Retrieved January 3, 2024, from https://panya.org/podcast/6704-3d/ (in Thai)

Office of the Secretary-General of the Education Council. (2023). Skills and Competencies Necessary for the Elderly. Bangkok: Office of the Secretary-General of the Education Council.

Ratana-Ubol A. (2011). Education and Lifelong Learning of Thai Senior Citizens (Research Report). Bangkok: Chulalongkorn University. (in Thai)

Bhikkhu, B. (1997). Than Sila Phawana. Bangkok: Sukhapjai Publishing House.

Phrakampol Kampal (Sai-Aporn), Phrakhru Sudhikhambhirayana, Sowit Bamrungphak & Phramaha Samrong Sayyato, An Analytical Study of Values and Importance of Majjhimā Paṭipadā in Dhammacakkappavattana Sutta. Journal of Modern Learning Development, 5(5), 248. (in Thai)

Eksomtramate, E., & Towichaikul, N. (2017). The self-reliance of the elderly in community, Mueang Nakhon Pathom province. In the National Academic Conference PSU Trang Research Annual 2017, 51. (in Thai)

Phra Somporn Pasanno (Langkaew). (2024). The Application of Buddhist Teachings in Society 4.0. Journal of Wisdom and Morality, 1(3), 21-31. (in Thai)

Hansriworapong, K., & Phramaha Mit Thitapanyo. (2019). The Meditation on Improving the Quality of Human Life. Dhammathas Academic Journal, 1(3), 287-295. (in Thai)

Phra Mahakanittapon Sundararaṃsi (Khabaun-Ngarm). (2018). The Study of The Behavior of The Application of The Five Precepts to Daily Life for The People Ban-Katom Muang Surin District Surin Province. A Thesis of Master of Arts (Buddhist Studies). Graduate School: Mahachulalongkornrajavidyalaya University

Mahachulalongkornrajavidyalaya University. (1996). Thai Tripitaka, Mahachulalongkornrajavidyalaya Edition. Bangkok: Mahachulalongkornrajavidyalaya University Printing House. (in Thai)

Durongritthichai, W., Komphayak, J., Lekwijitthada, P., Jinayon, A., & Suwankeereekun, K. (2010). Health promotion: Concepts principles, and application in nursing practice. Samut Prakan: HCU. (in Thai)