การเคลื่อนไหวทางสังคมของพระสงฆ์ไทย: กรณีธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติ
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์การเคลื่อนไหวทางสังคมระหว่างรัฐกับพระสงฆ์ในสังคมไทย พัฒนาการการเคลื่อนไหวทางสังคมในการขับเคลื่อนธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติ และกระบวนการการเคลื่อนไหวทางสังคมในการขับเคลื่อนธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติภายใต้กรอบเสรีภาพในระบอบประชาธิปไตย การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการวิจัยเอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้เทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัย พบว่า ความสัมพันธ์ในการเคลื่อนไหวทางสังคมระหว่างรัฐกับพระสงฆ์ในสังคมไทยมี 3 แบบ คือ (1) อุปถัมภ์ค้ำชู (2) คุ้มครองป้องกัน (3) ควบคุมกำกับ ขณะที่พัฒนาการและกระบวนการเคลื่อนไหวเพื่อผลักดันธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติ แบ่งออกเป็น (1) คลื่นก่อตัว เป็นช่วงเริ่มต้นในการพัฒนาประเด็นนโยบายสู่มติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ (2) คลื่นลูกที่หนึ่ง เป็นการขับเคลื่อนมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติบนเส้นทาง “ธรรมนำโลก” (3) คลื่นลูกที่สอง การเกิดขึ้นของมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติสู่ธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติ พ.ศ. 2560 (4) คลื่นลูกที่สาม การสานพลังสถาบันสงฆ์และพุทธศาสนิกชนในการผลักดันธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติ การเคลื่อนไหวดังกล่าวเกิดขึ้นภายใต้กรอบเสรีภาพของพระสงฆ์ที่ได้รับการยอมรับจากผู้นำองค์กรสงฆ์ กลุ่มเครือข่ายพระสงฆ์นักพัฒนา หน่วยงานภาครัฐ องค์กรด้านส่งเสริมสุขภาพ และประชาชน ทำให้เกิดความร่วมมือสนับสนุนกระบวนการจัดทำและกำหนดกลไกการขับเคลื่อนธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติ โดยใช้รูปแบบกระบวนการการมีส่วนร่วมและการสร้างเครือข่ายความร่วมมือแบบบูรณาการ
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความวิชาการ บทความวิจัย และบทวิจารณ์หนังสือในวารสารดุษฎีบัณฑิตทางสังคมศาสตร์ เป็นความคิดเห็นของผู้เขียน มิใช่ของคณะผู้จัดทำ และมิใช่ความรับผิดชอบของสมาคมปรัชญาดุษฎีบัณฑิตทางสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง (กรณีการทำวิจัยในมนุษย์ ผู้วิจัยต้องผ่านการอบรมจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์ และนำหลักฐานมาแสดง)
เอกสารอ้างอิง
Boonlue, N., & Sohheng, N. (2022). Democracy theory: A perspective from classical to contemporary to the future era. Dueankrajang. [In Thai]
Boonrueang, S., & Gataponyo (Aunruean), P. A.. (2020). Political science in Buddhist approach: Analysis of liberty in democratic regime. Journal of Graduate Studies Review, 16(2), 30-41. [In Thai]
Boranmoon, P., Pothiwan, P., & Satsanasupin, P. (2019). Politics on Thai Buddhist Bhikkhunis’ social movements. Governance Journal, 8(1), 140-159. [In Thai]
Chotiwaro (Khamma), P. P., & Phrakru Pipitsutaton (Boonchuay Sirindharo). (2020). The project to drive the National Sangha Health Constitution. Mahachulalongkornrajavidyalaya University Press. [In Thai]
Heywood, A. (1998). Political Ideologies: An introduction (2nd ed.). Palgrave Macmillan.
Hfocus. (2018). Top 5 diseases that sanghas suffer from the most. Retrieved from https://www.hfocus.org/content/2018/08/16206 [In Thai]
Kitiyadisai, K. (2013). The rights and freedoms of Buddhist monks. The Office of the Constitutional Court, College of Constitutional Court. [In Thai]
Kridkajornkornkul, N., & Khattha, T. (2012). Knowledge management in the case of driving the fifth resolution of the National Health Assembly, B.E. 2555 (2012), Resolution No. 5.7: The sangha and the development of health conditions. National Health Commission Office. [In Thai]
Lertpaithoon, S., & Samudavanija, K. (2003). Protection of people’s rights and freedoms by the Constitutional Court. Thammasat University, Center for Democracy Development Studies. [In Thai]
National Health Commission Office. (2019a). Proceed with “the National Sangha Health Constitution” to solve the health crisis of Thai sanghas. Retrieved from https://www.nationalhealth.or.th/en/node/1251 [In Thai]
National Health Commission Office. (2019b). The National Sangha Health Charter B.E. 2560. Author. [In Thai]
Phatharathananunth, S. (2016). Social movement theory and political protest. Inthanin. [In Thai]
Pintobtang, P. (2009). A framework for political analysis using social movement theory. Heinrich Boll Foundation, Southeast Asia Regional Office. [In Thai]
Silakhom, K. (2013). The philosophical analysis of freedom and its application for society. Sripatum Review of Humanities and Social Sciences, 13(1), 62-74. [In Thai]
Silakhom, K., Anothai, S., & Dokbua, F. (2016). Freedom of monks in Thai society: Through the viewpoint of postmodum philosophy: An analytic, appreciative and applicative study. Saint John’s Journal, 19(24), 125-141. [In Thai]
Sutta, C. (2017). Monks and promoting democracy or destroying neutrality. Journal of SaengKhomKham Buddhist Studies, 2(1), 79-106. [In Thai]
Wadkean, P., Junhasobhaga, J., & Sawangdee, Y. (2021). The role of Santi Asoke in social movements. Journal of Social Science and Buddhistic Anthropology, 6(4), 434-450. [In Thai]
Wanthana, S. (2001). Contemporary political ideologies. Kasetsart University, Faculty of Social Sciences. [In Thai]