นโยบายเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดสมุทรปราการ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการก่อตัวของนโยบายด้านการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดสมุทรปราการ 2) ศึกษา วิเคราะห์รูปแบบและกลไกการดำเนินนโยบายเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดสมุทรปราการ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการวิเคราะห์เอกสาร การสัมภาษณ์เชิงลึก และการจัดสนทนากลุ่ม และวิเคราะห์ข้อมูลโดยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า (1) การก่อตัวของนโยบายด้านการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดสมุทรปราการเป็นไปตามตัวแบบพหุกระแสของจอห์น คิงดอน ได้แก่ กระแสปัญหา กระแสนโยบาย และกระแสการเมืองมาบรรจบกัน ทั้งนี้ การผลักดันนโยบายผู้สูงอายุเข้าสู่วาระในระดับท้องถิ่นมีสองลักษณะ คือ หนึ่งมาจากนโยบายภาครัฐส่วนกลางและราชการส่วนภูมิภาค และสองมาจากผู้บริหารท้องถิ่นร่วมกับกลุ่มผู้สูงอายุ ในพื้นที่ โดยผู้ผลักดันนโยบาย (Policy Entrepreneurs) ที่สำคัญ คือ ภาครัฐ ได้แก่ ผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) และภาคประชาชน คือ กลุ่มผู้สูงอายุ (2) รูปแบบการดำเนินนโยบายเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดสมุทรปราการ มี 9 รูปแบบ ได้แก่ การจ่ายเบี้ยยังชีพ โรงเรียนผู้สูงอายุ/ศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ ชมรมผู้สูงอายุ กลุ่มส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ กลุ่มกองทุนสวัสดิการชุมชน การเยี่ยมบ้าน การจัดรถรับส่งผู้สูงอายุไปโรงพยาบาล ศูนย์พักคอยและการช่วยเหลือในสถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (Covid-19) และ 5 กลไก คือ กลไกการบริหารภาครัฐส่วนกลางและภูมิภาค กลไกการบริหารงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กลไกความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน กลไกความร่วมมือของภาคประชาสังคม และกลไกการมีส่วนร่วมของกลุ่มผู้สูงอายุ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- เนื้อหาและข้อมูลที่ลงตีพิมพ์ในวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
- บทความและข้อมูล ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ในทางวิชาการ ขอให้อ้างอิงแหล่งที่มาด้วย
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย. (2550). มาตรฐานการสงเคราะห์ผู้สูงอายุ. กรุงเทพฯ: กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย.
ชัยมงคล สุพรมอินทร์. (2562). การปฏิรูปการบริหารงานภาครัฐในศตวรรษที่ 21: จากการจัดการภาครัฐแนวใหม่สู่การบริหารงานสาธารณะแนวใหม่. การประชุมวิชาการรัฐประศาสนศาสตร์ระดับชาติ ครั้งที่ 9 วันที่ 15 มีนาคม 2562 ณ คณะรัฐประศาสนศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
ชาย โพธิสิตา. (2554). ศาสตร์และศิลป์แห่งการวิจัยเชิงคุณภาพ. กรุงเทพฯ: อมรินทร์ปริ้นติ้ง.
ดุษฎี อายุวัฒน์. (2548). มาตรวัดคุณภาพชีวิต: ศึกษากรณีประชาชนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย. วารสารประชากรศาสตร์, 21(1), 41-62.
ธเนศร์ โสรัตน์. (2553). การกำหนดนโยบายด้านโลจิสติกส์ของประเทศไทย. วารสารนักบริหาร, 30(2), 145-153.
นพดล อุดมวิศวกุล. (2548). การเข้าสู่วาระและการกำหนดนโยบายสาธารณะ:ศึกษากรณีนโยบายมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารในประเทศไทย (วิทยานิพนธ์รัฐศาสตรดุษฎีบัณฑิต), จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นพดล อุดมวิศวกุล. (2560). การเข้าสู่วาระนโยบายสาธารณะ. นนทบุรี: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
นภาภรณ์ หะวานนท์, และธีรวัลย์ วรรธโนทัย. (2552). ทิศทางใหม่ในการพัฒนาการอยู่อาศัยสำหรับผู้สูงอายุในสังคมไทย. กรุงเทพฯ: คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชมงคลธัญบุรี.
ประสงค์ชัย เศรษฐสุรวิชญ์. (2558). การศึกษาการเข้าสู่วาระนโยบาย: วิเคราะห์ตัวแบบพหุกระแสและการนำไปใช้. วารสารการเมือง การบริหารและกฎหมาย, 7(3), 301-331.
ประสงค์ชัย เศรษฐสุรวิชญ์. (2559). การเข้าสู่วาระนโยบายระบบขนส่งทางรางในประเทศไทย: กรณีศึกษาโครงการรถไฟความเร็วสูงโดยใช้ตัวแบบของคิงดอน. The 4th International Conference on Magsaysay Awardees: Good Governance and Transformative Leadership in Asia, 31 May 2016.
ปิยากร หวังมหาพร. (2546). นโยบายผู้สูงอายุของไทย (วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต), สาขารัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พัชรี สิโรรส, และพรทิพย์ แก้วมูลคำ. (2560). การบริหารราชการแบบมีส่วนร่วม: ตัวแบบและกรณีศึกษาสู่ความสำเร็จ. วารสารการจัดการภาครัฐและเอกชน, 24(2), 139-160.
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2561). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2560. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล.
วรรณภา ศรีธัญรัตน์, และลัดดา ดำริการเลิศ. (2553). การจัดการความรู้และสังเคราะห์ แนวทางปฏิบัติของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล: แนวปฏิบัติในการบริการผู้สูงอายุ. นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข.
วีระศักดิ์ เครือเทพ, จรัส สุวรรณมาลา, ตระกูล มีชัย, วศิณ โกมุท, เสาวนีย์ วิจิตรโกสุม, เอื้ออารีย์ อิ้งจะนิล, และคณะ (2557). รายงานการศึกษาฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการศึกษาวิจัยเพื่อติดตามและประเมินผลการกระจายอำนาจของไทย. กรุงเทพฯ: คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศิรินันท์ กิตติสุขสถิต, เฉลิมพล แจ่มจันทร์, กาญจนา ตั้งชลทิพย์, และจรัมพร โห้ลำยอง. (2556). คุณภาพชีวิต การทำงาน และความสุข. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล.
สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. (2553). รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาเพื่อหารูปแบบการส่งเสริมการมีงานทำแก่ผู้สูงอายุในพื้นที่ชนบท. กรุงเทพฯ: สถาบันประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล.
สำนักงานจังหวัดสมุทรปราการ. (ม.ป.ป.). แผนพัฒนาจังหวัดสมุทรปราการ 5 ปี (2561-2565). สืบค้นเมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://samutprakan.industry.go.th/en/https-samutprakan-industry-go-th-th-cms-of-454
สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคง จังหวัดสมุทรปราการ. (2564). รายงานสถานการณ์ทางสังคม จังหวัดสมุทรปราการ ประจำปี 2564. สมุทรปราการ: สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงจังหวัดสมุทรปราการ.
สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2558). วาระปฏิรูปที่30: การปฏิรูประบบเพื่อรองรับสังคมสูงวัย. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
สิทธิพันธ์ พูนเอียด, และศลทร คงหวาน. (2564). แนวทางการจัดสวัสดิการสังคมขององค์การปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อรองรับสังคมผู้สูงอายุ. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 6(5), 18-30.
สุภางค์ จันทวานิช. (2556). วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อุดม ทุมโฆษิต. (2553). การปกครองท้องถิ่นสมัยใหม่: บทเรียนจากประเทศพัฒนาแล้ว.กรุงเทพฯ: แซท โฟร์ พริ้นติ้ง.
อุทุมพร ศตะกูรมะ, ผ่องลักษณ์ จิตต์การุญ, และชุมพล เสมาขันธ์. (2556). ความต้องการสวัสดิการสังคมของผู้สูงอายุตำบลบ่อโพธิ์ อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม, 7(1), 129-138.
Ansell, C., & Gash, A. (2008). Collaborative Governance in Theory and Practice. Journal of public admonition research and theory, 18(4), 543–571.
Atkinson, D. (2002). Local Government, Local Governance and Sustainable Development: Getting the Parameters Right. Cape Town, South Africa: Human Science Research Council Publishers.
Brandsen, T., & Hout, V. (2006). Co-management in Public Service Networks: The Organizational Effects. Public Management Review, 8(4), 537-549.
Christensen, T., & Lægreid, P. (2011). Complexity and Hybrid Public Administration: Theoretical and Empirical Challenges. Public Organization Review, 11(4), 407-423.
Dye, T. R. (2005). Understanding Public Policy. New Jersey: Pearson Education.
Guldbrandsson, K., & Fossum, B. (2009). An Exploration of the Theoretical Concepts Policy Windows and Policy Entrepreneurs at the Swedish Public Health Arena. Journal of Health Promotion International, 24(4), 434-444.
Kingdon, J. W. (1984). Agendas, Alternatives, and Public Policies. Boston: Little, Brown.
Kingdon, J. W. (1995). Agendas, Alternatives, and Public Policies. London, UK: Longman.
Kitipadung, J. (2020). Multiple Streams Analysis of Agenda-setting and Public Policy Formulation: A Case Study of Thailand’s Village and Urban Community fund. Social science Asia, 6(3), 58-69.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis. An Expanded Sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage.
Osborne, D. (2010). Introduction: The (New) Public Governance: A Suitable Case for Treatment. In Osborne, S. P. (Ed.) The New Public Governance?: Emerging Perspectives on the Theory and Practice of Public Governance.; London: Routledge.
Pesoff, V. (2011). Co–production, New Public Governance and Third Sector Social Services in Europe. Ciências Sociais Unisinos, São Leopoldo, 47(1), 15–24.
Pollitt, C., & Bouckaert, G. (2011). Public Management Reform. New York, Oxford: University Press.
Rawat, P., & Morris, C. J. (2016). Kingdon’s Streams Model at Thirty: Still Relevant in the 21st Century. Journal of Politics and Policy, 44(4), 608-638.
Rees, J., Mullins, D., & Bovaird, T. (2012). Third Sector Partnerships for Public Service Delivery: An Evidence Review. Retrieved February 1, 2022, from https://www.birmingham.ac.uk/generic/tsrc/documents/tsrc/workingpapers/working-paper-60.pdf
Supromin, C., & Choonhakhlai, S. (2019). The Provision of Public Services in Municipalities in Thailand to Improve the Quality of Life of Elderly People. Kasetsart Journal of Social Sciences, 40, 619-627.
