สมรรถนะผู้นำทหารของกองบัญชาการกองทัพไทย
คำสำคัญ:
ผู้นำทหาร, สมรรถนะ, ยุทธวิธี, การบริหารบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มุ่งศึกษาสมรรถนะภาวะผู้นำทหารในกองบัญชาการกองทัพไทย โดยใช้วิธีสัมภาษณ์เชิงลึกอดีตผู้นำทหารระดับสูงและผู้บังคับหน่วยปัจจุบัน รวม 15 นาย เปรียบเทียบสมรรถนะผู้นำปัจจุบันกับสมรรถนะที่พึงประสงค์ และวิเคราะห์หาช่องว่างระหว่างกัน พร้อมรับข้อเสนอจากผู้เชี่ยวชาญ 5 คน ผลการศึกษาพบว่า สมรรถนะผู้นำที่พึงประสงค์ในแต่ละระดับยศควรต่างกัน เช่น ระดับพลเอกควรเน้นการเป็นแบบอย่างและนำทางอย่างถูกต้อง พลโทเน้นบริหารทรัพยากร ส่วนพลตรีเน้นสร้างบรรยากาศเอื้อต่อการเปลี่ยนแปลงและชี้นำเป้าหมายในระยะยาว ปัจจุบันพบว่าสมรรถนะที่มีอยู่ส่วนใหญ่เน้นบริหารทรัพยากร โดยไม่ตรงกับสมรรถนะที่พึงประสงค์ในบางตำแหน่ง เช่น ช่องว่างระดับพลเอกคือการสื่อสารและการใช้ความรู้อย่างมีศิลปะ พลโทขาดด้านการสื่อสารทำให้ผู้ใต้บังคับบัญชาเข้าใจเรื่องยาก ๆ ส่วนพลตรีขาดความชำนาญเชิงยุทธวิธี ดังนั้นควรพัฒนาสมรรถนะผู้นำแบบเฉพาะด้านแต่ละระดับ เช่น เพิ่มศักยภาพและทักษะด้านความรู้สำหรับพลเอก ฝึกการสื่อสารเชิงยุทธศาสตร์สำหรับพลโท และพัฒนาทักษะนำความรู้ไปใช้จริงสำหรับพลตรี
เอกสารอ้างอิง
กรมยุทธศึกษาทหารบก. (2555). คู่มือ ราชการสนามว่าด้วยลักษณะผู้นำทหาร พ.ศ.2517 (รส.22-100) ฉบับปรับปรุง 2555.
กองบัญชาการกองทัพไทย. (2551). พระราชบัญญัติจัดระเบียบ กระทรวงกลาโหม, พ.ศ.2503 ฉบับปรัปรุง พ.ศ.2551.
เฉลิม สีเจริญ, กฤษณะ ดาราเรือง, และจินต์ วิภาตะกลัศ. (2562). คุณลักษณะภาวะผู้นำทางทหารของผู้บังคับกองพันและ การบริหารจัดการตามหลักธรรมาภิบาลที่ส่งผลต่อประสิทธิผล การบริหารจัดการของหน่วยระดับกองพันในกองทัพภาคที่ 3. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า, 6, 76-106.
ชวนากร ผดุงกิจ พลตรี. (2562). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงวิสัยทัศน์ของผู้บริหาร สถานศึกษาระดับอาชีวศึกษา สังกัดกระทรวงกลาโหม.
ณรงค์ อินทชาติ, พลเอกต. (2561). การพัฒนาภาวะผู้นำระดับยุทธศาสตร์ เพื่อขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ชาติ ระยะยี่สิบปีของรัฐบาล.
เบญจวรณ นาคใหญ่ และปรียานุช อภิบุณโยภาส. (2562). คุณลักษณะผู้นำทางทหารที่มีผลต่อประสิทธิผลของการปฏิบัติงาน กรณีศึกษา กอง 8 ศูนย์รักษาความปลอดภัย กองบัญชาการกองทัพไทย. วารสารสมาคมนักวิจัย, 24(3), 121-137
พัชรา วาณิชวศิน. (2560). การพัฒนาภาวะผู้นำจากทฤษฎีสู่แนวปฏิบัติที่ดีและกรณีศึกษา (Leadership Development: Theory, Best Practices and Case Study).
จิราวรรณ อนันตพัฒน์, 2564, ภาวะผู้นำเชิงจริยธรรมของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21.
วิจารณ์ พานิช, 2555, วิธีสร้างการเรียนรู้เพื่อศิษย์ในศรรตวรรษที่ 21, กรุงเทพฯ : มูลนิธิสดศรี-วิสฤษดิ์วงศ์.
สถาบันพระปกเกล้า, 2564, รายงานผลการศึกษาการศึกษาของกองทัพรองรับศตวรรษที่ 21 ประเด็นความคาดหวังของสังคมและประชาชนต่อกองทัพไทย. ศูนย์ศึกษายุทธศาสตร์ สถาบันวิชาการป้องกันประเทศ.
สํานักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2567). เป้าหมายที่ 16 ส่งเสริมสังคมที่สงบสุขและครอบคลุมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ให้ทุกคนเข้าถึงความยุติธรรม และสร้างสถาบันที่มีประสิทธิผลรับผิดชอบและครอบคลุมในทุกระดับ. รายงานความก้าวหน้าเป้าหมายการพัฒนาทียังยืนของประเทศไทย พ.ศ. 2559-2563.
Achua, C.F., and Lussier, R.N., 2010, Effective Leadership, Canada: South-Western Cengage Learning’.
Achua, C. F., and Lussier, R.N., 2013, Effective Leadership. South-Western Cengage Learning.
Bass, Bernard M. and Riggio, Ronald E., 2006, Transformational Leadership. 2nd Ed, Mahwar: Lawrence Ertbaum associates.
Boe, O., 2015, Character in military leaders, officer competency and meeting the unforeseen. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 190, 497-501. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.05.033.
Bratton, J., Grint, K., & Nelson, D. L., 2005, Organizational leadership. South-Western Publishing.
Campbell, W.K., & Campbell, S.M. (2009) On the Self-Regulatory Dynamics Created by the Peculiar Benefits and Costs of Narcissism: A Contextual Reinforcement Model and Examination of Leadership. Self and Identity, 8, 214-232.
Demo Essays. (2023, June 19). Army Leadership Competencies. https://demoessays.com/army-leadership-competencies
Don M. Snider, 2008, Dissent and Strategic Leadership of the Military Professions, Strategic Studies Institute, US Army War College.
Joshua J. Jackson, Felix Thoemmes, Kathrin Jonkmann, Oliver Lüdtke and Ulrich Trautwein, 2012, Military Training and Personality Trait Development: Does the Military Make the Man, or Does the Man Make the Military?, Psychological Science.
Häyrynen, H., & Läms, A. M., 2021, The effectiveness of leadership development in the military context from a gender viewpoint. International Journal of Human Resources Development and Management, 21(2–3), 99–115. https://doi.org/10.1504/IJHRDM.2021.116920.
Matthews, Lioyd J., 2005, The Future of the Army Profession, Second Edition.Michael Howard and Peter Paret, 1989, On War: Carl von Clausewitz.
Mohammad Nazri and Mohammad Rudi, 2019, Military Leadership: A systematic literature review.
Montgomery Van Wart, 2013, Lessons from Leadership Theory and the Contemporary Challenges of Leaders, Public Administration Review.
Pradip N Khandwall, 2004, Competencies for Senior Manager Roles.
Reed G.E., 2014, Nature and Scope of Toxic Leadership: Toxic Leadership in the U.S. Military, University of Nebraska Press.
Tim A. Mau, 2004, Leadership training and development: Raffel. J. A., Leisink, P., & Middlebrooks, A. E. (Eds.), 2009, Public Sector Leadership: International challenges and perspectives. Created from chula-ebooks on 2023.
Vera Delzo, P. E., 2022, Strategic leadership in the army: Essential roles and competencies. Revista Seguridad y Poder Terrestre, 1(1). https://doi.org/10.56221/spt.v1i1.8
Yukl, G. Pearson, 2010, Leadership in organizations.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารรัฏฐาภิรักษ์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความ ข้อเขียน หรือความคิดเห็นในนิตยสารนี้เป็นของผู้เขียน ไม่ผูกพันกับวิทยาลัย ป้องกันราชอาณาจักรและทางราชการแต่อย่างใด
