๊พฤติกรรมการใช้พื้นที่รอบองค์พระปฐมเจดีย์ จังหวัดนครปฐม
Main Article Content
บทคัดย่อ
ในปัจจุบันพื้นที่โดยรอบองค์พระปฐมเจดีย์มีการใช้งานเป็นพื้นที่อเนกประสงค์ของเมืองนครปฐม จากการสังเกต
พื้นที่ในเบื้องต้นพบว่ามีการใช้งานพื้นที่ไม่เต็มประสิทธิภาพ บางพื้นที่มีการใช้งานหนาแน่น แต่บางพื้นที่กลับไม่มี
การใช้งาน บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อที่จะศึกษาพฤติกรรมการใช้พื้นที่ และศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการใช้
งานพื้นที่รอบองค์พระปฐมเจดีย์ ซึ่งนำไปสู่การวิเคราะห์ปัญหา และเสนอแนวทางการปรับปรุงภูมิทัศน์ในลำดับต่อไป
วิธีการวิจัยมี 3 ขั้นตอนคือ การศึกษาข้อมูลจากเอกสาร การสำรวจภาคสนาม และการสัมภาษณ์โดยใช้
แบบสอบถาม ขั้นตอนแรก ศึกษารวบรวมข้อมูล จากเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับพื้นที่ศึกษา ศึกษาแนวคิดและทฤษฎีที่
เกี่ยวข้องขั้นตอนที่สอง สังเกตการณ์พฤติกรรมการใช้พื้นที่ โดยมีขั้นตอนการสังเกตการณ์ดังนี้ แบ่งพื้นที่การสำรวจ
กำหนดช่วงเวลาในการบันทึกข้อมูล ทำการสังเกตรูปแบบของกิจกรรม และการกระจายตัวของการใช้งานพื้นที่ จากนั้น
สรุปเป็นผังการสังเกตการณ์ ขั้นตอนสุดท้าย ทำการสัมภาษณ์ข้อมูลทั่วไปของผู้ใช้งาน และข้อมูลเกี่ยวกับการใช้งานพื้นที่
รอบองค์พระปฐมเจดีย์ โดยใช้แบบสอบถามทั้งหมด 200 ชุด
ผลการวิจัยพบว่ารูปแบบพฤติกรรมการใช้พื้นที่รอบองค์พระปฐมเจดีย์ส่วนใหญ่คือ กิจกรรมพักผ่อนหย่อนใจ
(Passive Recreation) โดยการกระจายตัวของการใช้งานจะหนาแน่นบริเวณพื้นที่ลานโล่งที่มีลักษณะพื้นผิวของวัสดุเป็น
พื้นดาดแข็ง มีการกำหนดขอบเขตของกิจกรรมท.ีชัดเจน เช่น พื้นที่สำหรับออกกำลังกาย พื้นที่สำหรับร้านค้า เป็นต้น
และบริเวณพื้นที่ใกล้กับประตูทางเข้าหลัก (ประตูทางด้านทิศเหนือและทิศใต้) ส่วนปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการใช้งานพื้นที่
สูงสุดคือ 1) บรรยากาศที.ร่มรืน ได้แก่ พื้นที่ที่มีต้นไม้ใหญ่ให้ร่มเงา แต่ไม่ปลูกหนาทึบทำให้สามารถใช้พื้นที่ใต้ต้นไม้
ทำกิจกรรมต่างๆ เช่น นั่งพักผ่อน และพบปะพูดคุยกัน เป็นต้น 2) การเข้าถึงง่าย ได้แก่ พื้นที่ใกล้กับเส้นทางสัญจร และ
สามารถมองเห็นกิจกรรมได้ชัดเจน 3) มีพื้นที่สำหรับทำกิจกรรมที่น่าสนใจ เช่น สนามร้านค้าภาคกลางคืนสำหรับ
ซื้ออาหาร และรับประทานอาหาร เป็นต้น 4) มีความปลอดภัย ได้แก่ พื้นที่มีความปลอดภัยจากการสัญจรของรถยนต์
มีแสงสว่างที่เพียงพอ และไม่มีบรรยากาศที่เปลี่ยวซึ่งไม่ถูกบดบังจากการมองเห็น เป็นต้น 5) มีบรรยากาศที่เงียบสงบ
ได้แก่ พื้นที่ที่ไม่มีการรบกวนจากคน และเสียง 6) มีมุมมองทัศนียภาพที่สวยงาม 7) ใกล้ตำแหน่งที่จอดรถ ตามลำดับ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
Whyte, W.H. The social life of small urban spaces. Washington, D.C.: Conservation Foundation, 1980.
ปิยนาถ บุญนาค, วัฒนะ บุญจับ และ นววรรณ วุฒฑะกุล. พระมหากรุณาธิคุณและพระกรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอเจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดาสิริโสภาพัณณวดีต่อนครแห่งพระปฐมเจดีย์. พิมพ์ครั้งที่1. กาญจนบุรี: สำนักพิมพ์ธรรมเมธี-สหายพัฒนาการพิมพ์, 2555.
วิมลสิทธิ์ หรยางกูร. พฤติกรรมมนุษย์กับสภาพแวดล้อม: มูลฐานทางพฤติกรรมเพื่อการออกแบบและวางแผน. พิมพ์ครั้งที่6. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2549.