หลักการออกแบบการประยุกต์ใช้ ChatGPT เพื่อเสริมทักษะการฟังภาษาอังกฤษระดับ B1 ในบริบทอุดมศึกษาไทย: บทความเชิงแนวคิดและแนวปฏิบัติ
คำสำคัญ:
การฟังภาษาอังกฤษระดับ CEFR-B1, การได้ภาษาที่สอง, การฟังสามระยะ, ChatGPTบทคัดย่อ
บทความวิชาการเชิงแนวคิดและแนวปฏิบัติฉบับนี้สังเคราะห์หลักการออกแบบการประยุกต์ใช้ ChatGPT เพื่อเสริมทักษะการฟังภาษาอังกฤษระดับ B1 ในบริบทอุดมศึกษาไทย โดยอิงการทบทวนวรรณกรรมควบคู่กับตัวอย่างเชิงปฏิบัติจากการเตรียมการสอนของผู้เขียน กรอบแนวคิดตั้งอยู่บนภาษาอังกฤษเป็นภาษาต่างประเทศ (English as a foreign language) และการได้ภาษาที่สอง (Second language acquisition) โดยอ้างอิงตัวบ่งชี้ CEFR-B1 ซึ่งมุ่งให้ผู้เรียน เข้าใจประเด็นหลักของถ้อยคำมาตรฐานในหัวข้อคุ้นเคย และติดตามสื่อเสียง/วิดีโอได้เมื่อการส่งสารค่อนข้างช้าและชัดเจน การประยุกต์ใช้จัดกิจกรรมการฟังเป็นสามระยะ—ก่อนฟัง ระหว่างฟัง และหลังฟัง—และใช้ ChatGPT สร้างบทสนทนา กิจกรรม และแบบฝึกหัดให้สอดคล้องกับระดับภาษาและความสนใจของผู้เรียน ตัวอย่างเชิงปฏิบัติไม่ใช่ผลวิจัยภาคสนามเชิงทดลอง แต่ชี้แนวโน้มว่า ChatGPT อาจเอื้อต่อการเรียนรู้ที่มีความเป็นส่วนตัว (personalized) มีลักษณะโต้ตอบ (interactive) และปรับตามระดับทักษะ (adaptive) ควบคู่กับข้อจำกัดที่ควรระมัดระวัง เช่น ความถูกต้องของข้อมูล และความเสี่ยงจากการพึ่งพาเทคโนโลยี จึงนำเสนอเป็นข้อเสนอเชิงออกแบบที่ควรได้รับการตรวจสอบเชิงประจักษ์ในงานวิจัยถัดไป
เอกสารอ้างอิง
กมล เกตุรัตนสมบูรณ์, สุนีย์ ลิ่มพงศ์พันธุ์, และ ศิรดา คล้ายโพธิ์. (2566). การพัฒนาทักษะการฟังภาษาอังกฤษโดยใช้แอปพลิเคชัน Echo English ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย. วารสารวิจัยและพัฒนาสถาบันราชภัฏสุราษฎร์ธานี. 20(1), 45–58.
รติมา บุษย์ศรีเจริญ. (2565). การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนไวยากรณ์ภาษาอังกฤษโดยใช้แบบฝึกไวยากรณ์ร่วมกับการจัดการเรียนรู้ตามรูปแบบ MACRO Model ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนทุ่งโพธิ์ทะเลพิทยา (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยนเรศวร. สืบค้นเมื่อ 15 พฤษภาคม 2568. จาก http://nuir.lib.nu.ac.th/dspace/handle/123456789/5541
Anderson, A., & Lynch, T. (1988). Listening. Oxford University Press.
Bekou, A., Ben Mhamed, M., & Assissou, K. (2024). Exploring opportunities and challenges of using ChatGPT in English language teaching (ELT) in Morocco. Focus on ELT Journal. 6(1), 87–106.
Brown, H. D. (2007). Principles of language learning and teaching (5th ed.). Pearson Education.
Council of Europe. (2020). Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment — Companion Volume. Council of Europe Publishing.
Field, J. (2008). Listening in the language classroom. Cambridge University Press.
Klímová, B., & Ibna Seraj, P. M. (2023). The use of chatbots in university EFL settings: Research trends and pedagogical implications. Frontiers in Psychology. 14, Article 1131506. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2023.1131506
Kostka, I., & Toncelli, R. (2023). Exploring applications of ChatGPT to English language teaching: Opportunities, challenges, and recommendations. TESL-EJ. 27(3), 1-19.
Krashen, S. D. (1982). Principles and practice in second language acquisition. Pergamon Press.
Krashen, S. D. (1985). The input hypothesis: Issues and implications. Longman.
Long, M. H. (1981). Input, interaction, and second language acquisition. Annals of the New York Academy of Sciences. 379(1), 259–278.
Long, M. H. (1996). The role of the linguistic environment in second language acquisition. In W. C. Ritchie & T. K. Bhatia (Eds.), Handbook of second language acquisition (pp. 413–468). Academic Press.
Luu, T. T., & Doan, H. T. (2025). ChatGPT-enhanced listening: A study on Vietnamese EFL university students’ listening skills improvement. Asian Journal of Applied Linguistics and AI in Education. 7(2), 88–105.
Movva, S., Alapati, P. R., Veliventi, P., & M. G. (2022). The effect of pre-, while-, and post-listening activities on developing EFL students’ listening skills. Theory and Practice in Language Studies, 12(8), 1500–1507.
Nation, I. S. P., & Newton, J. (2009). Teaching ESL/EFL listening and speaking. Routledge.
Prasetya, R. E., & Syarif, A. (2023). ChatGPT as a tool for language development: Investigating its impact on proficiency and self-evaluation accuracy in Indonesian higher education. VELES: Journal of Teaching & Learning Studies. 7(3), 402–415.
Rattanasak, N. (2025). A study of Thai EFL learners’ difficulties in understanding connected speech. Journal of English Language and Linguistics. 13(1), 77–91.
Rivers, W. M. (1981). Teaching foreign-language skills (2nd ed.). University of Chicago Press.
Slamet, J. (2024). Potential of ChatGPT as a digital language learning assistant: EFL teachers’ and students’ perceptions. Discover Artificial Intelligence. 4 (1), Article 46. https://doi.org/10.1007/s44163-024-00143-2
Swain, M. (1985). Communicative competence: Some roles of comprehensible input and comprehensible output in its development. In S. Gass & C. Madden (Eds.), Input in Second Language Acquisition. (pp. 235–253). Rowley, MA: Newbury House.
Van Horn, K. R. (2024). ChatGPT in English language learning: Exploring perceptions and promoting autonomy in a university EFL context. TESL-EJ. 28(1). 1–26.
Vandergrift, L. (1999). Facilitating second language listening comprehension: Acquiring successful strategies. ELT Journal. 53(3), 168–176.
Vandergrift, L., & Goh, C. M. (2012). Teaching and learning second language listening: Metacognition inaction. Routledge.
Vo, A., & Nguyen, H. (2024). Generative artificial intelligence and ChatGPT in language learning: EFL students’ perceptions of technology acceptance. Journal of University Teaching and Learning Practice. 21(6). Article 811. https://doi.org/10.53761/fr1rkj58
Xiao, Y., & Zhi, Y. (2023). An exploratory study of EFL learners’ use of ChatGPT for language learning tasks: Experience and perceptions. Languages. 8(3), Article 212. https://doi.org/10.3390/languages8030212
Young, J. C., & Shishido, M. (2023). Investigating OpenAI’s ChatGPT potentials in generating chatbot's dialogue for English as a foreign language learning. International Journal of Advanced Computer Science and Applications. 14(6), 65–73.
