ศึกษาการบำเพ็ญบารมีและการบรรลุธรรมของพระกังขาเรวตเถระ

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของสารนิพนธ์เรื่อง “ศึกษาการบำเพ็ญบารมีและการบรรลุธรรมของพระกังขาเรวตเถระ” มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาประวัติและการบำเพ็ญบารมีของพระกังขาเรวตเถระ และ 2) วิเคราะห์แนวทางการบรรลุธรรมของพระกังขาเรวตเถระ โดยมีระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่า พระกังขาเรวตเถระได้ตั้งความปรารถนาเป็นพระอรหันต์เอตทัคคะด้านยินดีในฌาน ในสมัยพระปทุมุตระพุทธเจ้าได้ถวายมหาทานแด่ภิกษุสงฆ์โดยมีพระพุทธเจ้าเป็นประธาน และได้รับการทรงพยากรณ์ว่า ในสมัยพระพุทธเจ้าโคตมะ จะได้เป็นสาวกผู้เอตทัคคะด้านยินดีในฌาน และชื่อว่า “เรวตะ” ด้วยความเพียรในการบำเพ็ญบารมีเสมออย่างสม่ำเสมอตามหลักคำสอนของพระพุทธเจ้า ด้วยการปฏิบัติกรรมฐานโดยใช้ฌานเป็นฐานของการเจริญวิปัสสนา ซึ่งอนุมานได้ว่า การที่พระกังขาเรวตเถระเป็นผู้ชำนาญในการเข้าออกฌานสมาบัติย่อมได้เจริญสมถกรรมฐานจาก 1 ใน 30 กอง คือ กสิณ 10, อสุภะ 10, กายคตาสติ 1, อานาปานสติ 1, อัปปมัญญา 4 หรือ อรูป 4 จนยกระดับจิตเข้าสู่อัปปนาภาวนา แล้วใช้เป็นฐานยกเข้าสู่วิปัสสนาด้วยการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 บรรลุถึงโลกุตตรธรรม 9 โดยการปฏิบัติตามหลักโพธิปักขิยธรรม 37 ด้วยความหลุดพ้นแห่งจิตจากราคะ ด้วยกำลังแห่งสมาธิ ที่เรียกว่า เจโตวิมุตติ