บูรณาการพุทธวิธีการสอนในโรงเรียนวิถีพุทธ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของดุษฎีนิพนธ์เรื่อง “บูรณาการพุทธวิธีการสอนในโรงเรียน วิถีพุทธ” มีวัตถุประสงค์ 4 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาวิธีการสอนในโรงเรียนวิถีพุทธ 2) เพื่อศึกษาพุทธวิธีการสอน 3) เพื่อบูรณาการวิธีการสอนในโรงเรียนวิถีพุทธด้วยพุทธวิธีการสอนและ 4) เพื่อนำเสนอแนวทางและองค์ความรู้เกี่ยวกับ “บูรณาการพุทธวิธีการสอนในโรงเรียนวิถีพุทธ” โดยมีระเบียบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพแบบวิจัยเอกสาร ทำการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 15 รูป/คน และมีการสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 8 รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) โรงเรียนวิถีพุทธได้นำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา มาประยุกต์ใช้ในการพัฒนาผู้เรียนโดยเน้นกรอบการพัฒนาตามหลักไตรสิกขา ซึ่งเป็นการฝึกหัดอบรมผ่านกิจกรรมที่ส่งเสริมการกิน อยู่ ดู และ ฟัง โดยมีกระบวนการจัดการเรียนรู้ลักษณะ “สอนให้รู้ ทำให้ดู อยู่ให้เห็น” 2) พุทธวิธีการสอนของพระพุทธเจ้าที่เกี่ยวกับตัวผู้เรียนรู้ คำนึงถึง และสอนให้เหมาะสมตามความแตกต่างระหว่างบุคคล ปรับวิธีสอนผ่อนให้เหมาะกับบุคคล ในการสอนนั้นการเริ่มต้นที่ดีมีส่วนช่วยให้การสอนสำเร็จผลดีเป็นอย่างมาก อย่างน้อยก็เป็นเครื่องดึงความสนใจ และนำเข้าสู่เนื้อหา มุ่งให้เกิดความรู้ความเข้าใจในสิ่งที่สอนเป็นสำคัญ 3) การบูรณาการพุทธวิธีการสอนร่วมกับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในโรงเรียนวิถีพุทธ ทั้ง 5 ด้าน ได้แก่ (1) ด้านกายภาพ (2) ด้านการจัดเรียนการสอน (3) ด้านพฤติกรรมครูและนักเรียน (4) ด้านการส่งเสริมวิถีพุทธ และ (5) ด้านกิจกรรมประจำวันพระ และ 4) องค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัย คือ รูปแบบวิถีแห่งการเปลี่ยนแปลง เรียกว่า “SCN Model” หมายถึง การสอนโดยบูรณาการหลักธรรม และ วิธีการสอนของพระพุทธเจ้า ผ่านกิจกรรม 5 ด้าน ของโรงเรียนวิถีพุทธ เพื่อพัฒนาให้ครูมีคุณลักษณะที่ดีตามหลักคำสอนในพระพุทธศาสนาพร้อมจะพัฒนานักเรียนให้เกิดความรู้ เป็นคนดี คนเก่ง มีความสุข ใช้ชีวิตอย่างมีคุณค่าอยู่ในสังคมได้อย่างเหมาะสม
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์ก่อนเท่านั้น
References
กรมการศาสนา. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับหลวง เล่ม 22, 26.กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์การศาสนา, 2521.
กระทรวงศึกษาธิการ. แนวทางการดำเนินงานโรงเรียนวิถีพุทธ. พิมพ์ครั้งที่ 4. นนทบุรี : ห้างหุ้นส่วนจำกัด เชน ปริ้นติ้ง, 2562.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). การศึกษาเพื่อสันติภาพ. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ สันติธรรม, 2540.
พระมหาวิชาญ สุวิชาโน (บัวบาน) และ ดร.เกษม แสงนนท์. คู่มือดำเนินงานโรงเรียนวิถีพุทธ. พระนครศรีอยุธยา : ส่วนวางแผนและพัฒนาการอบรม สถาบันวิปัสสนาธุระ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2562. (อัดสำเนา).
วศิน อินทสระ. พุทธวิธีในการสอน. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ธรรมดา, 2545.
สมเด็จพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตโต). พุทธวิธีในการสอน. พิมพ์ครั้งที่ 25. กรุงเทพมหานคร : บริษัท โอ.เอส. พริ้นติ้งเฮ้าส์ จํากัด, 2562.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ. 7 ทศวรรษใต้ร่มพระบารมี : พระบรมราโชวาทด้านการศึกษา. กรุงเทพมหานคร : บริษัท เอส.ซี.พริ้นท์แอนด์แพค จำกัด, 2559.
. แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560 - 2579. กรุงเทพมหานคร : บริษัท พริกหวานกราฟฟิค จำกัด, 2560.