การพัฒนาวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานเพื่อสู่ผลสัมฤทธิ์ Development of Vipassana Meditation Practice Methods for Achievement

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ นำเสนอเรื่อง “การพัฒนาวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานเพื่อมุ่งสู่ผลสัมฤทธิ์” ซึ่งหมายถึงการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานในพระพุทธศาสนานั้น เป็นวิธีการปฏิบัติที่ปรากฏในคัมภีร์พระไตรปิฎกเล่มที่ 10 ข้อ 373 หน้า 301 ซึ่งพระพุทธเจ้าได้ตรัสรับรองว่าเป็นหนทางเดียวเท่านั้น ดังปรากฏข้อความว่า “ภิกษุทั้งหลาย ทางนี้เป็นทางเดียว เพื่อความบริสุทธิ์ของเหล่าสัตว์ เพื่อล่วงโสกะและปริเทวะ เพื่อดับทุกข์และโทมนัส เพื่อบรรลุญายธรรม เพื่อทำให้แจ้งนิพพาน ทางนี้คือ สติปัฏฐาน 4 ประการ” ดังนั้นการปฏิบัติวิปัสสนาในคัมภีร์พระพุทธศาสนา คือ การปฏิบัติตามหลักสติปัฏฐานสูตร คือ การเจริญสติตามฐานทั้ง 4 คือ ฐานกาย ฐานเวทนา ฐานจิต และฐานธรรม เมื่อได้ปฏิบัติตามหลักสติปัฏฐาน 4 อย่างน้อย 7 วัน อย่างมาก 7 ปี จักได้บรรลุผลสัมฤทธิ์ คือ พระอรหันต์ หรือเป็นพระอนาคามี  หรืออย่างน้อยสามารถลดความทุกข์ทางจิตใจได้ แนวทางการปฏิบัติวิปัสสนาตามหลักสติปัฏฐาน 4 มีวิธีการเจริญสติระลีกรู้ที่สภาวธรรมที่เกิดทางกาย เวทนา จิตและธรรมอยู่ตลอดเวลาในปัจจุบันขณะ จนเกิดปัญญา ดังนั้น การพัฒนาวิธีการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานให้สัมฤทธิ์ผลดังกล่าวนั้น จึงมีความจำเป็นที่ต้องพัฒนาวิธีการปฏิบัติให้เป็นสัปปายะตามหลักที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสไว้ถึงวิธีการปฏิบัติที่จะทำให้ถึงความเจริญแต่ฝ่ายเดียว โดยที่ผู้ปฏิบัติจะต้องไม่กังวลกับกิจน้อยใหญ่ ไม่คลุกคลีด้วยหมู่คณะ ไม่ปล่อยเวลาให้ล่วงไป ได้ฟัง ธรรมีกถาวัตถุ 10 และผู้ปฏิบัติต้องตามประกอบความสงบใจภายใน ซึ่งวิธีการพัฒนาดังกล่าวเป็นอุปการะที่ส่งเสริมให้เกิดความเจริญแก่จิตให้เข้าสู่ความสงบแห่งจิตและเกิดปัญญา เกื้อหนุนในการเจริญวิปัสสนากรรมฐานให้พัฒนาและบรรลุผลสัมฤทธิ์ต่อไป