การดูแลสุขภาวะของผู้สูงอายุในสังคมไทยเชิงพุทธบูรณาการ

Main Article Content

พระมหาประธาน ธมฺมสุธี (คงเจริญเนตร)
รศ.ดร.อำพล บุดดาสาร

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการดูแลสุขภาวะผู้สูงอายุในสังคมไทย (1) เพื่อศึกษาหลักพุทธธรรมที่ส่งเสริมการดูแลสุขภาวะของผู้สูงอายุในสังคมไทย (3) เพื่อนำเสนอการดูแลสุขภาวะของผู้สูงอายุในสังคมไทยเชิงพุทธบูรณาการ เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพและสัมภาษณ์บุคคลจำนวน 10 ท่าน  


ผลการวิจัย พบว่า การดูแลสุขภาวะของผู้สูงอายุในสังคมไทยเชิงพุทธบูรณาการ กล่าวคือ 1) สังคหวัตถุ 4 ได้แก่ บุคคลทั่วไปและบุตรหลานควรให้สิ่งของแก่ผู้สูงอายุเพื่อเสริมสร้างผู้สูงอายุให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ตามกำลังของตน มีวาจาที่อ่อนหวาน กล่าวคำสุภาพเพื่อให้กำลังใจผู้สูงอายุ มีการดูแลสุขภาวะของผู้สูงอายุตามกำลังของตน และความประพฤติตนสม่ำเสมอให้เป็นประโยชน์แก่ผู้สูงอายุ 2) พรหมวิหาร 4 ได้แก่  บุคคลทั่วไปและบุตรหลานควรมีความรัก ความเมตตา ความปรารถนาดีต่อผู้สูงอายุ มีกรุณาสงสารคิดจะช่วยผู้สูงอายุให้พ้นทุกข์ พลอยยินดีเมื่อผู้สูงอายุมีความสุข และวางใจเป็นกลางในเมื่อผู้สูงอายุท่านอื่นมีความสุข หรือประสบบความทุกข์  3) ภาวนา 4 ได้แก่ อบรมกายผู้สูงอายุให้มีความสุขตามอัตภาพของตน  อบรมศีล ให้ผู้อายุตั้งอยู่ในกฎระเบียบ และกฎหมายของบ้านเมืองไม่เบียดเบียนตน และผู้อื่น อบรมจิตใจให้มีความเข็มแข็งมั่นคง และสมบูรณ์ด้วยสุขภาพจิตที่ดี อบรมปัญญาให้ผู้สูงอายุรู้เข้าใจสิ่งทั้งหลาย และรู้เท่าทันโลกตามความเป็นจริง  4) ศีล 5 ได้แก่  ผู้สูงอายุไม่ควรไม่ฆ่าสัตว์ ไม่รังแกกัน ไม่เบียดเบียนกันมีจิตประกอบด้วยเมตตา  ไม่ลักทรัพย์ประกอบอาชีพที่สุจริต ไม่สำส่อนทางเพศ แต่จงพอใจเฉพาะคู่ของตน สำรวมระวังควบคุมกามารมณ์ให้พอเหมาะพอดี ไม่พูดเท็จพูดแต่ความจริงเท่านั้น ไม่ดื่มสุราและยาเสพติดมีสติสัมปชัญญะในการดำเนินชีวิต เมื่อผู้สูงอายุมีสติสัมปชัญญะย่อมไม่มีความประมาทในกิจการทั้งปวง

Article Details

How to Cite
(คงเจริญเนตร) พ. ธ., & บุดดาสาร อ. (2025). การดูแลสุขภาวะของผู้สูงอายุในสังคมไทยเชิงพุทธบูรณาการ. วารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์ , 11(1), 157–174. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/Palisueksabuddhaghosa/article/view/270448
บท
บทความวิจัย

References

ชัยวัฒน์ อัฒพัฒน์ และวิธาน สุชีวคุปต์. หลักการดำรงชีวิตในสังคม. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพมหานคร:

โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง. 2544.

บรรลุ ศิริพานิช. พฤติกรรมและการดำเนินชีวิตของผู้สูงอายุไทยที่อายุยืนยาวและแข็งแรง. รายงาน

การวิจัย. กรุงเทพมหานคร : สามดีการพิมพ์. 2531.

ประเวศ วะสี. การจัดการความรู้: กระบวนการปลดปล่อยมนุษย์สู่ศักยภาพ เสรีภาพ และความสุข.

กรุงเทพมหานคร: สถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม. 2548.

ปัทมา ประสาทกุล. ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.. สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2560.

กรุงเทพมหานคร : บริษัท โรงพิมพ์เดือนตุลา จำกัด. 2561.

พระเทพดิลก (ระแบบ ฐิตญาโณ). นิเทศธรรม. กรุงเทพมหานคร: บริษัทแปดสิบเจ็ด (2545) จำกัด.

พระธรรมปิฎก (ปอ. ปยุตฺโต).พุทธธรรม (ฉบับเดิม). พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพมหานคร : ดวงแก้ว.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตฺโต). สุขภาวะองค์รวมแนวพุทธ. พิมพ์ครั้งที่ 12. กรุงเทพมหานคร:

บริษัท โรงพิมพ์อักษรสัมพันธ์ (1987). จำกัด. 2549.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). แก่นแท้ของพระพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร : บริษัท

สื่อตะวัน จำกัด. 2537.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). สุขภาวะองค์รวมแนวพุทธ. พิมพ์ครั้งที่ 12. กรุงเทพมหานคร :

อักษรสัมพันธ์ 2544.

พระไพศาล วิสาโล. สุขแท้ด้วยปัญญา วิถีสู่สุขภาวะทางปัญญา. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร:

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ สสส.. 2552.

พระมหาสมปอง ปมุทิโต. คัมภีร์อภิธานวรรณา. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: บริษัท

ประยูรวงศ์พริ้นติ้ง. 2547.

พุทธทาสภิกขุ. ธรรมบรรยายระดับมหาวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์พระนคร. 2519.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฏกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราช

วิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2539.

วรรณี ชัชวาลทิพากร. การศึกษาภาวะสุขภาพและพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุที่มี

สุขภาพดีและมีปัญหาสุขภาพ. เอกสารประกอบการประชุมวิชาการแห่งชาติว่าด้วย

ผู้สูงอายุสู่วัยสูงอายุ ด้วยคุณภาพ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์จุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สมบูรณ์ วัฒนะ. แนวคิดการดูแลผู้สูงอายุตามแนวทางพระพุทธศาสนาเถรวาท. วารสารวิชาการ

มนุษย์ศาสตร์และสังคมศาสตร์มหาวิทยาลัยบูรพา. 2559.