กระบวนการเจริญอริยมรรคมีองค์ 8 ในโพธิปักขิยธรรมเพื่อการบรรลุธรรม

Main Article Content

พระประยูร อาจิณฺณธมฺโม รุ่งเรือง
วิโรจน์ คุ้มครอง

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 3 ข้อ 1) เพื่อศึกษาอริยมรรคมีองค์ 8 ในโพธิปักขิยธรรม (2) เพื่อศึกษาการบรรลุธรรมในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท และ (3) เพื่อนำเสนอกระบวนการเจริอริยมรรคมีองค์ 8 ในโพธิปักขิยธรรมเพื่อการบรรลุธรรม เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ แบบวิจัยเน้นเอกสารวิเคราะห์ข้อมูลและนำเสนอเชิงพรรณนา


ผลการวิจัยพบว่า  กระบวนการเจริญอริยมรรคมีองค์ 8 ประกอบด้วย 1. สัมมาทิฏฐิ คือ ความเห็นชอบ 2. สัมมาสังกัปปะ คือความดำริชอบ 3. สัมมาวาจา คือการเจรจาชอบ 4. สัมมากัมมันตะ คือ การงานชอบ 5. สัมมาอาชีวะ คือ การเลี้ยงชีพชอบ 6. สัมมาวายามะ คือ ความเพียรชอบ 7. สัมมาสติ คือ ความระลึกชอบ และ 8. สัมมาสมาธิ คือ ความตั้งมั่นชอบ เป็นการอบรมอริยมรรคมี 8 มีสัมมาทิฏฐิเป็นต้น ทำให้เจริญ งอกงามสมบูรณ์พร้อม เป็นธรรมสามัคคี เกิดประกอบรวมกัน เพื่อให้เกิดญาณปัญญา เมื่อบุคคลเจริญอริยมรรคมีองค์ 8 มีสัมมาทิฏฐิเป็นต้นอยู่อย่างนี้ สติปัฏฐาน 4 สัมมัปปธาน 4 อิทธิบาท 4 อินทรีย์ 5 พละ 5 โพชฌงค์ 7 ย่อมถึงความเจริญเต็มที่ นี้เป็นกระบวนการหรือวิธีการเจริญวิปัสสนาที่ทำให้อริยมรรคทั้งรวมประชุมกัน และการเจริญอริยมรรคมีองค์ 8 สามารถบรรลุธรรม 4 ระดับกล่าวคือ 1) บรรลุพระโสดาบัน 2) บรรลุพระสกิทาคามี 3) บรรลุพระอนาคามี 4) บรรลุพระอรหันต์ จบพรหมจรรย์แล้ว ทำกิจที่ควรทำเสร็จแล้ว ปลงภาระได้แล้ว บรรลุประโยชน์ตนโดยลำดับแล้ว สิ้นภวสังโยชน์แล้ว 3 หลุดพ้นเพราะรู้โดยชอบ นิพพานไม่กลับมาเกิดอีกต่อไป ส่วนองค์ความรู้ที่ได้จากวิจัยเป็นแบบ 8 S Model”

Article Details

How to Cite
รุ่งเรือง พ. อ., & คุ้มครอง ว. (2024). กระบวนการเจริญอริยมรรคมีองค์ 8 ในโพธิปักขิยธรรมเพื่อการบรรลุธรรม. วารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์ , 11(1), 1–16. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/Palisueksabuddhaghosa/article/view/274763
บท
บทความวิจัย

References

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฏกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราช

วิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2539.

บุญมี แท่นแก้ว. ปรัชญาฝ่ายบุรพทิศ. กรุงเทพมหานคร: ภาควิชาปรัชญาและศาสนา คณะวิชามนุษย์

ศาสตร์และสังคมศึกษา วิทยาลัยบ้านสมเด็จเจ้าพระยา. 2527.

พระธรรมธีรราชมหามุนี (โชดก ญาณสิทฺธิ. ป.ธ.9). วิปัสสนากรรมฐาน. พิมพ์ครั้งที่ 3.

กรุงเทพมหานคร: บริษัท ประยูรวงศ์ พริ้นติ้ง จำกัด. 2554.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 19.

กรุงเทพมหานคร: บริษัท สหธรรมิก จำกัด. 2554.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 12.

กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2551.

พระพุทธโฆสเถระ. คัมภีร์วิสุทธิมรรค. แปลโดย สมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถร).

พิมพครั้งที่ 8. กรุงเทพมหานคร: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2538.

พระสัทธัมมโชติกะ ธัมมาจริยะ. ปรมัตถโชติกะ ปริจเฉทที่ 1-2-6. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพมหานคร:

หจก. ทิพยวิสุทธิ์. 2556.

พระโสภณมหาเถระ (มหาสีสยาดอ) . ธัมมจักกัปปวัตนสูตร. แปลโดย พระคันธสาราภิวงศ์.

กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ้นส่วนจำกัด ประยูรสาส์นไทย การพิมพ์. 2551.