การประยุกต์ใช้หลักธรรมเรื่อง “สติ” ของพระพุทธเจ้า เพื่อเสริมสร้างวิถีชีวิตที่สมดุลของพุทธศาสนิกชนในสังคมไทยยุคปัจจุบัน

Main Article Content

พระธรรมนูญ อภิวฑฺฒโน (โลหะเจริญ)

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับสติ และการนำคำสอนดังกล่าวมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน ในยุคปัจจุบันที่เต็มไปด้วยความเร่งรีบ ความเครียด และความไม่แน่นอนในชีวิตประจำวัน การดำเนินชีวิตด้วยความมี “สติ” จึงกลายเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง สติในทางพระพุทธศาสนาไม่ได้เป็นเพียงการมีสมาธิ หรือการรู้ตัวชั่วขณะเท่านั้น แต่เป็นองค์ธรรมสำคัญที่มีบทบาทในการนำพาจิตใจให้สงบ มีปัญญา และดำเนินชีวิตอย่างถูกต้องตามหลักธรรม


บทความนี้จึงมุ่งนำเสนอแนวคิด และแนวทางในการประยุกต์ใช้ “สติ” ตามหลักคำสอนของพระพุทธองค์ในชีวิตประจำวันของพุทธศาสนิกชน เพื่อให้เกิดประโยชน์ทั้งต่อการดำรงชีวิต การงาน ความสัมพันธ์ และการเจริญภาวนาอย่างเรียบง่ายแต่มีคุณค่า หลัก “สติ” ตามคำสอนของพระพุทธเจ้าไม่ใช่เพียงธรรมะเชิงทฤษฎี แต่เป็นเครื่องมือสำคัญที่สามารถนำมาใช้ได้จริงในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะในการทำงาน การตัดสินใจ การบริหารอารมณ์ หรือการเผชิญกับความทุกข์ ด้วยการรู้เท่าทันและมีความตื่นรู้อยู่กับปัจจุบัน ทำให้จิตใจสงบ ไม่ตกเป็นทาสของความฟุ้งซ่านหรืออารมณ์ต่าง ๆ เมื่อพุทธศาสนิกชนสามารถนำสติมาใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างเหมาะสม ก็ย่อมจะนำไปสู่การมีชีวิตที่เรียบง่ายแต่เปี่ยมด้วยความหมายเป็นทางนำไปสู่การพัฒนาตนเองทั้งด้านจิตใจ และปัญญา อันจะนำไปสู่ความสุขที่แท้จริงตามแนวทางของพระพุทธศาสนา พุทธศาสนิกชนซึ่งยึดมั่นในพระธรรมคำสอน ย่อมมีแนวทางในการนำหลักสติมาปรับใช้กับวิถีชีวิตของตน ไม่ว่าจะในครอบครัว การทำงาน หรือแม้แต่ในการตัดสินใจเรื่องต่าง ๆ ในชีวิต ด้วยเหตุนี้ การประยุกต์ใช้หลักคำสอนเรื่อง “สติ” จึงมิใช่เพียงเรื่องของนักบวชหรือผู้ปฏิบัติธรรมในวัดเท่านั้น หากแต่เกี่ยวข้องกับผู้คนทั่วไปที่แสวงหาความสุข ความสมดุล และความเข้าใจในตนเองในทุกช่วงของชีวิต

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
โลหะเจริญ พ. อ. (2025). การประยุกต์ใช้หลักธรรมเรื่อง “สติ” ของพระพุทธเจ้า เพื่อเสริมสร้างวิถีชีวิตที่สมดุลของพุทธศาสนิกชนในสังคมไทยยุคปัจจุบัน. วารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์ , 11(3), 1279–1292. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/Palisueksabuddhaghosa/article/view/281596
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

พระญาณโปณิกมหาเถระ. พลังแห่งสติ. แปลโดย ทัศนีย์ หงส์ลดารมภ์. กรุงเทพมหานคร: โกมล คีมทอง, 2553.

พระนิธิชัย สุขสำราญ & ธานี สุวรรณประทีป. การประยุกต์ใช้สติปัฏฐาน 4 เพื่อใช้ในการดำเนินชีวิต.กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2568.

พระมหาประทีป อภิวฑฺฒโน. การเจริญสติในชีวิตประจำวัน: แนวทางปฏิบัติสำหรับผู้เริ่มต้น. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา. 2550.

พระมหาสมชาย ฐานวุฑฺโฒ. สติปัฏฐาน 4: การเจริญสติในชีวิตประจำวัน. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา. 2555.

พระสุภกิจ สุปญฺโญ. การประยุกต์ใช้สติสัมปชัญญะสำหรับการใช้ชีวิตประจำวัน. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา. 2564.

โพธิ์, ภิกษุ. มรรคมีองค์ 8 ประการอันประเสริฐ: หนทางสู่ความดับทุกข์. กรุงเทพมหานคร: สมาคมสิ่งพิมพ์พุทธศาสนา. 2541.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2539.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. อรรถกถาภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. 2534.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). โพชฌงค์ในชีวิตและกิจการ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานส่งเสริมพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. 2563.

โสรโท. ภิกขุเทคนิคการเจริญวิปัสสนาตามนัยสติปัฏฐาน. (กรุงเทพมหานคร: เอส เอ็ม เค พริ้นติ้ง จำกัด. 2552.