การเปรียบเทียบระดับสมาธิตามแนวพุทธศาสนาของพระภิกษุสงฆ์ไทย จำแนกตามระดับพรรษา: การศึกษาคลื่นไฟฟ้าสมอง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ลักษณะคลื่นไฟฟ้าสมองขณะนั่งสมาธิของพระภิกษุสงฆ์ไทยจำแนกตามระดับพรรษาเปรียบเทียบระยะเวลาการเข้าสู่สมาธิของพระภิกษุสงฆ์ที่ระดับพรรษาแตกต่างกันและเปรียบเทียบความคงทนขณะอยู่ในสมาธิระหว่างพระภิกษุสงฆ์ที่ระดับพรรษแตกต่างกันกลุ่มตัวอย่างเป็นพระภิกษุสงฆ์ไทยอาสาสมัครเข้าร่วมการทดลอง มีอายุระหว่าง 20-70 ปี จำนวน 60 รูป ประกอบด้วย พระภิกษุสงฆ์นวกะ 20 รูป พระภิกษุสงฆ์มัชฌิมะ 20 รูป และพระภิกษุสงฆ์เถระ 20 รูป เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป และเครื่องบันทึก คลื่นไฟฟ้าสมองระบบ Neuroscan วิเคราะห์สัญญาณคลื่นไฟฟ้าสมองด้วยโปรแกรม MATLAB และวิเคราะห์ ข้อมูลด้วย สถิติเชิงบรรยาย
ผลการวิจัยปรากฏว่า ลักษณะคลื่นไฟฟ้าสมองขณะนั่งสมาธิของพระภิกษุสงฆ์ไทย ในพระภิกษุสงฆ์นวกะ มีพลัง งานอัลฟ่ามีค่าสูงสุด พระภิกษุสงฆ์มัชฌิมะ มีพลังงานเธต้ามีค่าสูงสุด และพระภิกษุสงฆ์เถระ มีพลังงานเดลต้า มีค่าสูงสุด ระยะเวลาในการเข้าสู่สมาธิ พระภิกษุสงฆ์นวกะ เข้าสู่สมาธิได้ในช่วงนาทีที่ 5 ของการนั่งสมาธิความคงทน ขณะอยู่ในสมาธิ พระภิกษุสงฆ์นวกะ มีความคงทนขณะอยู่ในสมาธิได้เป็นบางช่วงเวลาของการนั่งสมาธิ 30 นาที พระภิกษุสงฆ์มัชฌิมะ และพระภิกษุสงฆ์เถระ เข้าสู่สมาธิตั้งแต่นาทีที่ 1 ของการนั่งสมาธิ พระภิกษุสงฆ์มัชฌิมะ และพระภิกษุสงฆ์เถระมีความคงทนขณะอยู่ในสมาธิได้ระยะเวลาตลอด 30 นาที ของการนั่งสมาธิ
สรุปได้ว่า ระดับสมาธิของพระภิกษุสงฆ์ไทย จากข้อมูลเชิงประจักษ์ สอดคล้องตามแนวพระพุทธศาสนาและตามระดับของการฝึกปฏิบัติ โดยในขณะนั่งสมาธิพระภิกษุสงฆ์นวกะ มีพลังงานอัลฟ่ามีค่าสูงสุด เทียบได้กับสมาธิ ขั้นต้น (ขณิกสมาธิ) พระภิกษุสงฆ์มัชฌิมะ มีพลังงานเธต้ามีค่าสูงสุด เทียบได้กับสมาธิขั้นกลาง (อุปจารสมาธิ) และกลุ่ม พระภิกษุสงฆ์เถระ มีพลังงานเดลต้ามีค่าสูงสุด เทียบได้กับสมาธิขั้นสูง (อัปปนาสมาธิ)
Article Details
เอกสารอ้างอิง
คณาจารย์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2559). ธรรมภาคปฏิบัติ 1-6. (พิมพ์ครั้งที่ 2-3). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ดุสิต โพธิ์พันธุ์ และเสรี ชัดแช้ม. (2559). การเพิ่มความใส่ใจของนักเรียนจ่านาวิกโยธินโดยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ฝึกการเคลื่อนไหว ของตาแบบติดตามวัตถุ: การศึกษาศักย์ไฟฟ้าสมองสัมพันธ์กับเหตุการณ์. วิทยาการวิจัยและวิทยาการปัญญา, 14(2), 1-18.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย 45 เล่ม. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2551). พระไตรปิฎกแก่นธรรม 6 เล่ม. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมกิตติวงค์. (2556). คำวัด. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เลี่ยงเชียง.
พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. (2554). เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: ศิริวัฒนาอินเตอร์พริ้นจำกัด (มหาชน).
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์. (2560). พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย (พิมพ์ครั้งที่ 48). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ผลิธัมม์ ในเครือบริษัท สำนักพิมพ์เพ็ทแอนด์โฮม จำกัด.
สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2549). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว 45 เล่ม. กรุงเทพฯ: บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน).
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช. (2554). สมาธิในพระพุทธศาสนา. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: มหามกุฎราชวิทยาลัย.
Anwar, D., Garg, P., Naik, V., Gupta, A., & Kumar, A. (2018). Use of Portable EEG Sensors to Detect Meditation. In Communication Systems & Networks (COMSNETS), 2018 10th International Conference on (pp. 705-710). IEEE.
Cahn, B. R., & Polich, J. (2013). Meditation states and traits: EEG, ERP, and neuroimaging studies. Psychology of Consciousness: Theory, Research, and Practice, 1, 48-96.
Edmonds, W. A., & Kennedy, T. D. (2017). An Applied Guide to Research Designs: Quantitative, Qualitative, and Mixed Methods. California: Sage Publications.
Fingelkurts, A. A., Fingelkurts, A. A., & Kallio-Tamminen, T. (2015). EEG-guided meditation: a personalized approach. Journal of Physiology-Paris, 109(4-6), 180-190.
FO, E., MED, S., & BA, N. (2012) Samatha-Vipassana Meditation Based on The Five Meditation Techniques. Nakorn Pathom: Petkaserm Printing Group Co., Ltd.
Fox, K. C., Dixon, M. L., Nijeboer, S., Girn, M., Floman, J. L., Lifshitz, M., & Christoff, K. (2016). Functional neuroanatomy of meditation: A review and meta-analysis of 78 functional neuroimaging investigations. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 65, 208-228.
Galante, J., Galante, I., Bekkers, M. J., & Gallacher, J. (2014). Effect of kindness-based meditation on health and well-being: a systematic review and meta-analysis. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 82(6), 1101-1114.
Guleria, A., Kumar, U., Kishan, S. S. K., & Khetrapal, C. L. (2013). Effect of SOHAM meditation on the human brain: an fMRI study. Psychiatry Research: Neuroimaging, 214(3), 462-465.
Hagerty, M. R., Isaacs, J., Brasington, L., Shupe, L., Fetz, E. E., & Cramer, S. C. (2013). Case study of ecstatic meditation: fMRI and EEG evidence of self-stimulating a reward system. Neural plasticity, 2013.
Harne, B. P., & Hiwale, A. S. (2018). EEG Spectral Analysis on OM Mantra Meditation: A Pilot Study. Applied Psychophysiology and Biofeedback, 43(2), 1-7.
Jirayucharoensak, S., Pan-Ngum, S., & Israsena, P. (2014). EEG-Based Emotion Recognition Using Deep Learning Network with Principal Component Based Covariate Shift Adaptation. The Scientific World Journal, 2014.
Lagopoulos, J., Xu, J., Rasmussen, I., Vik, A., Malhi, G. S., Eliassen, C. F., & Davanger, S. (2009). Increased theta and alpha EEG activity during nondirective meditation. The Journal of Alternative and Complementary Medicine, 15(11), 1187-1192.
Lomas, T., Ivtzan, I., & Fu, C. H. (2015). A systematic review of the neurophysiology of mindfulness on EEG oscillations. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 57(1), 401-410.
Lutz, J., Herwig, U., Opialla, S., Hittmeyer, A., Jancke, L., Rufer, M., & Bruhl, A. B. (2014). Mindfulness and emotion regulation an fMRI study. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 9(6), 776-785.
Manna, A., Raffone, A., Perrucci, M. G., Nardo, D., Ferretti, A., Tartaro, A., & Romani, G. L. (2010). Neural correlates of focusedF attention and cognitive monitoring in meditation. Brain Research Bulletin, 82(1), 46-56.
Nakata, H., Sakamoto, K., & Kakigi, R. (2014). Meditation reduces pain-related neural activity in the anterior cingulate cortex, insula, secondary somatosensory cortex, and thalamus. Frontiers in Psychology, 5.
Newberg, A. B. (2014). The neuroscientific study of spiritual practices. Frontiers in psychology, 5.
Travis, F., & Shear, J. (2011). Focused attention, open monitoring and automatic self-transcending: categories to organize meditations from Vedic, Buddhist and Chinese traditions. Consciousness and Cognition, 19(4), 1110-1118.
Thomas, S., & Rao, S. L. (2016). Neuroscience of meditation and its implications. Indian Journal of Positive Psychology, 7(1), 135-137.
