แนวปฏิบัติและกระบวนการดูแลผู้สูงอายุของเครือข่าย พระนักพัฒนาบนพื้นที่สูง: พื้นที่ต้นแบบ เชียงดาว ไชยปราการ ฝาง แม่อาย

บทคัดย่อ

              การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ 4 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาแนวทางปฏิบัติในการประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมในการดูแลผู้สูงอายุที่เหมาะสมกับกลุ่มชาติพันธุ์บนพื้นที่สูงของเครือข่ายพระนักพัฒนา 2) เพื่อติดตามผลการดำเนินงานด้านภาวะผู้สูงอายุของกลุ่มชาติพันธุ์บนพื้นที่สูงในพื้นที่ต้นแบบ เชียงดาว ไชยปราการ ฝาง แม่อาย ของเครือข่ายพระนักพัฒนา 3) เพื่อวิเคราะห์แนวปฏิบัติของเครือข่ายพระนักพัฒนาและกระบวนการดูแลผู้สูงอายุของกลุ่มชาติพันธุ์บนพื้นที่สูงในพื้นที่ต้นแบบ เชียงดาว ไชยปราการ ฝาง แม่อาย ของเครือข่ายพระนักพัฒนา      4) เพื่อสังเคราะห์องค์ความรู้ของพื้นที่ต้นแบบ (Model) ในการดูแลผู้สูงอายุของกลุ่มชาติพันธุ์บนพื้นที่สูงในพื้นที่ต้นแบบ เชียงดาว ไชยปราการ ฝาง แม่อาย ของเครือข่ายพระนักพัฒนา เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมกับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 30 รูป/คน ในหมู่บ้านที่มีอาศรมพระธรรมจาริกและอาศรมพระบัณฑิตอาสา จำนวน 4 แห่ง ในจังหวัดเชียงใหม่

              ผลการวิจัยพบว่า แนวทางปฏิบัติในการประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมในการดูแลผู้สูงอายุ ใช้หลักสังคหวัตถุ 4  หลักพรหมวิหาร 4 หลักการมีส่วนร่วมของประชาชน และหลักการเคารพศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ อย่างไรก็ตาม กลุ่มหรือชมรมผู้สูงอายุในหมู่บ้านยังขาดบุคลากรในการขับเคลื่อนกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง เช่น กิจกรรมให้ความรู้เกี่ยวกับสุขภาพ กิจกรรมสร้างอาชีพเสริมรายได้ แนวปฏิบัติหลักของเครือข่ายพระนักพัฒนาบนพื้นที่สูง ได้แก่ บทบาทหน้าที่ด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนา การปฏิบัติศาสนกิจ การจัดทำแผนยุทธศาสตร์ การมีส่วนร่วมของชาวบ้าน  ส่วนกระบวนการดูแลผู้สูงอายุประกอบด้วยปัจจัย 7 ประการ คือ ปัจจัยด้านสถานที่ ปัจจัยด้านการเงิน ปัจจัยด้านการบริหาร ปัจจัยด้านกิจกรรม ปัจจัยด้านอารยสถาปัตย์ ปัจจัยด้านแผนพัฒนา และปัจจัยด้านนโยบาย