การมีส่วนร่วมในการสร้างคุณค่าผู้สูงอายุผ่านการจัดการความรู้ภูมิปัญญาเชิงเศรษฐกิจของโรงเรียนผู้สูงอายุ ตำบลนาโป่ง อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง

บทคัดย่อ

              งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการจัดการความรู้ภูมิปัญญา เชิงเศรษฐกิจของผู้สูงอายุเพื่อส่งเสริมการสร้างคุณค่าผู้สูงอายุโดยการมีส่วนร่วมและเพื่อหาแนวทางการเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุโดยใช้ภูมิปัญญาเชิงเศรษฐกิจของโรงเรียนผู้สูงอายุตำบลนาโป่ง อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มเป้าหมายคือ ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับโรงเรียนผู้สูงอายุจำนวน 8 คน และสมาชิกโรงเรียนผู้สูงอายุ จำนวน 35 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย การสังเกต การสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่ม ข้อมูลที่ได้นำมาจัดหมวดหมู่ วิเคราะห์เนื้อหาสาระและหาความถี่ประกอบการบรรยาย

              ผลการวิจัย พบว่าในพื้นที่มีการจัดการความรู้ภูมิปัญญาเชิงเศรษฐกิจอยู่ 3 ด้าน คือ    1) ด้านเกษตรกรรม 2) ด้านอุตสาหกรรมและหัตถกรรม และ 3) ด้านแพทย์แผนไทย ในส่วนของการส่งเสริมการสร้างคุณค่าผู้สูงอายุโดยการมีส่วนร่วมในตัดสินใจจะมีการเสนอหรือคัดเลือกโครงการที่ชุมชนจะดำเนินการ การกำหนดการใช้ทรัพยากรแหล่งต่างๆการมีส่วนร่วมในการปฏิบัติงาน จะร่วมกันประชาสัมพันธ์ข้อมูลข่าวสาร ร่วมออกแรงหรือลงมือทำ การสนับสนุนทรัพย์สินเงินทองหรือวัสดุ การมีส่วนร่วมในการรับผลประโยชน์ ผู้สูงอายุจะมีความยินดีหรือภาคภูมิใจในผลการดำเนินงานการมีส่วนร่วมในการติดตามและประเมินผล มักอยู่ในรูปของการสังเกตการณ์                 

              ด้านแนวทางการเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุโดยใช้ภูมิปัญญาเชิงเศรษฐกิจ จะใช้ความรู้ภูมิปัญญาที่มีอยู่ในผู้สูงอายุนำมาต่อยอดเชิงเศรษฐกิจ ได้แก่ 1) ภูมิปัญญาด้านเกษตรกรรมด้วยการปลูกพืชสมุนไพร ผักพื้นบ้านและผักปลอดสารพิษ 2) ภูมิปัญญาด้านอุตสาหกรรมและหัตถกรรมด้วยการสานก่องข้าวและเครื่องจักสานอื่น ๆ และ 3) ภูมิปัญญาด้านแพทย์แผนไทยด้วยการทำน้ำมันสมุนไพร โดยมีการวางแผนการทำงานล่วงหน้าแล้วลงมือปฏิบัติทันทีจากทรัพยากรที่มีอยู่ในชุมชน ยอมรับความคิดสร้างสรรค์ไม่ย่อท้อต่อปัญหาและอุปสรรคต่างๆ รวมทั้งให้ความเชื่อมั่น ในความสามารถและเคารพความรู้ภูมิปัญญาของผู้สูงอายุ