แนวทางการจัดการต้นทุนทางนิเวศสิ่งแวดล้อมที่เกิดจากระยะทางอาหาร กรณีศึกษาเมืองเชียงใหม่

บทคัดย่อ

ระยะทางอาหารจากผู้ผลิตถึงผู้บริโภคบ่งชี้ถึงต้นทุนทางนิเวศสิ่งแวดล้อม โดยระยะทางใกล้จะมีต้นทุนทางนิเวศสิ่งแวดล้อมต่ำกว่าระยะทางที่ไกลกว่า ในบทความนี้เป็นกรณีศึกษาระยะทางอาหารของประชากรในเมืองเชียงใหม่ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ระยะทางอาหารจากแหล่งผลิตถึงแหล่งบริโภคของเมืองเชียงใหม่และประเมินต้นทุนทางนิเวศสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นจากระยะทางอาหารของเมืองเชียงใหม่ โดยการเก็บข้อมูลแหล่งที่มาของผลผลิตทางการเกษตร ปริมาณผลผลิตและระยะทางการขนส่งสามารถนำไปคำนวณหาค่าระยะทางอาหารเฉลี่ยถ่วงน้ำหนัก (WASD) เพื่อนำไปคำนวณหาค่าการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (GHG)

ผลการศึกษา พบว่า อาหารของคนเชียงใหม่มีระยะทางอาหารเฉลี่ยถ่วงน้ำหนักเท่ากับ 71.3 กิโลเมตร คิดเป็นอัตราการปล่อยก๊าซเรือนกระจก 2.96 tCO2e ในด้านต้นทุนการขนส่งสามารถหาค่าเฉลี่ยต้นทุนการขนส่งอาหารได้เท่ากับ 223.95 บาทต่อตัน การบริโภคอาหารในระยะทางที่ใกล้จากแหล่งผลิตจากการอุดหนุนผลผลิตของตลาดชุมชนหรือการเพาะปลูกเพื่อรับประทานเอง นอกจากจะช่วยลดผลกระทบที่เกิดจากระยะทางอาหาร ยังสามารถช่วยสร้างความมั่นคงทางอาหารในระดับเมือง ชุมชนและครัวเรือน ทั้งในด้านความเพียงพอ การเข้าถึง การใช้ประโยชน์และเสถียรภาพทางด้านอาหาร ข้อมูลดังกล่าวชี้ให้เห็นถึงสถานการณ์และแหล่งผลิตอาหารที่สำคัญของคนเมืองเชียงใหม่ที่ต้องการมาตรการและแนวทางในการบริหารจัดการเพื่อรักษาและพัฒนาศักยภาพของพื้นที่ที่เป็นแหล่งอาหารที่สร้างความมั่นคงทางอาหารและรักษาระบบนิเวศสิ่งแวดล้อมของเมืองเชียงใหม่อย่างยั่งยืน