ยุทธศาสตร์การพัฒนาการจัดการเศรษฐกิจชุมชนพึ่งตนเองของชุมชนท้องถิ่น บ้านบางสวรรค์ ตำบลบางสวรรค์ อำเภอพระแสง จังหวัดสุราษฎร์ธานี

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพที่มีลักษณะเป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาบริบทพื้นที่ที่เกี่ยวข้องและปัจจัยเสริมสร้างการจัดการเศรษฐกิจชุมชนพึ่งตนเอง และ 2) เพื่อศึกษายุทธศาสตร์การพัฒนาการจัดการเศรษฐกิจชุมชนพึ่งตนเอง ประชากรเป้าหมายเป็นผู้มีส่วนได้เสียจากตัวแทนกลุ่มเศรษฐกิจชุมชนตำบลบ้านบางสวรรค์ที่สุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงจำนวน 45 คน ใช้เครื่องมือการวิจัยเป็นการวิเคราะห์เอกสารควบคู่กับการสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกต การสนทนากลุ่มและการวิเคราะห์ (Appreciation Influence Control: AIC)

ผลการวิจัย พบว่า 1) บริบทพื้นที่บางสวรรค์เป็นตำบลหนึ่งของอำเภอพระแสง จังหวัด  สุราษฎร์ธานี ภูมิประเทศเป็นพื้นที่เชิงเขา มีฝนตกมาก ประชากรทั้งสิ้น 5,295 ครัวเรือน       การปกครองเป็นองค์การบริหารส่วนตำบล มีงบประมาณบริหารในปี พ.ศ. 2566 เท่ากับ 11,348,400 บาท ระบบเศรษฐกิจส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรรมยางพารา ปาล์มน้ำมัน และผลไม้ กลุ่มเศรษฐกิจชุมชนเป็นกลุ่มเศรษฐกิจพอเพียง กลุ่มเลี้ยงผึ้ง แกะสลักไม้ อาหารพื้นถิ่น สมุนไพร น้ำมันมะพร้าวสกัดเย็น และกลุ่มเครื่องแกง ปัจจัยเสริมสร้างการจัดการเศรษฐกิจชุมชนนั้น ผู้นำกลุ่มจะต้องเป็นคนมุ่งมั่น น่าเชื่อถือ ซื่อสัตย์ต่อจรรยาบรรณวิชาชีพ โปร่งใสและเสียสละ การสนับสนุนจากภาครัฐ ผู้เข้าร่วมกลุ่มจะต้องมีความรู้ความเข้าใจถึงเป้าหมาย กฎกติกาที่ใช้หลักการประนีประนอม การระดมทุนจะต้องเริ่มจากทรัพยากรที่มีในชุมชนที่ไม่ใช่ตัวเงินเป็นหลัก และการแบ่งปันความรู้และประสบการณ์ 2) ยุทธศาสตร์การพัฒนาการจัดการเศรษฐกิจชุมชนประเภทที่ชุมชนร่วมกันทำ ได้แก่ การจัดตั้งกลุ่มเกษตรกรและสหกรณ์การเกษตรที่เข้มแข็งและยั่งยืน ประเภทที่ชุมชนร่วมกับองค์การบริหารส่วนตำบล ได้แก่ การจัดอบรมให้ความรู้ในหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม่ ความรู้ความเข้าใจการประกอบอาชีพเกษตรแบบะครบวงจร และการปฏิบัติการจัดการเศรษฐกิจชุมชนพึ่งตนเอง หลักการแนวคิดและการปฏิบัติการจัดการเศรษฐกิจชุมชนพึ่งตนเอง และประเภทขอการสนับสนุนจากหน่วยงานอื่นได้แก่ การส่งเสริมสนับสนุนการจัดการการท่องเที่ยวของชุมชนอย่างยั่งยืน อาชีพรองและอาชีพเสริม  จัดการศึกษาดูงาน ตัวอย่างการจัดการเศรษฐกิจชุมชนพึ่งตนเอง