การมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดงหัวสาว แขวงจำปาสัก สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว

Main Article Content

ศรีสมร ไชยะกันยา
กอบลาภ อารีศรีสม
วีณา นิลวงศ์
นรินทร์ ท้าวแก่นจันทร์
เรืองชัย จูวัฒนสำราญ
ภาวิณี อารีศรีสม

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ระดับการมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ 2) ปัจจัยที่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมของชุมชน และ 3) ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะในการพัฒนาการมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดงหัวสาว แขวงจำปาสัก สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสม ระหว่างการวิจัยเชิงปริมาณ และเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยครอบครัวในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดงหัวสาว จำนวน 239 ครอบครัว และผู้ให้ข้อมูลเชิงลึก จำนวน 6 ท่าน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลประกอบด้วยแบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์เชิงลึก การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้สถิติเชิงพรรณนา โดยการหาค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติเชิงอนุมาน โดยใช้การวิเคราะห์ถดถอยเชิงเส้นพหุ ในส่วนของการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้เทคนิควิเคราะห์เนื้อหา


ผลการวิจัยพบว่า ระดับการมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดงหัวสาว โดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง ครอบคลุมทั้ง 4 ด้านของการมีส่วนร่วม ปัจจัยที่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมของชุมชนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ได้แก่ การใช้ประโยชน์จากทรัพยากรป่าไม้ การเป็นสมาชิกกลุ่มหรือเครือข่าย ระยะเวลาที่อยู่อาศัยในชุมชน การรับรู้ข่าวสารเกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ และสถานภาพสมรส ในส่วนของปัญหาและอุปสรรค ได้แก่ การขาดแคลนงบประมาณ การบุกรุกพื้นที่ป่าไม้ การลักลอบตัดไม้ทำลายป่า การขาดจิตสำนึกและความรู้เกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ ความขัดแย้งในการใช้พื้นที่ และการประสานงานที่ไม่มีประสิทธิภาพ ข้อเสนอแนะจากการวิจัย คือ การเพิ่มงบประมาณ การเสริมสร้างความรู้และความตระหนักรู้เกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ การบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มงวด การส่งเสริมการมีส่วนร่วม การศึกษาดูงานนอกพื้นที่ และการให้ข้อมูลข่าวสารที่ถูกต้อง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ไชยะกันยา ศ., อารีศรีสม ก., นิลวงศ์ ว., ท้าวแก่นจันทร์ น., จูวัฒนสำราญ เ., & อารีศรีสม ภ. (2025). การมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดงหัวสาว แขวงจำปาสัก สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว. วารสารวิชาการวิทยาลัยบริหารศาสตร์, 8(2), 134–151. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/SASAJ/article/view/274693
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กมลวรรณ ฝักฝ่าย, ศุภศิษย์ ศรีอักขรินทร์, และ สันติ สุขสอาด. (2566). การมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ของราษฎรที่มีการถือครองที่ดินในอุทยานแห่งชาติเวียง โกศัย อําเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่. วารสารวนศาสตร์ไทย, 42(1), 71-83.

กระทรวงกสิกรรมและป่าไม้. (2564). การจัดตั้งและเคลื่อนไหวของกองคุ้มครองอุทยานแห่งชาติดงหัวสาว. นครหลวงเวียงจันทน์: กระทรวงกสิกรรมและป่าไม้ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว.

ชิษณุพงศ์ ยศบุญยืน, อภิรมย์ สีดาคำ, และ เกียรติศักดิ์ สุขเหลือง. (2566). การมีส่วนร่วมของประชาชนต่อการแก้ไขปัญหาภัยแล้งแบบยั่งยืนในเทศบาลตำบลทาปลาดุก อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน. วารสารภูมินิเวศพัฒนาอย่างยั่งยืน, 4(1), 1-14.

ณรงค์ เป็งเส้า, สายสกุล ฟองมูล, พหลศักดิ์ คะทัศน์, และ พุฒิสรรค์ เครือคำ. (2564). ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการทรัพยากรป่าไม้ใน พื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าขุนแม่ทา ตำบลแม่ทา อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิจัยและส่งเสริมวิชาการเกษตร, 38(2), 144-156.

ธวัชชัย สุขลอย, และ นุชนาถ มั่งคั่ง. (2549). ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของชุมชนในการอนุรักษ์ ทรัพยากรป่าไม้ : บ้านคลองทราย ตำบลวังน้ำเขียว อำเภอวังน้ำเขียว จังหวัดนครราชสีมา. วารสารเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 13(1), 15-26.

บุนเรื่อง ชานนาง, พหล ศักดิ์คะทัศน์, สายสกุล ฟองมูล, และ นคเรศ รังควัด. (2565). ปัจจัยที่มีผลต่อการอนุรักษ์ป่าสงวนภูจอมแงของประชาชน เมืองเชี่ยงเงิน แขวงหลวงพระบาง สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว. วารสารวิจัยราชภัฎเชียงใหม่, 23(2), 50-64.

ประดิษฐ์ หงส์สอง, และ สุวรัฐ แลสันกลาง. (2562). การบริหารการจัดการอนุรักษ์ทรัพยากร ป่าไม้ ของสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ ที่ 13 แพร่ แบบชุมชนมีส่วนร่วมในเขตพื้นที่ชุมชน ห้วยบ่อ เบี้ยตำบลวังหงส์ อำเภอเมือง จังหวัดแพร่. วารสารวิชาการวิทยาลัยบริหารศาสตร์, 2(3), 17-30.

พัทธนันท์ พริบไหว. (2564). การพัฒนาการมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์ทรัพยากร ป่าไม้ บริเวณป่าห้วยส้อ กรณีศึกษาชุมชนบ้านส้อและบ้านเด่นพัฒนา ตำบลเปือ อำเภอเชียงกลาง จังหวัดน่าน (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, นนทบุรี.

มณีรัศมิ์ พัฒนสมบัติสุข. (2564 ). การตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือวิจัยทางการพยาบาลและสังคมศาสตร์. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 8(2), 329-343.

ราตรี นินละเอียด, กิติชัย รัตนะ, และ วิชา นิยม. (2558). ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชายเลน พื้นที่หาดสระบัว ตำบลท่าศาลา อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารวนศาสตร์ไทย, 34(2), 22-32.

สภาแห่งชาติ. (2564). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ 5 ปี ครั้งที่ 9 (2564 ถึง 2568). นครหลวงเวียงจันทน์: สำนักงานนายกรัฐมนตรี สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว.

สมคิด กตปุญฺโญ. (2563). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการบริหารจัดการ ทรัพยากรป่าไม้ในเขตอุทยานแห่งชาติ ตาดโตน ตำบลท่าหินโงม อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ. วารสารพุทธนวัตกรรมและการจัดการ, 3(2), 22-32.

สุชาติ ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2555). ระเบียบวิธีกํารวิจัยทํางสังคมศาสตร์ (พิมพ์ครั้งที่ 15). กรุงเทพฯ: สามลดา.

Department of Forestry, Ministry of Agriculture and forestry. (2018). Lao PDR’s Forest Reference Emission Level and Forest Reference Level for REDD+ Results Payment under the UNFCCC. Retrieved from https://redd.unfccc.int/media/2018_frel_submission_laopdr.pdf

Dwyer, M. B., & Ingalls, M. (2015). REDD+ at the crossroads: Choices and tradeoffs for 2015-2020 in Laos. Bogor Barat, Indonesia: Center for international Forestry Research.

Rogers, E. M. (1973). Communication strategies for family planning. New York, NY: Free Press.

Yamane, T. (1973). Statistics: an introductory analysis. (3rd Ed). New York, NY: Harper & Row.