การขับเคลื่อนธุรกิจของผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SME) ตามแนวทางปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง กรณีศึกษา จังหวัดลำพูน

Main Article Content

ปิยพัชร์ ศรีวงษ์วิศาล
ภัทรวุฒิ สมยานะ
กมลทิพย์ คำใจ
ชุติวลัญชน์ เสมมหาศักดิ์

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาผลกระทบจากวิกฤตไวรัสโควิด-19  ต่อธุรกิจของผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SME) จังหวัดลำพูน 2) ศึกษาระดับการขับเคลื่อนและเสนอแนวทางของ SEM ตามแนวทางปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ภายใต้สภาวะวิกฤตไวรัสโควิด-19 เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน  SME จังหวัดลำพูน จำนวน 1,463 ราย เลือกกลุ่มตัวอย่างโดยเกณฑ์ของ Hendel (1977) ที่ระดับความเชื่อมั่น 90% ได้กลุ่มตัวอย่าง 300 ตัวอย่าง เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถามจำนวน 3 ชุด คือ 1) ชุดผู้ประกอบการ  2) ผู้จัดการ และ 3) พนักงาน ชุดละ 100 ตัวอย่าง ตรวจสอบค่า IOC โดยผู้เชี่ยวชาญ วิเคราะห์และอภิปรายผลด้วยสถิติเชิงพรรณนา


ผลการวิจัยพบว่า 1) ผลกระทบจากวิกฤตไวรัสโควิด-19  ที่มีต่อ SME จังหวัดลำพูน พบว่า ได้รับผลกระทบด้านการเงิน และการตลาด มีการปรับตัวด้วยการลดกำลังการผลิตและหาช่องทางการขยายตลาดใหม่ ส่วนผู้จัดการ และพนักงาน มีการปรับตัวจากการหารายได้เสริมนอกเหนือจากงานประจำ และการปรับตัวในเรื่องการปรับเปลี่ยนการใช้เงิน 2) การประยุกต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของผู้ประกอบการส่วนใหญ่ มีความรู้ความเข้าใจด้านคุณธรรม ในระดับมาก ผู้จัดการส่วนใหญ่มีระดับการมีภูมิคุ้มกันในระดับมาก และส่วนของพนักงานมีความสุขจากการบริหารของบริษัทในระดับมาก ทั้งนี้ผู้ประกอบการมีการประยุกต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในระดับเข้าข่ายจำนวน 39 ราย ระดับเข้าใจจำนวน 22 ราย และมีระดับเข้าถึงจำนวน 8 ราย และ 31 รายอยู่ในระดับไม่เข้าข่าย และ 3) แนวทางการขับเคลื่อนธุรกิจ SME ตามแนวทางปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ประกอบด้วย 1) การยกระดับจากไม่เข้าข่าย คือการพัฒนาด้านความรู้ เพื่อเตรียมพร้อมรับมือกับความเสี่ยงต่าง ๆ มีเหตุผลในการทบทวน ติดตาม ประเมินผลอย่างเป็นระบบ 2) การยกระดับจากเข้าข่าย คือ การสร้างภูมิคุ้มกัน หาโอกาส ในการเพิ่ม Value ให้แก่ธุรกิจ รวมถึงการสร้างเครือข่ายทางธุรกิจ  3) การยกระดับจากระดับเข้าใจสู่ระดับเข้าถึง คือองค์กรต้องมีหลักธรรมาภิบาล คำนึงถึงผู้บริโภค และการคืนกำไรสู่สังคม

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ศรีวงษ์วิศาล ป., สมยานะ ภ., คำใจ ก., & เสมมหาศักดิ์ ช. (2025). การขับเคลื่อนธุรกิจของผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SME) ตามแนวทางปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง กรณีศึกษา จังหวัดลำพูน. วารสารวิชาการวิทยาลัยบริหารศาสตร์, 8(2), 152–175. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/SASAJ/article/view/274915
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กองศึกษาวิจัยทางยุทธศาสตร์และความมั่นคง. (2559). SMEs: หัวจักรขับเคลื่อนเศรษฐกิจยุคดิจิตอล (Digital Economy). สืบค้นจาก https://www.sscthailand.org/uploads_ssc/SSC%20Focus-%E0%B8%89.1%20%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88100-2-7.pdf

ทรงพล วันสูงเนิน, และ ปิยนุช เวทย์วิวรณ. (2559). การประยุกต์ใช้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในการบริหารจัดการผู้รับเหมาก่อสร้าง ขนาดกลางและขนาดย่อมในประเทศไทย. วิศวกรรมสารฉบับวิจัยและพัฒนา, 27(4), 7-16.

ทิพญา บุตรกะวี, และ ภัทรพร พงศาปรมัตถ์. (2564). ความสัมพันธ์ระหว่างรางวัลรายงานความ ยั่งยืนกับมูลค่ากิจการ. ใน รายงานการประชุมโครงการนำเสนอผลงานวิชาการระดับชาติ ประจำปี พ.ศ.2564 (น. 322-334). พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร.

ธนภณ สมหวัง. (2564). โควิด อโคจร อนาคตของสังคมไทย. สืบค้นจาก https://dspace.spu.ac.th/items/9c33cf9f-9250-4bbc-a9dc-1a4f50503be5

ภัทรวุฒิ สมยานะ, และ กมลทิพย์ คำใจ. (2564). การบริหารงบประมาณขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นภาคเหนือ. สักทอง :วารสารมนุษยศาสตร์และสัคมศาสตร์ (สทมส), 27(3), 34-47.

วชิรา ไฝเจริญมงคล, และ จิราพร เชียงชะนา. (2565). การศึกษาปัจจัยแวดล้อมที่สนับสนุนการพัฒนาของวิสาหกิจชุมชน (รายงานวิจัย). กรุงเทพฯ: กองส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน กรมส่งเสริมการเกษตร.

วรวุฒิ ไชยศร. (2560). รายงานความยั่งยืน (Sustainability Report) คืออะไร. CSR Club. สมาคมบริษัทจดทะเบียนไทย.

สุชาติ อำนาจวิภาวี, ศิริวัฒน์ เปลี่ยนบางยาง, เพ็ญศรีร ฉิรินัง, และ จิระพันธ์ สกุณา. (2563). นโยบายของภาครัฐในการส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมให้เกิดความยั่งยืน. วารสารนวัตกรรมการบริหารและการจัดการ, 8(3), 56-66.

สุพิชญา วงศ์วาสนา. (2564). ปัจจัยผลกระทบทางลบจาก COVID-19 ส่งผลต่อความสุขในการทำงานของพนักงานฝ่ายการโดยสาร กรณีศึกษา บริษัท บางกอกไฟลท์เซอร์วิสเซส จำกัด (BFS). วารสารรัชต์ภาคย์, 15(39), 15-30.

สุภาวดี ขุนทองจันทร์. (2553). การศึกษาประเภทธุรกิจและคุณลักษณะของผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมที่เอื้อต่อการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, อุบลราชธานี.

สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า. (2560). SMART Enterprise ในยุค THAILAND 4.0. กรุงเทพฯ: กระทรวงพาณิชย์.

สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. (2558). รายงานสถานการณ์วิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม ฉบับที่ 10. กรุงเทพฯ: ฝ่ายนโยบายและแผนส่งเสริม SMEs.

สำนักนายกรัฐมนตรี. (2562). แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (8) ประเด็น ผู้ประกอบการและวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมยุคใหม่. กรุงเทพฯ: สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

อนุวัต สงสม. (2560). ปัจจัยเชิงเหตุและผลลัพธ์ของการประยุกต์ใช้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงกับองค์กรธุรกิจ: กรณีศึกษา วิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมในจังหวัดสงขลา. ใน รายงานสืบเนื่องจากการประชุมวิชาการระดับชาติ มหาวิทยาลัยรังสิต ประจำปี 2560 (น. 996-1006). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรังสิต.

อภิชัย พันธเสน. (2560). พุทธเศรษฐศาสตร์. กรุงเทพฯ: อัมรินทร์.

อภิชัย พันธเสน. (2563). ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง: กรอบคิดและทฤษฎี. เอกสารประกอบการบรรยาย วันที่ 20 ธันวาคม 2563 ณ วิทยาลัยนวัตกรรมสังคม มหาวิทยาลัยรังสิต, กรุงเทพฯ.

Bell, D., & Evert, K. (1997). Effective strategies for the future of rural communities. Economic Development Review, 15(1), 59-62.

Hendel, D. (1977). Statistics. Minnesota, MN: AERA Mini Presentation.

International Fund for Agricultural Development (IFAD). (2002). Managing for Impact in Rural Development: a Guide for Project M&E. Rome, Italy.

Jump, N. (1978). Psychometric Theory (2nd ed.). New York, NY: McGraw-Hill.

Milliken, F. J., & Vollrath, D. A. (1991). Strategic decision-making tasks and group effectiveness: Insights from theory and research on small group performance. Human Relations, 44(12), 1229-1253.

Start, D., & Hovland, I. (2004). Tools for Policy Impact: A Handbook for Researchers. London: Overseas Development Institute.

Wheelen, T. L., & Hunger, J. D. (1992). Strategic management and business policy (4th ed.). New York, NY: Addison wesley.