การออกแบบผลิตภัณฑ์ร่วมสมัยตามแนวคิดทุนทางวัฒนธรรม จากภูมิปัญญานวดแผนไทย

บทคัดย่อ

การออกแบบผลิตภัณฑ์ร่วมสมัยตามแนวคิดทุนทางวัฒนธรรม จากภูมิปัญญานวดแผนไทยเป็นการวิจัยเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์อุปกรณ์การนวดที่มีในท้องถิ่นมาพัฒนาให้ดีขึ้นจากเดิม โดยมีวัตถุประสงค์ของการวิจัย ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาและรวบรวมข้อมูลการนวดแผนไทยจากองค์ความรู้ภูมิปัญญาเพื่อนำมาเป็นแนวคิดในการพัฒนาและออกแบบผลิตภัณฑ์ร่วมสมัย 2) เพื่อออกแบบผลิตภัณฑ์นวดแผนไทยร่วมสมัยจากทุนทางวัฒนธรรม 3) เพื่อประเมินความพึงพอใจของผลิตภัณฑ์นวดแผนไทยร่วมสมัยจากทุนทางวัฒนธรรม ซึ่งทำการศึกษาข้อมูลจากกลุ่มประชากร 3 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 ผู้เชี่ยวชาญด้านการนวดแผนไทย กลุ่มที่ 2 ผู้ผลิตหรือผู้ประกอบการอุปกรณ์ไม้นวด กลุ่มที่ 3 ผู้บริโภคเพื่อประเมินความพึงพอใจต่อผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการออกแบบและพัฒนาในงานวิจัย โดยการวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบผสานวิธีกันระหว่างวิจัยเชิงคุณภาพและวิจัยเชิงปริมาณ โดยศึกษาจากการลงพื้นที่เพื่อเก็บข้อมูลเชิงลึกจากกลุ่มประชากรแล้วนำมาวิเคราะห์หาแนวทางการออกแบบ ซึ่งจากการวิเคราะห์ข้อมูลพบว่าอุปกรณ์การนวดในท้องถิ่นเชียงรายจะมีลักษณะการใช้งาน 2 แบบ คือ 1) การนวดคลึง 2) การกดจุด การนวดคลึงส่วนมากใช้เพื่อเป็นการคลายความเมื่อยล้าให้ผ่อนคลาย ส่วนการกดจุดใช้เพื่อบรรเทาอาการปวดหรืออาการติดขัดในบ้างตำแหน่งของร่างกายที่ไม่สามารถนวดได้ด้วยตัวเองและไม่มีแรงกดน้ำหนักในการนวดบรรเทาอาการปวด ซึ่งอุปกรณ์แต่ละชิ้นจะสนองตอบอวัยวะแค่บางส่วน เช่น คอ ไหล่ สะโพก ต้นขา เอว เป็นต้น จึงได้ผลการออกแบบเป็นอุปกรณ์การนวดรูปแบบใหม่ที่สามารถถอดประกอบได้และสามารถนวดคลึง และกดได้ทุกส่วน หรือเลือกลูกกลิ้งให้เหมาะสมกับการนวดแต่ละส่วน โดยมีผลการประเมินความพึงพอใจของกลุ่มเป้าหมายที่มีค่าคะแนนเฉลี่ย ดังนี้ ด้านบรรจุภัณฑ์อยู่ที่ 4.10 พึงพอใจระดับมาก ด้านความสวยงามอยู่ที่ 4.06 พึงพอใจระดับมาก ด้านคำอธิบายการใช้งานที่เหมาะสมอยู่ที่ 4.00 พึงพอใจระดับมาก และด้านความแข็งแรงอยู่ที่ 3.56 พึงพอใจระดับมาก และราคาโดยเฉลี่ยที่กลุ่มเป้าหมายคิดว่าเหมาะสมอยู่ที่ ราคา 247 บาท ซึ่งแสดงให้เห็นว่าผลิตภัณฑ์นวดแผนไทยร่วมสมัยจากทุนทางวัฒนธรรมนั้นมีคุณค่าพอที่จะสามารถผลิตเพื่อตอบสนองผู้บริโภคและสร้างมูลค่าให้กับสินค้าท้องถิ่นได้