ความต้องการรับรู้ข่าวสารผ่านสื่อเพื่อเฝ้าระวังการเกิดอุทกภัยของประชาชนพื้นที่ริมน้ำในจังหวัดอุบลราชธานี

วิชุดา สวัสดี  สังข์ทองหลาง; ปณิสญา  อธิจิตตา

ผู้แต่ง

วิชุดา สวัสดี สังข์ทองหลาง สาขาวิชานิเทศศาสตร์ คณะบริหารธุรกิจและการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
ปณิสญา อธิจิตตา สาขาวิชานิเทศศาสตร์ คณะบริหารธุรกิจและการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี

คำสำคัญ:

การรับรู้ข่าวสาร, สื่อ, การเฝ้าระวังอุทกภัย, ประชาชนพื้นที่ริมน้ำ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสื่อที่ใช้ในการเผยแพร่ข่าวสารเกี่ยวกับการเฝ้าระวังอุทกภัย จังหวัดอุบลราชธานี 2) การเปิดรับข้อมูลข่าวสารผ่านสื่อเพื่อเฝ้าระวังการเกิดอุทกภัยของประชาชนพื้นที่ริมน้ำในจังหวัดอุบลราชธานีตามลักษณะประชากร 3) ความต้องการรับรู้ข้อมูลข่าวสารผ่านสื่อเพื่อเฝ้าระวังการเกิดอุทกภัยของประชาชนพื้นที่ริมน้ำในจังหวัดอุบลราชธานี และ 4) แนวทางพัฒนาการสื่อสารผ่านสื่อเพื่อเฝ้าระวังการเกิดอุทกภัยของประชาชนพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานี การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Method) มีส่วนในการวิจัยทั้งในเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) และวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) กลุ่มตัวอย่างคือ บุคลากรหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับด้านการเฝ้าระวังอุทกภัยจังหวัดอุบลราชธานี ประชาชนในพื้นที่ริมน้ำในจังหวัดอุบลราชธานีที่ประสบปัญหาน้ำท่วมบ่อยครั้งและผู้นำชุมชน ผลการวิจัยในส่วนเชิงคุณภาพพบว่า การเผยแพร่ข่าวสารเกี่ยวกับการเฝ้าระวังอุทกภัยจังหวัดอุบลราชธานี ประชาชนในพื้นที่มีความต้องการรับข่าวสารผ่านหอกระจายข่าวหมู่บ้านสื่อสารโดยผู้นำชุมชน สอดคล้องกับผลการวิจัยเชิงปริมาณที่พบว่า ประชาชนในพื้นที่ริมน้ำมีพฤติกรรมการเปิดรับสื่อข่าวสารผ่านหอกระจายข่าวหมู่บ้านในระดับบ่อยครั้งมาก ( $\bar{x}$ =3.89) กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีความต้องการเปิดรับข่าวสารในเรื่องการแจ้งแผนการเปิดศูนย์ผู้ประสบภัยในระดับมาก ( $\bar{x}$ =3.52) แนวทางการพัฒนาการสื่อสารเพื่อเฝ้าระวังการเกิดอุทกภัยของประชาชนพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานี สื่อบุคคลที่อยู่ในพื้นที่และใกล้ชิดกับชาวบ้านอย่างผู้นำชุมชนจึงมีบทบาทสำคัญในการแจ้งเตือนเฝ้าระวังภัย ผ่านสื่ออย่างหอกระจายข่าว รัฐบาลจึงควรให้ความสำคัญกับหอกระจายข่าวหมู่บ้าน ควรมีการกำหนดงบประมาณเพื่อซ่อมหอกระจายข่าวหมู่บ้านให้อยู่ในสภาพใช้งานได้

เอกสารอ้างอิง

กรมอุตุนิยมวิทยา. (2565, 1 กรกฎาคม). การจัดการภัยพิบัติ. https://www.tmd.go.th/info.php?FileID=70

เกศรินทร์ โชคเพิ่มพูน และวิเชียร ก่อกิจกุศล. (2561). แนวทางการบริหารจัดการหอกระจายข่าวแบบมีส่วนร่วมของประชาชนตำบลมะเกลือใหม่ อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา. วารสารชุมชนวิจัยและพัฒนาสังคม, 12(1), 29-41.

จีรษา หลักเมือง. (2560). การเปิดรับ ความพึงพอใจ และความต้องการข่าวสารประชาสัมพันธ์ของประชาชนเขตจตุจักรผ่านเฟซบุ๊กสำนักงานเขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร [การค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช]. STOU. https://ir.stou.ac.th/handle.123456789/10450.

ชญาพัฒน์ เลิศอำนาจกิจเสรี. (2567). กลยุทธ์การจัดการอุทกภัยเชิงป้องกันในนิคมอุตสาหกรรม จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารวิชาการอยุธยาศึกษา, 16(1), 118-132.

ชาญชัย บุญเชิด และโสธรา อนุกูลประชา. (2564). ผลของการให้ความรู้ด้านคุ้มครองผู้บริโภคโดยใช้หอกระจายข่าวหมู่บ้านในเขตพื้นที่อำเภอกุดชุม จังหวัดยโสธร. วารสารสาธารณสุขและสุขภาพศึกษา, 1(3), 34-47.

ชื่น ศรีสวัสดิ์. (2545). การดำรงชีพของชุมชนสองฟากฝั่งลุ่มน้ำในภาวะน้ำท่วม: กรณีศึกษาชุมชนสองฟากฝั่งลุ่มน้ำมูลและลุ่มน้ำชีในพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานี (รายงานการวิจัย). มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี.

ทิพย์สุดา ภูมิพาณิชย์, ยุทธนา ประณีต, และเติมศักดิ์ ทองอินทร์. (2560). การเตรียมความพร้อมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อป้องกันสถานการณ์อุทกภัยในเขตพื้นที่ลุ่มแม่น้ำบางปะกง. วารสารมจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 6(2), 229-238.

บรม มณียศ. (2565, 1 กรกฎาคม). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการรับรู้ข่าวสารของประชาชนผ่านการสื่อสารของผู้ใหญ่บ้านในอำเภอเชียงกลาง จังหวัดน่าน. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่]. CMUDC. https://cmudc.library.cmu.ac.th/frontend/Info/item/dc:171675.

ประจักษ์ บุญอารีย์. (2543). รวมบทความเกี่ยวกับวิถีชีวิตลำน้ำมูล. ม.ป.พ.

พนม คลี่ฉายา. (2549). การประยุกต์สื่อเพื่อการพัฒนา 1 [เอกสารไม่ได้ตีพิมพ์]. คณะนิเทศศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พรสิทธิ์ พัฒนานุรักษ์. (2559). เอกสารการสอนชุดวิชาความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการสื่อสารชุมชน

หน่วยที่ 1 – 5. หน่วยที่ 1 แนวคิดเบื้องต้นเกี่ยวกับความเป็นชุมชนและการสื่อสารชุมชน. นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

พีระ จิรโสภณ. (2557). เอกสารประกอบการสอนระดับบัณฑิตศึกษาชุดวิชาปรัชญานิเทศศาสตร์ และทฤษฎีการสื่อสาร. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

เมตตา ดีเจริญ. (2556). การพัฒนารูปแบบการจัดรายการหอกระจายข่าวเพื่อสนองตอบตามความต้องการของชุมชนในเขตเทศบาลตำบลลาดบัวขาว อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา. นิเทศสยามปริทัศน์, 12(13), 108-116.

วชิรวัชร งามละม่อม. (2558, 15 กันยายน). แนวคิด และทฤษฎีที่เกี่ยวกับลักษณะทางประชากรศาสตร์ 2016. Media Learning of Public Administration. http://learningofpublic.blogspot.com/2015/ 09/blog-post_11.html

วราศรี อัจฉะริยะเดชา. (2558). การเปิดรับและทัศนคติของกลุ่มคนเจเนอเรชั่นวาย ที่มีต่อข่าวบันเทิง

ในเว็บไซต์เฟซบุ๊ก Facebook. [การค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์]. TU. https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:91587

ศุภการ กอผจญ. (2565, 1 กรกฎาคม). ศักยภาพของภาพรัฐในการจัดการปัญหาน้ำท่วม กรณีศึกษาเทศบาล อุบลราชธานีปี 2562 [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์]. TU. https://digital.library.tu.ac.th/ tu_dc/frontend/Info/item/dc:306739

สำนักงานชลประทานที่ 7. (2566). แบบรายงานจุดเฝ้าระวังพื้นที่เสี่ยงภัยน้ำท่วม. สำนักงานชลประทานที่ 7.

สำนักนโยบายป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย. (2565, 1กรกฎาคม). แผนการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ พ.ศ. 2558. http://policy.disaster.go.th/inner.policy-8.45/download/menu_1196/

อริสรา รุ่งนนทรัตน์ ชรินทร์สาร. (2561). การสื่อสารการตลาดแบบบูรณาการ: ต่อให้ติดใกล้ชิดผู้บริโภคโลกไร้รอยต่อ. เอ็กซเปอร์เน็ท.

อังคาร คะชาวังศรี. (2566, 1 กรกฎาคม). พฤติกรรมการซื้อสินค้าบทแพลตฟอร์มออนไลน์ของกลุ่มนักศึกษาจีน ที่เข้ามาเรียนในประเทศไทย. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์]. TU. https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Creator/personDc/334108

อัศวิน เนตรโพธิ์แก้ว. (2564). นิเทศศาสตร์นวัตกรรมท้องถิ่น หลักการ แนวคิด นวัตกรรม. สำนักพิมพ์นาคร.

เอกราช บุญเริง, อโณทัญ หาระสาร, และชนะบูรณ์ อินทรพันธุ์. (2563). การเสริมสร้างศักยภาพในการลดความเสี่ยงด้านอุทกภัยของเทศบาลนครอุบลราชธานี. วารสารการเมืองการปกครอง, 12(1), 204-224.

Krejcie, R.V. & Morgan, D.W. (1970) Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.