การเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ชุมชนจากขยะเหลือใช้สู่การจดสิทธิบัตรการประดิษฐ์โดยการมีส่วนร่วมของกลุ่มผู้สูงอายุและชุมชน กรณีศึกษา ตำบลคลองโยง อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม

ผู้แต่ง

  • ธงชัย ทองมา คณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
  • ธีระวัฒน์ จันทึก คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยศิลปากร
  • จิตราวดี รุ่งอินทร์ กันกา คณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา

คำสำคัญ:

การเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ชุมชน, การจัดการขยะเหลือใช้, สิทธิบัตรการประดิษฐ์, ผู้สูงอายุ, ชุมชนการมีส่วนร่วม, จังหวัดนครปฐม

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ชุมชนจากขยะเหลือใช้สู่การจดสิทธิบัตรการประดิษฐ์โดยการมีส่วนร่วมของกลุ่มผู้สูงอายุและชุมชน และเพื่อศึกษาแนวทางการเสริมสร้างความยั่งยืนของการเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ชุมชนจากขยะเหลือใช้สู่การจดสิทธิบัตรการประดิษฐ์โดยการมีส่วนร่วมของกลุ่มผู้สูงอายุและชุมชน กรณีศึกษา ตำบลคลองโยง อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม การวิจัยเป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุจากชมรมผู้สูงอายุและอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน จำนวน 50 ครัวเรือน กลุ่มตัวอย่างแบบวิธีการสุ่มแบบเจาะจง

ผลการศึกษาพบว่า รูปแบบการเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ชุมชนจากขยะเหลือใช้ โดยการพัฒนาผลิตภัณฑ์จากขยะเหลือใช้ที่มีศักยภาพจำนวน 8 ครัวเรือน แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มกิจกรรม ได้แก่ กลุ่มผู้อบรมทำสิ่งประดิษฐ์จากกระดาษ โดยประดิษฐ์จากเม็ดกระดาษนิตยสารเก่า ประดิษฐ์เป็นเครื่องประดับ เช่น สร้อยคอ สร้อยข้อมือ และกลุ่มผู้อบรมสิ่งประดิษฐ์จากถุงพลาสติกย่อยสลายได้นำมาประดิษฐ์เป็นเครื่องใช้ต่าง ๆ เช่น กระเป๋าถือ กระเป๋าสตางค์ หมวกเด็ก หมวกผู้ใหญ่ ถุงใส่แก้วเก็บความเย็น สิ่งประดิษฐ์จากถุงน้ำยาปรับผ้านุ่ม เช่น ดอกไม้ ช่อดอกไม้ที่ประดิษฐ์ พวงหรีด การเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์โดยการเพิ่มบรรจุภัณฑ์แบบใหม่ให้ดูมีมูลค่าเพิ่ม จากเดิมใส่ถุงพลาสติกธรรมดา ปรับเปลี่ยนมาใส่กล่องผ้าไหม เพื่อทำให้ตัวผลิตภัณฑ์ที่ผลิตได้ดูดีและดึงดูดผู้ซื้อให้ซื้อใช้หรือเป็นของฝาก สร้างมูลค่าที่เพิ่มขึ้นได้ มีการตั้งราคาเพื่อเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ที่ผลิตได้ใหม่ ทั้งนี้กลุ่มผู้สูงอายุและชุมชนมีความเห็นร่วมกันที่มีต่อการเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ชุมชนจากขยะเหลือใช้ โดยการมีส่วนร่วมในการช่วยกันคิดออกแบบรูปแบบผลิตภัณฑ์ชุมชนจากขยะเหลือใช้และมีแนวความคิดนำผลิตภัณฑ์ที่ผลิตได้ดำเนินการจดสิทธิบัตรการประดิษฐ์ เพื่อเสริมสร้างความยั่งยืนของการเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ชุมชนจากขยะเหลือใช้ในอนาคตต่อไป

References

กรมควบคุมมลพิษ. (2563). รายงานการติดตามประเมินผลการดำเนินงานระหว่างปี พ.ศ. 2561 (ระยะครึ่งแผน) ตามแผนแม่บทการบริหารจัดการขยะมูลฝอยของประเทศ (พ.ศ. 2559 - 2564). สืบค้นจาก http://www.pcd.go.th/Info_serv/File/SolidWasteManagementMasterPlan.pdf

กรมทรัพย์สินทางปัญญา. (2563). คู่มือการตรวจสอบคำขอรับสิทธิบัตรการประดิษฐ์และอนุสิทธิบัตรฉบับปรับปรุงปี2562. สืบค้นจาก https://ipthailand.go.th/th/คู่มือ-คำแนะนำ-ขั้นตอน-สิทธิบัตร/item/คู่มือการตรวจสอบคำขอรับสิทธิบัตรการประดิษฐ์และอนุสิทธิบัตร-ฉบับปี-๒๕๖๒.html

กิตติ มีศิริ. (2559). ปัจจัยแห่งความสำเร็จในการจัดการขยะมูลฝอยโดยชุมชน: กรณีศึกษาชุมชนเกตุไพเราะ 3, 4, 5 เขตพระโขนง กรุงเทพมหานคร. การค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).

กัญญานัฐ กระทง. (2553). ความคิดเห็นและพฤติกรรมการจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนของ ประชาชนในเขตเทศบาลตำบลป่าแดด อำเภอป่าแดด จังหวัดเชียงราย. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย).

เกื้อ วงษ์บุญสิน, พัชราวลัย วงศ์บุญสิน และ ปิยะชาติ ภิรมย์สวัสดิ์. (2558). การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรจะส่งผลกระทบต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างไร. กรุงเทพฯ:สำนักกองทุนวิจัยและจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ชยุตม์ ศรีทิพโพธิ์. (2561). ปัญหากฎหมายเกี่ยวกับผู้ทรงสิทธิบัตรร่วม. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).

ไชยยศ เหมะรัชตะ. (2554). ปัญหาบางประการในการบังคับใช้กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา. วารสารราชบัณฑิตยสถาน, 2(1), 26 - 36.

จิตราวดี รุ่งอินทร์ กันกา. (2562). แนวทางการจัดการขยะเหลือใช้เพื่อยกระดับรายได้ของชุมชนตำบลคลองโยง อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม. (รายงานวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา.

จิรศักดิ์ รอดจันทร์. (2555). สิทธิบัตร หลักกฎหมายและแนววิธีปฏิบัติเพื่อการคุ้มครองการประดิษฐ์และการออกแบบผลิตภัณฑ์. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

จักรกฤษณ์ ควรพจน์. (2560). กฎหมายสิทธิบัตร แนวความคิดและบทวิเคราะห์. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ นิติธรรม.

ธงชัย ทองมา และ จิตราวดี รุ่งอินทร์ กันกา. (2563). การบูรณาการเพื่อแก้ปัญหาความยากจนของชุมชน โดยการจัดการขยะเหลือใช้ เพื่อยกระดับรายได้ ให้กลุ่มผู้สูงอายุและชุมชน กรณีศึกษา ตำบลคลองโยง อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม. ใน การประชุมวิชาการระดับชาติและนานาชาติ ราชภัฏวิจัย ครั้งที่ 6 (น. 60 - 70). กรุงเทพฯ:มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม.

รหัตร โรจนประดิษฐ์. (2554). การออกแบบชุมชนเมืองในสหราชอาณาจักร. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วงศ์ธีรา สุวรรณิน. (2563). แนวทางการเพิ่มมูลค่าสินค้าชุมชนบนรากฐานของภูมิปัญญาท้องถิ่นอย่างยั่งยืนกรณีศึกษาชุมชนต้นแบบในจังหวัดหนองคาย. วารสาร BU Academic Review, 19(1), 109 - 127.

เสนาะ แก้วคง. (2560). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยภาคครัวเรือนใน เขตเทศบาลตำบลบางวัวคณารักษ์ อำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยบูรพา).

สำนักสิ่งแวดล้อมกรุงเทพมหานคร. (2556). คู่มือแนวทางการจัดการขยะมูลฝอยและสิ่งแวดล้อมโดยชุมชน. กรุงเทพฯ: มาตาการพิมพ์.

สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา. (2563). ขั้นตอนการขอรับสิทธิบัตรและอนุสิทธิบัตร. สืบค้นจาก https://drive.google.com/file/d/1MshOXeWBMdTO_R90WSNWewZrJuBZFnjq/view

สันติ ภูริภักดี. (2561). การพัฒนาองค์ความรู้สำหรับการสร้างมูลค่าเพิ่มผลิตภัณฑ์เพื่อเพิ่มขีดความสามารถทางการแข่งขันแก่ผู้ประกอบการหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP) ในเขตจังหวัดเพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์ สมุทรสงครามและสมุทรสาคร. Veridian E-Journal Silpakorn University, 11(2), 2155 - 2153.

สุภางค์ จันทวานิช. (2552). การวิเคราะห์ข้อมูลในการวิจัยเชิงคุณภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อัครณัฐ อุ่นจางวาง. (2554). การจัดการขยะมูลฝอยในครัวเรือนของประชาชนในเขตเทศบาลตำบลสามัคคีพัฒนา อำเภออากาศอํานวย จังหวัดสกลนคร. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร).

Thongmar.T, Chantuk.T, Doungmanee. P & Roongin kunkar. (2019). Building facility management for development of building design for management the building to preventive health promoting center management of elderly persons. The 2019 IBEST International Multidiscipline Research Conference (pp. 88 -98). Switzerland: Zurich and Lucerne.

Travess,D.Paul & Revore,Ronald W. (1990). Foundations of Educations: Becoming a Teacher. (2nd ed). Englewood Cliffs,N.J.: Prentice-Hall.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2021-06-29