แนวทางพัฒนายุทธศาสตร์สิ่งแวดล้อมแบบบูรณาการสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดสระบุรี

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาปัญหาสิ่งแวดล้อมท้องถิ่นและสภาพยุทธศาสตร์สิ่งแวดล้อมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจังหวัดสระบุรี และ (2) เสนอแนวทางพัฒนายุทธศาสตร์สิ่งแวดล้อมแบบบูรณาการสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืนโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ประชากรและตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารท้องถิ่น เจ้าหน้าที่ฝ่ายแผน ตัวแทนชุมชนและผู้ประกอบการ ในพื้นที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจังหวัดสระบุรี จำนวน 109 แห่ง เลือกตัวอย่างแบบเจาะจง รวมตัวอย่างจำนวน 149 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ประเด็นคำถามเพื่อรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างและประเด็นคำถามในการสนทนากลุ่ม ใช้วิธีการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัย พบว่า ปัญหาสิ่งแวดล้อมที่สำคัญของจังหวัดสระบุรีในช่วงปี พ.ศ. 2562-2566 ได้แก่ มลพิษทางอากาศ ฝุ่นละอองขนาดเล็ก และสารปนเปื้อนเกินมาตรฐาน ปริมาณขยะเพิ่มขึ้น และมลพิษทางน้ำ ยุทธศาสตร์สิ่งแวดล้อมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไม่มีแผนการจัดการสิ่งแวดล้อมโดยตรง แต่มีการแทรกกิจกรรมด้านสิ่งแวดล้อมไว้ในแผนอื่น ๆ กิจกรรมที่กำหนดเน้นการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมตามนโยบายของรัฐมากกว่าการเน้นสิ่งแวดล้อมองค์รวมในพื้นที่เพื่อความยั่งยืน ข้อเสนอในการพัฒนายุทธศาสตร์สิ่งแวดล้อมขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นควรมีกรอบแผนพัฒนาสิ่งแวดล้อมโดยตรงที่บูรณาการทั้งมิติการจัดการ มิติเนื้อหาสิ่งแวดล้อม และมิติความร่วมมือของทุกภาคส่วนเพื่อพัฒนาพื้นที่ท้องถิ่นสู่ความยั่งยืน