แบบจำลองการวัดความสำเร็จของกลุ่มสินค้าโอทอปประเภทสมุนไพรที่ไม่ใช่อาหาร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันของปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จในการดำเนินงานของกลุ่มสินค้าโอทอปประเภทสมุนไพรที่ไม่ใช่อาหารและสร้างแบบจำลองการวัดความสำเร็จด้วยรูปแบบจำลองเชิงโครงสร้างบนพื้นฐานแนวคิดการพัฒนารูปแบบธุรกิจแบบคานวาสและการวัดความสำเร็จเชิงดุลยภาพ การออกแบบการวิจัยเป็นแบบเชิงปริมาณและคุณภาพกลุ่มประชากร ได้แก่ ผู้ประกอบการกลุ่มสินค้าโอทอปประเภทสมุนไพรที่ไม่ใช่อาหารทั่วประเทศ และคัดเลือกกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 600 รายจากภาคต่างๆ จำนวน4ภาค ได้แก่ ภาคเหนือภาคตะวันออกเฉียงเหนือภาคกลาง และภาคใต้ด้วยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเชิงปริมาณได้แก่ แบบสอบถาม และการวิจัยเชิงคุณภาพใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกและการประชุมกลุ่มย่อยแบบสอบถามที่ใช้ในการวิจัยได้ผ่านการตรวจสอบความตรงของเนื้อหาโดยผู้เชี่ยวชาญและการตรวจสอบความเที่ยง โดยในภาพรวมมีค่าสัมประสิทธิ์ความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.74 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงโครงสร้าง ด้วยโปรแกรมสำเร็จรูป LISREL 

          ผลการวิจัยพบว่าสภาพปัจจุบันของปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จของกลุ่มสินค้าโอทอปประเภทสมุนไพรไม่ใช่อาหาร ได้แก่ พันธมิตรหลัก และ ทรัพยากรหลัก อยู่ในระดับมาก และปัจจัยอื่นๆ ได้แก่ กลุ่มลูกค้าเป้าหมาย คุณค่าของสินค้าและบริการ การสร้างความสัมพันธ์กับลูกค้า ช่องทางการจัดจำหน่าย รายได้หลัก พันธมิตรหลัก กิจกรรมหลัก โครงสร้างต้นทุนและความสำเร็จในการดำเนินงานอยู่ในระดับปานกลาง จากการศึกษาตัวแปรเชิงประจักษ์ 40 ตัวแปร ได้รูปแบบจำลองการวัดความสำเร็จจากอิทธิพลของปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จกลุ่มสินค้าโอทอปประเภทสมุนไพรไม่ใช่อาหารได้แก่ปัจจัยทางด้านโครงสร้างต้นทุน ด้านกิจกรรม ด้านทรัพยากร ด้านรายได้ ด้านพันธมิตร ด้านลูกค้าเป้าหมาย ด้านคุณค่าของสินค้า/บริการ ด้านความสัมพันธ์กับลูกค้า ด้านช่องทางการจัดจำหน่ายมีอิทธิพลต่อความสำเร็จของกลุ่มสินค้าโอทอป ประเภทสมุนไพรที่ไม่ใช่อาหารตามลำดับ อย่างมีนัยสำคัญ ทางสถิติที่ระดับ .05 และปัจจัยทั้งหมดสามารถร่วมกันทำนายความสำเร็จได้ร้อยละ 90ประโยชน์ที่ได้จากผลการวิจัยสามารถนำแบบจำลองการวัดความสำเร็จไปใช้วัดผลการดำเนินงานด้วยตนเองและนำผลลัพธ์ไปปรับปรุงได้อย่างมีเป้าหมาย ลดเวลาและความเสี่ยงต่อความไม่สำเร็จของธุรกิจรวมทั้งนำไปใช้ในการกำหนดนโยบายเพื่อส่งเสริมกลุ่มสินค้าโอทอปประเภทสมุนไพรไม่ใช่อาหาร