การวิเคราะห์เปรียบเทียบหลักกฎหมายไทยและต่างประเทศเกี่ยวกับการตรวจสอบและควบคุมมาตรฐานทางจริยธรรมของตำรวจ

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการวิจัยเอกสารมีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์เปรียบเทียบหลักการและแนวคิดในการตรวจสอบและควบคุมมาตรฐานทางจริยธรรมของตำารวจในมาตรการทางกฎหมายของประเทศไทย ประเทศอังกฤษ สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี และประเทศญี่ปุ่น การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เนื้อหาตามแนวคิดในเรื่องความสำนึกรับผิดชอบด้านหน้าที่ ด้านชดใช้ผลการกระทำ ด้านความโปร่งใส/ตรวจสอบได้ ด้านการควบคุม ด้านการสืบสวนสอบสวนข้อกล่าวหาของตำรวจประพฤติมิชอบในระดับบุคคลและหน่วยงานทั้งภายในและภายนอก และด้านความสอดคล้องกับมาตรฐานทางจริยธรรมในกฏหมายต่างประเทศ ผลการศึกษาพบว่า มาตรการทางกฏหมายในประเทศดังกล่าวมีความเหมือนกันบางประการ ดังนี้  1) แนวคิดและหลักการของมาตรฐานทางจริยธรรมเป็นไปตามเจตนารมณ์ของกฏหมาย และมุ่งที่ผลประโยชน์ของส่วนรวม 2) เนื้อหาของมาตรฐานทางจริยธรรมประมวลจริยธรรม และกฎหมายพื้นฐาน กล่าวถึงกรอบของพฤติกรรมจริยธรรมที่ดีของเจ้าหน้าที่รัฐหรือตำรวจ 3) กลไกการกำกับดูแลมาตรฐานทางจริยธรรม มีระบบความสำนึกรับผิดชอบตามสายการบังคับบัญชา และการกำกับดูแลจากภายนอกองค์กร 4) การเปิดโอกาสให้ประชาชนหรือเจ้าหน้าที่ทำการร้องทุกข์ร้องเรียนได้ และ 5) ผู้ละเมิดฝ่าฝืนและไม่ปฏิบัติตามมาตรฐานทางจริยธรรมหรือประมวลจริยธรรมจะได้รับโทษทางวินัยแต่ไม่รุนแรง และพบว่ามาตรการทางกฎหมายมีความแตกต่างกันบางประการ ได้แก่ 1) องค์ประกอบในประมวลจริยธรรมของประเทศอังกฤษและเวลส์ มีความครอบคลุมมากที่สุด 2) การรายงานการกระทำความผิดของตนเอง ปรากฎเฉพาะในประมวลจริยธรรมของประเทศอังกฤษและเวลส์ 3) ประเทศไทยไม่มีคณะกรรมการฝ่ายพลเรือนในการทบทวนและตรวจสอบตำรวจ และ 4) กฎหมายพื้นฐานของสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีบัญญัติให้หน่วยงานต้นสังกัดของเจ้าหน้าที่รัฐที่ละเมิดหน้าที่ราชการร่วมรับผิดด้วย ดังนั้น ผู้เกี่ยวข้องควรทบทวนและปรับปรุงองค์ประกอบและเนื้อหาในประมวลจริยธรรม รวมถึงการบังคับใช้กฏหมาย การกำหนดบทลงโทษ และผู้รับผิดจากการฝ่าฝืนประมวลจริยธรรม