การส่งเสริมการปลูกฝังคุณธรรมด้านความซื่อสัตย์ : การวิเคราะห์คุณค่าวรรณกรรมไทย

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่อง การส่งเสริมการปลูกฝังคุณธรรมด้านความซื่อสัตย์: การวิเคราะห์คุณค่าวรรณกรรมไทยมีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์คุณค่าวรรณกรรมไทยประเภทนวนิยายที่มีต่อการส่งเสริมการปลูกฝังคุณธรรมด้านความซื่อสัตย์ โดยมีวิธีการวิจัยการศึกษาเอกสารเพื่อศึกษาวรรณกรรมไทยประเภทนวนิยาย ที่เป็นผลงานของศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ และเป็นนวนิยายที่มีการผลิตซ้ำในรูปแบบละครโทรทัศน์ ภาพยนตร์ รวม 3 ครั้งขึ้นไป จำนวน 53 เรื่อง โดยใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหาและการวิเคราะห์ภาษาในด้านสุนทรียศาสตร์ และจริยศาสตร์ในประเด็นคุณธรรมด้านความซื่อสัตย์ ผลการวิจัยพบว่า จากการวิเคราะห์คุณค่าวรรณกรรมไทยประเภทนวนิยายทั้ง 53 เรื่องผ่านแนวคิดหลักของเรื่อง พฤติกรรมตัวละคร พบว่าคุณค่าทางสุนทรียศาสตร์เกิดจาก อารมณ์ ความรู้สึกสะเทือนใจ เศร้าเสียใจ ประทับใจ หวาดกลัว ทำให้ผู้อ่านเกิดจินตนาการโดยส่งผลกระทบต่ออารมณ์และความคิดของผู้อ่านและเกิดอารมณ์คล้อยตามตัวละครตัวนั้น แสดงให้เห็นว่าคุณค่าทางสุนทรียศาสตร์มีพลังในการจุดประกายความคิดจนก่อให้เกิดคุณค่าทางจริยศาสตร์ที่ผู้อ่านตระหนักรู้ในคุณธรรมด้านความซื่อสัตย์จากพฤติกรรมของตัวละคร ทำให้ผู้อ่านเข้าใจพฤติกรรมตัวละครมากขึ้นและรับรู้ถึงความคิด ทัศนคติของตัวละครจนเกิดการตระหนักรู้ในคุณค่าทางจริยศาสตร์ คุณธรรมความซื่อสัตย์ที่แฝงอยู่กับตัวละครตัวนั้น ทั้งนี้คุณค่าทางจริยศาสตร์ในนวนิยายปรากฎให้เห็นถึง ความซื่อสัตย์ต่อตนเอง แบ่งได้ดังนี้ การรักษาคำพูด การคิด การกระทำ จำนวน 53 เรื่อง การรักษาคำมั่นสัญญา จำนวน 27 เรื่อง กระทำในสิ่งที่ถูกต้องตามกฎหมาย จำนวน 26 เรื่อง การไม่ทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน ไม่เบียดเบียน เอาเปรียบผู้อื่น ไม่โยนความผิดให้ผู้อื่น จำนวน 53เรื่อง ความซื่อสัตย์ต่อหน้าที่การงาน แบ่งได้ดังนี้ การกระทำในสิ่งที่ถูกต้องตามกฎหมายตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ของตนที่ได้รับมอบหมายอย่างเต็มความสามารถ จำนวน 36 เรื่อง การไม่เล่นพรรคเล่นพวก ไม่ใช้ระบบอุปถัมภ์เพื่อเป็นช่องทางทำการทุจริตคิดมิชอบเพื่อประโยชน์ส่วนตนไม่เกรงกลัวอำนาจหรืออิทธิพลใดๆและยึดมั่นในความถูกต้อง จำนวน 20 เรื่อง การทำงานด้วยความโปร่งใส สามารถตรวจสอบการทำงานได้ จำนวน 3 เรื่อง ความซื่อสัตย์ต่อสังคมและประเทศชาติ แบ่งได้ดังนี้ การเป็นผู้ที่รักษาคำมั่นสัญญาไม่คิดประทุษร้ายต่อสังคมประเทศชาติมีความจรรักภักดีต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์คำนึงถึงผลประโยชน์ส่วนรวมของสังคมและประเทศชาติจำนวน 16 เรื่องการเคารพกฎหมายบ้านเมืองสำนึกว่าตนเป็นพลเมืองของประเทศโดยไม่วางเฉยกับปัญหาที่เกิดขึ้น 9 เรื่อง จากข้อมูลข้างต้นพบว่าคุณธรรมความซื่อสัตย์ที่ปรากฏในงานนวนิยายมากที่สุดคือความซื่อสัตย์ต่อตนเอง รองลงมาความซื่อสัตย์ต่อหน้าที่การงาน และความซื่อสัตย์ต่อสังคมและประเทศขาติตามลำดับ ดังนั้นการส่งเสริมการปลูกฝังคุณธรรมความซื่อสัตย์ต้องเริ่มต้นจากความซื่อสัตย์ต่อตนเองก่อนจึงจะสามารถนำไปสู่ความซื่อสัตย์ต่อหน้าที่การงาน ความซื่อสัตย์ต่อสังคมและประเทศชาติตามลำดับเพราะหากมนุษย์เราเคารพตนเองซื่อสัตย์กับตนเองแล้วก็เปรียบเสมือนการพัฒนาตนเองเป็นอันดับแรกซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาสังคมและประเทศชาติต่อไป