สนามรบเมืองถลาง พ.ศ. 2532 อยู่ที่บ้านดอนเมืองถลางเป็นจริงหรือไม่

Abstract

พระราชพงศาวดาร กรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 2 เรื่อง พม่าตีเมืองถลางครั้งหลัง พ.ศ. 2352 พระนิพนธ์ของ สมเด็จฯ กรมดำรงราชานุภาพ กล่าวว่า สนามรบเมืองถลางพ.ศ. 2352 อยู่ที่บ้านดอนเมืองถลาง และข้อมูลจาก จดหมายเหตุ เจมส์ โลว์ พ.ศ. 2367 กล่าวว่า สนามรบเมืองถลางพ.ศ. 2352 อยู่ที่บ้านด่าน ซึ่งข้อมูลทั้งบ้านด่นและ บ้านดอนเป็นหลักฐานทุติยภูมิ ดังนั้นเพื่อเป็นการชำระประวัติศาสตร์สงครามถลางพ.ศ. 2352 ต้องค้นหาหลักฐาน ปฐมภูมิของสนามรบพ.ศ.2352 ต่อมาพบจดหมายเหตุของบาทหลวงฝรั่งเศส ซึ่งอยู่ในเหตุการณ์สงครามที่เมืองถลาง พ.ศ. 2352 และถูกพม่จับเป็นเชลยและรอดชีวิต เอกสารชุดนี้เข้ามาประเทศไทยตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 6 และถูกแปล เป็นภาษาไทย ผู้คันคว้ามีข้อสงสัยว่า การแปลชื่อสนามรบจากภาษาฝรั่งเศสเป็นภาษาไทย แปลถูกต้องหรือไม่ จึง ทำการค้นหาตันฉบับจดหมายเหตุภาษาฝรั่งศสของบาทหลวงฝรั่งศส และเป็นความโชคดีของผู้คันคว้าคือ ค้นพบชื่อ สนามรบพ.ศ. 2352 จากต้นฉบับจดหมายเหตุฉบับภาษาฝรั่งศส และใช้ต้นฉบับภาษาฝรั่งเศสวิเคราะห์ร่วมกับแผนที่ เกาะถลางของฝรั่งศสพ.ศ. 2288 และแผนที่กาะถลางของด้ตซ์พ.ศ.2296 สามารถยืนยันว่า สนามรบพ.ศ. 2352 เกิดที่ไหน