พุทธนวัตกรรมการบริโภคของพระสงฆ์ยุคใหม่ในสังคมไทย

Main Article Content

พระอธิการประสงค์ คุณากฺโร

บทคัดย่อ

นวัตกรรมการบริโภคอาหารของพระสงฆ์ยุคใหม่ในสังคมไทย มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษา แนวคิด ทฤษฎี การบริโภคอาหารตามหลักโภชนาการ (2) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันของการบริโภคอาหารของพระสงฆ์ในสังคมไทย และ (3) เพื่อนำเสนอพุทธนวัตกรรมการบริโภคอาหารของพระสงฆ์ยุคใหม่ในสังคมไทย ผลการวิจัยพบว่า พระสงฆ์กับการบริโภคยุคใหม่ในโลกทุนนิยมเป็นการบริโภคเพื่อการสร้างอัตลักษณ์ซึ่งส่งผลให้ละเลยเป้าหมายที่แท้จริงทำให้เกิดปัญหาทางด้านสุขภาพ การใช้หลักโภชนาการการบริโภคอาหารตามหลัก ๕ หมู่ เป็นพื้นฐานจึงมีความจำเป็น และการบริโภคอาหารของพุทธศาสนาในบทพิจารณาอาหารและหลักโภชเนมัตตัญญุตามีหลักพุทธธรรม คือ สติ ความไม่ประมาทและความพอประมาณ เป็นการบริโภคเพื่อขัดเกลาจิตใจถือเป็นความสำคัญสูงสุด และโมเดลคือ “กินเป็นธรรม ดังนี้ “กิน” คือ การเลือกบริโภคอาหารที่มีสัดส่วนต่อความต้องการทางด้านร่างกายตามข้อกำหนดของหลักโภชนาการ และการนำหลักสติการรู้จักประมาณในการบริโภคอาหารเป็นเครื่องมือกำกับการบริโภคอาหาร “เป็น” คือการจัดการความรู้องค์จากความเข้าใจในการเลือกบริโภคอาหาร และนำไปสู่การลงมือปฏิบัติโดยการใช้สติเท่าทันการเห็น การได้กลิ่น การได้ลิ้มรส และการนึกคิดเมื่อต้องการบริโภคอาหารอีกคือ “กินเป็น” และ “ธรรม” คือ ผลที่เกิดจากการ “กินเป็น” คือการเกิดปัญญาทำให้เข้าใจเป้าหมายที่แท้จริงและนำไปสู่การลงมือปฏิบัติทำให้สุขภาพร่างกายเกิดความสมดุลซึ่งก็คือ “ได้คุณค่าทางอาหาร และได้ประโยชน์ในการพัฒนาจิตใจ”

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
คุณากฺโร พ. . (2023). พุทธนวัตกรรมการบริโภคของพระสงฆ์ยุคใหม่ในสังคมไทย. วารสารพุทธนวัตกรรมปริทรรศน์, 4(3), 1–15. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/JBIR/article/view/268600
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

หนังสือ

พระมหาโพธิวงศาจารย์ (ทองดี สุรเตโช). (2547). ศัพท์วิเคราะห์. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์เลี่ยงเซียง.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2546). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพมหานคร:

สำนักพิมพ์ผลิธัมม์.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพ-

มหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส. (2554). นวโกวาท. พิมพ์ครั้งที่ 42. กรุงเทพมหานคร:

มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

อัญชลี ศรีเจริญ. (2553). อาหารและโภชนาการ การป้องกันและบำบัดโรค. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่ง

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วารสาร

อัจฉริยา พ่วงแก้ว. (มกราคม-มิถุนยายน). พัฒนารูปแบบส่งเสริมการบริโภคอาหารของพระสงฆ์ : มุมมอง

ของพระสงฆ์. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ: 2560; 12 (1); 81-91.

สื่ออิเล็กทรอนิกส์

นิยม กริ่มใจ. แนวโน้มค่านิยมพฤติกรรมผู้บริโภคในสังคมไทย ศตวรรษที่ 21. ออนไลน์, [แหล่งที่มา]

https://apheit.bu.ac.th/ (วันที่สืบค้น 16 พฤศจิกายน 2565).

THE STANDARD. กรมอนามัยเผย พระสงฆ์เกินครึ่งป่วยเบาหวาน-ความดันสูง แนะประชาชนลดใส่บาตร

ของหวาน มัน เค็ม. ออนไลน์ [แหล่งที่มา] https://thestandard.co/ (วันที่สืบค้น 11 มีนาคม

.

สัมภาษณ์

ชนกนันท์ ปทุมราช. นักโภชนาการชำนาญการ ประจำโรงพยาบาลสมเด็จพระสังฆราชที่ 17. วันที่สัมภาษณ์

มิถุนายน 2566.

พระมหาทวี มหาปญฺโญ. ผู้เชี่ยวชาญด้านพระพุทธศาสนา. วันที่สัมภาษณ์ 16 กรกฎาคม 2566.

พระสมุห์นิพนธ์ จรณธมฺโม. พระสงฆ์ผู้สมาทานการบริโภคอาหาร. วันที่สัมภาษณ์ 13 มิถุนายน 2566.