การศึกษาพิธีกรรมของกลุ่มชาติพันธุ์เมี่ยน ตำบลห้วยชมภู อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพิธีกรรมของกลุ่มชาติพันธุ์เมี่ยน ตำบลห้วยชมภู อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพโดยศึกษาจากเอกสาร การสังเกต และการสัมภาษณ์เชิงลึกกับบุคคลผู้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 20 คน นำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์เชิงเนื้อหาแล้วนำเสนอผลการวิจัยเชิงพรรณนาวิเคราะห์ ผลการศึกษาพบพิธีกรรมเกี่ยวกับวงจรชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์เมี่ยนที่สำคัญ 7 พิธี ได้แก่ พิธีกรรมการเกิด การเรียกขวัญ การทำบุญสร้างสะพาน การบวช (กว๋าตัง) การแต่งงาน การบวงสรวงภาพวาดศักดิ์สิทธิ์ พิธีกรรมศพ และพิธีกรรมในเทศกาลสำคัญ 4 พิธี ได้แก่ พิธีกรรมในเทศกาลขึ้นปีใหม่ (ตรุษจีน) เทศกาลขอบคุณเทพเจ้าประจำท้องถิ่น เทศกาลเชงเม้ง และเทศกาลสารทจีน สาระสำคัญในพิธีกรรมของกลุ่มชาติพันธุ์เมี่ยนชี้ให้เห็นอัตลักษณ์ความเป็นเมี่ยนที่นับถือเทพเจ้าควบคู่กับการนับถือวิญญาณบรรพบุรุษอย่างเหนียวแน่น สะท้อนถึงความสัมพันธ์ระหว่างโลกวิญญาณที่มีเทพเจ้าและวิญญาณบรรพบุรุษเป็นตัวแทนกับโลกมนุษย์โดยที่มนุษย์จะได้รับความช่วยเหลือคุ้มครองจากเทพเจ้าและวิญญาณบรรพบุรุษตลอดเวลาซึ่งให้ข้อสรุปว่าชีวิตของชาวเมี่ยนมาจากเทพเจ้าและจะไปรวมอยู่กับเทพเจ้าในชีวิตหลังความตายในที่สุด