รูปแบบการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติปัฏฐาน 4 เพื่อการรู้ ตื่น เบิกบาน ของศูนย์ปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน นานาชาติ วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ กรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาหลักการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติ ปัฏฐาน 4 ที่ปรากฎในคัมภีร์พระพุทธศาสนา 2) เพื่อศึกษารูปแบบการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนว สติปัฏฐาน4 และ 3) เพื่อนำเสนอองค์ความรู้ที่เป็นรูปแบบการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติปัฏฐาน4 เพื่อการรู้ตื่น และเบิกบาน
ผลการวิจัยพบว่า การปฏิบัติที่ยึดหลักมหาสติปัฏฐานสูตรที่ให้ความสำคัญกับฐานทั้ง 4 ประการ โดยการกำหนดรู้อาการ กาย เวทนา จิต และธรรม เพื่อนำไปสู่การเกิดปัญญาเพื่อนำไปสู่การพ้นทุกข์ ในรูปแบบของศูนย์ปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน นานาชาติ วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ การรู้ตื่นและเบิกบานที่ได้จากการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามแนวสติปัฏฐาน4 ได้รูปแบบคือ “2 รู้ 3 ประโยชน์” คือ รู้จริง ในการปฏิบัติอย่างเคร่งครัดจนเกิดปัญญาและนำไปสู่การพ้นทุกข์อย่างสิ้นเชิง และรู้ใช้ คือ การรู้เท่าทันการกระทบสัมผัสในชีวิตประจำวัน ส่วนประโยชน์ 3 อย่าง คือการปฏิบัติอย่างเคร่งครัดจนเกิดปัญญาและนำไปสู่การพ้นทุกข์ ประโยชน์ตน คือ การได้รับผลจากการปฏิบัติเมื่อมีสิ่งที่เข้ามากระทบสัมผัสทั้ง 6 รู้เท่าทันทำให้มีความสงบและเกิดความสุขทางใจ ประโยชน์ต่อคนรอบตัว คือคนรอบตัวได้รับความสุขและสบายใจ ประโยชน์ต่อสังคม คือความเสียสละที่จะสร้างประโยชน์ต่อสังคมพร้อมที่จะช่วยเหลือเกื้อกูลกันและกันได้