การศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการพระราชนิพนธ์เรื่องไตรภูมิพระร่วง

บทคัดย่อ

บทความวิจัยเรื่อง “การศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการพระราชนิพนธ์เรื่องไตรภูมิพระร่วง” มีวัตถุประสงค์ ๒ ประการคือ (๑) เพื่อศึกษาโครงสร้างของไตรภูมิและปัจจัยที่มีต่อการพระราชนิพนธ์เรื่องไตรภูมิกถา และ (๒) เพื่อสังเคราะห์รูปแบบในการพัฒนาสื่อนวัตกรรมให้สอดคล้องกับสังคมไทยปัจจุบัน การวิจัยเป็นแบบการวิจัยเอกสาร ผลการวิจัยพบว่า ไตรภูมิ หมายถึงอบายภูมิ มนุสสภูมิ และสัคคภูมิ ที่สัตว์โลกจะต้องวนเวียนไปเกิด หากทำดีตายแล้วจะไปเกิดในมนุสสภูมิหรือสัคคภูมิ หากทำชั่วตายแล้วจะไปเกิดในอบายภูมิ ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพระมหาธรรมราชา      ลิไทยให้ทรงพระราชนิพนธ์ไตรภูมิกถา ประกอบด้วย ระบบการเมืองการปกครองแบบธรรมิกราชา คลื่นพระพุทธศาสนาที่เข้าสู่ประเทศไทยพร้อมกับศิลปกรรมและวรรณกรรมพระพุทธศาสนา และหลักธรรมที่อิงหลักการเพื่อความดีงามของสังคม ปัจจัยทุกด้านเป็นผลมาจากปฏิสัมพันธ์ทางพระพุทธศาสนาระหว่างอินเดีย ลังกา พม่า และไทย ในยุคสมัยนั้น ซึ่งในงานวิจัยนี้ได้แสดงให้เห็นถึงปัจจัยแต่ละด้าน ตลอดจนอิทธิพลของไตรภูมิกถาทุกด้านที่มีต่อสังคมไทยในสมัยต่อ ๆ มาด้วย ในตอนท้ายได้แสดงตัวอย่างการสร้างสรรค์สื่อนวัตกรรมในไตรภูมิกถาเพื่อนำมาใช้กับสังคมไทยปัจจุบัน