การพัฒนาธรรมนูญสุขภาพเชิงพุทธเพื่อสร้างเสริมสุขภาวะของคนในชุมชน

Main Article Content

สุขสันติ์ สุขวฑฺฒโน
ปราโมทย์ ยอดแก้ว
สมหญิง ลมูลพักตร์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาองค์ประกอบ และแนวปฏิบัติธรรมนูญสุขภาพเชิงพุทธ เพื่อศึกษากระบวนการและแนวปฏิบัติธรรมนูญสุขภาพเชิงพุทธของวัดต้นแบบ และเพื่อรูปแบบการพัฒนาธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์ของวัดต้นแบบที่มีต่อชุมชน ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพแบบวิจัยเอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึก ผลการวิจัยพบว่า 1. องค์ประกอบและแนวปฏิบัติธรรมนูญสุขภาพเชิงพุทธ มีปัญหาได้แก่ ปัญหาด้านพฤติกรรมของพระสงฆ์ด้านโภชนาการ ด้านร่างกาย ด้านจิตใจ ปัญหาด้านความรับผิดชอบต่อสุขภาพพระสงฆ์ ปัญหาด้านการจัดสิ่งแวดล้อมและสุขอนามัยภายในวัด ปัญหาด้านการมีส่วนร่วมและสนับสนุนภาคี 2.  รูปแบบกระบวนการและแนวปฏิบัติธรรมนูญสุขภาพเชิงพุทธของวัดต้นแบบ  ได้แก่ กระบวนการดูแลสุขภาพของพระสงฆ์บูรณาการกับระบบการสาธารณสุข บทบาทขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการส่งเสริมสุขภาพพระสงฆ์ และกระบวนการบริหารจัดการดูแลสุขภาพของพระสงฆ์ร่วมกับภาคี 3. พัฒนารูปแบบการเสริมสร้างสุขภาวะของพระสงฆ์ตามแนววิถีพุทธในการบูรณาการสาธารณสุขชุมชนเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดี มีองค์ประกอบ ดังนี้ 1) หลักไตรสิกขา 2) การดูแลสุขภาพตามระบบการสาธารณสุข ได้แก่ การส่งเสริมสุขภาพ การป้องกัน การรักษาพยาบาล การฟื้นฟู 3) กระบวนการบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วม 4) สุขภาวะพระสงฆ์ที่ดี 4. องค์ความรู้ที่ได้ พบว่า รูปแบบกระบวนการและแนวปฏิบัติธรรมนูญสุขภาพเชิงพุทธของวัดต้นแบบ  ต้องคำนึงถึงปัญหาการเสริมสร้างสุขภาวะพระสงฆ์ บทบาทของวัด ชุมชน และหน่วยงานภาครัฐในการจัดการสุขภาวะพระสงฆ์ให้สอดคล้องกับหลักไตรสิกขา และการดูแลสุขภาพตามระบบการสาธารณสุข ซึ่งจะส่งผลต่อคุณภาพชีวิตที่ดีของพระสงฆ์

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

ธรรมนูญว่าด้วยระบบสุขภาพแห่งชาติ ฉบับที่ 2 พ.ศ.2559. ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 133 ตอนพิเศษ 284 ง

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). พจนานุกรมพุทธศาสน์ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพมหานคร : เอส. อาร์. พริ้นติ้ง แมส โปรดักชั่น จำกัด, 2546

พระราชวรมุนี และคณะ. ธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติ พุทธศักราช 2560. นนทบุรี: โอ.เอส.พริ้นติ้ง เฮ้าส์, 2560

วิกฤตสุขภาพพระสงฆ์ไทยนับแสนรายป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เหตุพฤติกรรมเสี่ยงสุขภาพ, [ออนไลน์], แหล่งที่มา: https://www.hfocus.org (5 มกราคม 2563)

แสง จันทร์งาม. พุทธศาสนวิทยา. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร : บริษัท เอ.พี.กราฟิคดีไซน์และการพิมพ์, 2546