การเสริมสร้างศรัทธาในการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานตามหลักสติปัฏฐาน 4 : กรณีศึกษาวัดบ้านกระทิง ตำบลหินโคน อำเภอลำปลายมาศ จังหวัดบุรีรัมย์

Main Article Content

พระครูพิพิธสารคุณ
มานพ นักการเรียน
พระราชรัตนมุนี

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของงานวิจัยเรื่อง “การเสริมสร้างศรัทธาในการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานตามหลักสติปัฏฐาน 4: กรณีศึกษาวัดบ้านกระทิง ตำบลหินโคน อำเภอลำปลายมาศจังหวัดบุรีรัมย์  มีวัตถุประสงค์ 3 ข้อ คือ  (1) เพื่อศึกษาศรัทธา 4 ในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท (2) เพื่อศึกษาการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานตามแนวสติปัฏฐาน 4 (3) เพื่อศึกษาการเสริมสร้างศรัทธาในการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานตามหลักสติปัฏฐาน 4: กรณีศึกษาวัดบ้านกระทิง ตำบลหินโคน อำเภอ     ลำปลายมาศ จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพและสัมภาษณ์เชิงลึก ผลการวิจัยพบว่า การเสริมสร้างศรัทธาในการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานตามหลักสติปัฏฐาน 4 ของวัดบ้านกระทิง ตำบลหินโคน อำเภอลำปลายมาศ จังหวัดบุรีรัมย์ มีขั้นตอนการปฏิบัติโดยเริ่มจากการสมาทานศีล การรับกัมมัฏฐาน การปฏิญาณถวายตนแด่พระพุทธเจ้า การอธิษฐานจิต นั่งสมาธิเจริญวิปัสสนาเพื่อให้เห็นทั้งความเกิด-ดับ เป็นต้น ส่วนการเสริมสร้างศรัทธาต่อการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐาน ประกอบด้วย 4 ฐาน คือ 1) ฐานกาย เน้นให้ผู้ปฏิบัติทำความดี มีสติอยู่กับตัวตลอดเวลา 2) ฐานเวทนา เมื่อมีเวทนา 3 เกิดขึ้น เน้นให้มีสติรู้เท่าทันการเกิด-ดับของทุกข์ จนจิตไม่ยึดติดับทุกขเวทนา 3) ฐานจิต เน้นการทำให้จิตสงบนิ่ง ไม่ร้อนใจหรือดีใจมากเกินไป สร้างจิตศรัทธาให้เกิดกับผู้ปฏิบัติธรรม 4) ฐานธรรม เน้นการพิจารณาดูสิ่งปรุงแต่งจิตตามที่ปรากฏและดับไปจนเชื่อมั่นธรรมที่เกิดจากการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า ไม่ลังเลสงสัย

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาเตปิฏกํ

กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2535.

_________.พระไตรปิฏกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร:

โรงพิมพ์ มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2539.

ขุนสรรพกิจโกศล (โกวิท ปัทมะสุนทร), คู่มือการศึกษา อภิธรรม ปริจเฉทที่ 1 จิตปรมัตถ์,

พิมพ์ครั้งที่ 5, กรุงเทพมหานคร: บริษัท สหธรรมิก จำกัด, 2537.

ธีรวัส บำเพ็ญบุญบารมี, “หลักปฏิบัติพิจารณาปฏิจสมุปบาท”, โครงการธรรมศึกษาวิจัย:

มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, 2551.

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต), พุทธธรรม ฉบับขยายความ, กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬา

ลงกรณราชวิทยาลัย, 2556.

พระครูเกษมธรรมทัต (สุรศักดิ์ เขมรสี), วิปัสสนาภูมิ, พิมพ์ครั้งที่ 5, กรุงเทพมหานคร:

บริษัท บุญศิริการพิมพ์ จำกัด, 2548.

พระครูพิพิธสารคุณ, ประวัติพระสังฆาธิการ เพื่อขอพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์, กรุงเทพมหานคร:

บริษัทบพิธการพิมพ์ จำกัด, 2532.

พระครูพิพิธสารคุณ, คู่มือทำวัตรเช้า-เย็น แปลไทย และสวดมนต์พิเศษบางบท, กรุงเทพมหานคร:

บริษัทบพิธการพิมพ์ จำกัด, 2550.

พระเกษม คมฺภีโร, พะหุลานุสาสะนี พระองค์ทรงสอนมากที่สุด, กรุงเทพมหานคร: บริษัทบพิธ

การพิมพ์ จำกัด, 2533.

พระครูพิพิธสารคุณ, ประวัติพระสังฆาธิการ เพื่อขอพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์, กรุงเทพมหานคร:

บริษัทบพิธการพิมพ์ จำกัด, 2532.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, หลักสูตรและประมวลการสอบวิชาธรรม,

กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2540.

ราชบัณฑิตยสถาน, พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542, กรุงเทพมหานคร :

นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์, 2546.

สุมน อมรวิวัฒน์, การสอนโดยสร้างศรัทธาและโยนิโสมนสิการ โครงการตำรา คณะคุรศาสตร์

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ม.ป.ป., กรุงเทพมหานคร : โอเดียนสโตร์, 2530.