อิทธิพลการใช้สื่อสังคมออนไลน์ต่อการสร้างพลังอำนาจผู้หญิง
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์ต้องการรวบรวมเรียบเรียงและวิเคราะห์อิทธิพลการใช้สื่อสังคมออนไลน์ต่อการสร้างพลังอำนาจให้กับผู้หญิงภายใต้กรอบแนวคิดสื่อใหม่ (New Media) และแนวคิดการสร้างพลังอำนาจ (Empowerment) ปัจจุบันนี้ปฏิเสธไม่ได้ว่า "สื่อสังคมออนไลน์" (Social Media) เป็นสื่อที่ทรงพลังที่สุดแห่งศตวรรษ และได้เข้ามามีบทบาทในการดำเนินชีวิตอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ มีนักวิชาการหลากหลายสาขาได้ให้นิยามว่า สื่อสังคมออนไลน์เปรียบเสมือนประตูที่ผู้หญิงสามารถก้าวออกจากพื้นที่ในบ้าน (Domestic Sphere) เพื่อให้ได้มีโอกาสเข้าสู่พื้นที่สาธารณะ (Public Sphere) และการเข้าพื้นที่สาธารณะเป็นโอกาสสำคัญที่นำไปสู่การสร้างพลังอำนาจ ซึ่งอำนาจนั้นสามารถอยู่ในรูปของอำนาจแบบใดแบบหนึ่ง เช่น อำนาจเหนือ (Power Over) อำนาจที่เกิดจากปัจเจก (Power from Within) อำนาจในการจัดตั้ง (Power With) และอำนาจที่จะกระทำ (Power To) และที่น่าสนใจพบว่า อำนาจเหล่านี้สามารถสร้างพลังอำนาจให้กับผู้หญิงในมิติทางด้านสังคม เศรษฐกิจ และการเมือง เป็นต้น
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสานและคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
เอกสารอ้างอิง
กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว. (2563). รายงานการดำเนินงานการส่งสริมความเสมอภาคระหว่างเพศของหน่วยงานภาครัฐประจำปี 2562 ตามยุทธศาสตร์การพัฒนาสตรี พ.ศ. 2560 - 2564. กรุงเทพ: กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์
กรวรรณ พุทธิวนิช. (2559). การเสริมพลังอำนาจและการสนับสนุนทางสังคมของสมาชิกเครือข่ายครอบครัวพ่อแม่เลี้ยงเดี่ยว. หลักสูตรสังคมสงเคราะห์ศาสตรมหาบัณฑิต การบริหารและนโยบายสวัสดิการสังคม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
กาญจนา แก้วเทพ และนิคม ชัยขุนพล. (2555). คูมื่อสื่อใหมศึ่กษา. กรุงเทพ: โครงการเมธีวิจัยอาวุโสฝ่ายวิชาการ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย
งานสื่อสารสังคม สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.). (2560). “สกว.-นิดา้ ” จัดถกสื่อกระแสหลักในยุคประเทศไทย 4.0 : ภาคการศึกษา วิจัย และองค์กรสื่อมวลชน ร่วมเสวนา “ทิศทางหลังประเทศไทย 4.0 ภายใต้การสื่อสารยุคสื่อดิจิทัลใหม่” สร้างการพัฒนาเนื้อหาข่าว “ยุคคนทั่วไปกลายเป็นสื่อ”. เข้าถึงเมื่อ (27 มกราคม 2565). เข้าถึงได้จาก (https://tsri.or.th/th/news/content/85/news)
เจียมจิตต์ ธรรมพิชัย. (2549). กระบวนการเสริมสร้างการเกิดพลังอำนาจในตนเองของสตรี กรณีศึกษาในศูนย์ธารชีวิต (เพื่อสตรี) พัทยา จ.ชลบุรี. หลักสูตรสังคมสงเคราะห์ศาสตรมหาบัณฑิต การบริหารและนโยบายสวัสดิการสังคม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
ณัฏฐ์ชดา วัฒนาชัยผล. (2560). สื่อใหม่กับการเปลี่ยนแปลงกระบวนการสื่อข่าว. วารสารมหาวิทยาลัยนครพนม. ปีที่ 7, ฉบับที่ 1, หน้า 63-71
คึกฤทธิ์ ปราโมช พล.ต. ม.ร.ว. (2510). สังคมสมัยอยุธยา หนังสืออ่านประกอบคำบรรยายวิชาพื้นฐานอารยธรรมไทย. กรุงเทพฯ : คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาตร์
นงเยาว์ เนาวรัตน์. (2561). การศึกษาของผู้หญิง: ตัวตนและพื้นที่ความรู้. มูลนิธิฟรีดริค เอแบร์ท และสาขาวิชาสังคมศาสตร์การศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
วราพร ดำจับ. (2562). สื่อสังคมออนไลน์กับการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้. ปีที่ 7, ฉบับที่ 2, หน้า 143-159
พิชิต วิจิตรบุญยรักษ์. (2554). สื่อสังคมออนไลน์: สื่อแห่งอนาคต. วารสารนักบริหาร. ปีที่ 31, ฉบับที่ 4, หน้า 99-103
สำนักงานคณะกรรมการการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2563). ทิศทางการพัฒนา เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560 - 2564). เข้าถึงเมื่อ (กันยายน 2564). เข้าถึงได้จาก (https://www.nesdc.go.th/ewt_news.php?nid=6420&filename=develop_issue)
สถาบันพระปกเกล้า. (2561). เสมอภาคสร้างได้. สำนักวิจัยและพัมนา สถาบันพระปกเกล้า
สหประชาชาติประเทศไทย. (2564). เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน 5 ความเท่าเทียมทางเพศสร้างความเท่าเทียมทางเพศ เสริมพลังทางสังคมแก่ผู้หญิงและเด็กหญิง. เข้าถึงเมื่อ (15 กรกฎาคม 2564). เข้าถึงได้จาก (https://thailand.un.org/th/sdgs/5)
อณิษฐา หาญภักดีนิยม. (2564). รูปแบบการขับเคลื่อนบทบาทสตรีตอ่ การพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนในศตวรรษที่ 21. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ. ปีที่ 6, ฉบับที่ 4, หน้า 355-371
อัญธิษฐา อักษรศรี และวันชัย แสงสุวรรณ. (2564). บทบาทของสตรีไทยในยุคไทยแลนด์ 4.0. วารสารวิจัยวิชาการ. ปีที่ 4, ฉบับที่ 3, หน้า 297-310
Armstrong, B. (2021). How Coinbase thinks about the Metaverse. Access (1 August 2020). Available (https://blog.coinbase.com/how-coinbase-thinks-about-the-metaverse-16d8070f4841)
Bucy, P. E. (2005). Living in the Information Age: A New Media Reader. Wadsworth: Canada
Clark, A. P. (2021). The Metaverse Has Already Arrived. Here’s What That Actually Means. Access (15 August 2020). Available(https://time.com/6116826/what-is-themetaverse/)
Cummings, C. and O’Neil, T. (2015). Do digital information and communications technologies increase the voice and influence of women and girls?. Access (1 August 2020). Available (https://cdn.odi.org/media/documents/9622.pdf)
DATAREPORTAL. (2021). DIGITAL 2021: THAILAND. Access (16 August 2020). Available (https://datareportal.com/reports/digital-2021-thailand)
Dasshti, A. A., Abdullah, H., and Johar, A. H. (2015). Social Media and Spiral of Silence: the case of Kuwaiti Female Students’ Political Discourse on Twitter. Journal of International Women’s Studies. Vol. 16, No. 3, pp. 42-53
Etim, S. E. (2020). The Utilization of Social Media Platforms for viability of Female-owned Small and Medium-scale Enterprises in South Eastern. AUDCE. Vol. 16, No. 1, pp. 99-111
Everett, A. (2003). Digitextuality and Click Theory: Theses on Convergence Media in the Digital Age. In A. Everett , ed. & J. Caldwell (Eds.), New media: Theories and practices of digitextuality (pp. 1-28). New York: Routledge
Exxonmobil. (2564). ก้าวย่างแห่งอนาคต: เส้นทางบทบาทของสตรีในทางเศรษฐกิจ. เข้าถึงเมื่อ (10 กรกฎาคม 2564). เข้าถึงได้จาก (https://energyfactor.exxonmobil.asia/th/projects/economiccommunity-development/saving-pathways-womens-economic-inclusion/)
Freire, P. (1996). Pedagogy of the Oppresses. Penguin Books: London. New York
Gencem, M. and Oksuz, B. (2015). A Fact or an Illustration: Effective Social Media Usage of Female Enterpreneurs. Procedia-Social and Behavioral Science. Vol. 195, pp. 293-300
Gurumurthy, A. and Chami, N. (2014). Gender Equality in the Information Society. London: DFID
Hurley, Z. (2021). #reimaging Arab Women’s Social Media Empowerment and the Postdigital Condition. Social Media+Society. Access (1 August 2020). DOI: 10.1177/20563051211010169
Jenkins, H. (Ed.). (2006). Convergence Culture: Where Old and New Media Collide. New York: New York University Press
Kimball, G. (2019). Media Empowers Brave Girls to be Global Activities. Journal of International Women’s Studies. Vol. 20, No. 7, pp. 35-56
Kabeer, N. (2016). Economic Pathways to Women’s Empowerment and Active Citizenship: what does the evidence from Bangladesh tell us?. Journal of Development Studies. pp. 1-15
Kaithong, B. (2021). Women’s Empowerment through Exposure to Media Messages: A Case Study of the Thai-So Ethnic Group, Kusuman District, Sakon Nakhon Province, Thailand. Journal of Mekong Societies. Vol. 17, No. 1, pp. 110-135
Muang Thai Insurance. (2564). ผู้หญิงยุคใหม่ เป็นช้างเท้าไหนกันแน่?. เข้าถึงเมื่อ (10 กรกฎาคม 2564). เข้าถึงได้จาก (https://www.muangthaiinsurance.com/livecoaching/blog/detail/122)
New Media Theory. (2003). Encyclopedia of Communication. Access (12 November 2020). Available (https://edge.sagepub.com/system/files/77593_10.2ref.pdf)
Rowland, Jo. (1997). Questioning Empowerment. Oxford: Oxfam
SDG Move. (2564). Goal 5: Gender Equality. Access (12 November 2020). Available (https://www.sdgmove.com/2016/10/06/goal-5-gender-equality/)
Shockley, B., Lari., A. N., and El-Maghraby, A. A. E. (2020). Social Media Usage and Support for Women in Community Leadership: Evidence from Qatar. Women’s Studies International Forum. Vol. 81, pp. 1-12
UN Women. (2021). International Women’s Day 2021. Access (15 November 2020). Available (https://www.unwomen.org/en/news/in-focus/international-womens-day)
UNDP. (2021). Almost 90% of Men/Women Globally Are Biased Against Women. Access (1 December 2020). Available (https://www.undp.org/press-releases/almost-90-menwomen-globally-are-biased-against-women)
Weber, M. (1968). Economy and Society: An Outline of Interpretative Sociology. New York: Bedminster Press
WorkpointToday. (2564). สงครามเฟมินิสต์ จากคลื่นลูกที่ 1 ถึง ยุคดิจิทัล อำนาจและข้อโต้แย้งที่ไม่เคยเปลี่ยน. เข้าถึงเมื่อ (15 กรกฎาคม 2564). เข้าถึงได้จาก (https://workpointtoday.com/lutte-feminism-chanettee2020/)