กลยุทธ์การจัดการคุณภาพชีวิตและความอยู่ดีมีสุขของชุมชนนำร่อง ในเขตเทศบาลเมืองชุมพร จังหวัดชุมพร

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาบริบทพื้นที่และปัญหาการจัดการคุณภาพชีวิตและความอยู่ดีมีสุขของชุมชนนำร่อง และ 2) เพื่อศึกษากลยุทธ์การจัดการคุณภาพชีวิตและความอยู่ดีมีสุขของชุมชนนำร่องในเขตเทศบาลเมืองชุมพร ประชากรได้จากการเลือกแบบเจาะจงจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย รวม 44 คน เครื่องมือวิจัยใช้การวิเคราะห์เอกสาร สัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม การวิเคราะห์สภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) และการวิเคราะห์แบบไขว้ (TOWS Matrix)

ผลการวิจัยพบว่า บริบทชุมชนในเขตเทศบาลเมืองชุมพร ด้านกายภาพเป็นที่ราบริมแม่น้ำเหมาะแก่การเพาะปลูก ภูมิอากาศมีเพียงฤดูร้อนและฤดูฝน มีประชากรประมาณ 33,157 คน มีถนนสำคัญ คือ ทางหลวงหมายเลข 4 อาชีพส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรรม มีรังนกนางแอ่นเป็นทรัพยากรธรรมชาติ ด้านปัญหาการจัดการคุณภาพชีวิตและความอยู่ดีมีสุข พบว่า การระบาดของโควิด 19 มีผลกระทบต่อการพัฒนา ขาดการบูรณาการของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง การเบิกจ่ายเงินกองทุนต่างๆ ขาดประสิทธิภาพ การประเมินงานเน้นด้านปริมาณมากกว่าคุณภาพ บางข้อปฏิบัติไม่เอื้อต่อการปฏิบัติงาน และขาดความจริงจังในการบังคับใช้ จากบริบทและปัญหาที่พบ นำไปสู่การวิเคราะห์กลยุทธ์ทางเลือกดังนี้ กลยุทธ์เชิงรุก ได้แก่ การพัฒนาทีมดูแลสุขภาพเชิงบูรณาการ การสนับสนุนโรงเรียนผู้สูงอายุ การพัฒนาศูนย์บริการสาธารณสุข การพัฒนาตลาดชุมชน และการมีส่วนร่วมของชุมชน กลยุทธ์แก้ไข ได้แก่ การจัดระบบขนส่งสาธารณะ การจัดการพื้นที่ตลาดชุมชน การพัฒนาทักษะการผลิตสินค้าชุมชน การสร้างความเข้าใจสิทธิความเป็นพลเมือง และการจัดทำทะเบียนประชากรแฝง กลยุทธ์ป้องกัน ได้แก่ ให้ความรู้เรื่องการพัฒนาชุมชนแบบจัดการตนเองภายใต้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง การจัดให้มีสวัสดิการชุมชนอย่างทั่วถึง และการพัฒนาเครือข่ายชุมชน กลยุทธ์เชิงรับ ได้แก่ การพัฒนาผู้เชี่ยวชาญและจัดหาเครื่องมือขั้นปฐมทางการแพทย์ การจัดสวัสดิการแก่คณะกรรมการชุมชน การอนุรักษ์วัฒนธรรมท้องถิ่น และการเชิดชูเกียรติแก่ปราชญ์ชุมชน