A comparison of Fake News Presentation on COVID-19 of Government and Civil Society in Thailand: Case Studies of AntiFakeNewsCenter Website and CofactThailand Website

Main Article Content

Thawatchai Doungthai
Krit Tothanayanon
Komsan Rattanasimakool
Katekanok Chumpradit
Jiraporn Khunsri

Abstract

The objectives of this study were 1) to study the content of fake news about COVID-19and 2) to compare the content of fake news about COVID-19 on AntiFakeNewsCenter and CofactThailand website. The research methodology is a quantitative by using content analysis. The study found that the fake news issue of AntiFakeNewsCenter website in descending order, they are 1) Prevention and treatment of COVID-19, 2) Government measuresin managing COVID-19, and 3) Infection. Vice versa on the CofactThailand website in descending order, they are 1) Prevention and treatment of COVID-19, 2) Innovation, and 3) COVID-19. As for to detect fake news, the AntiFakeNewsCenter website use resources In descending order, they are 1) Ministry of Public Health 2) Ministry of Interior and 3) Ministry of Higher Education, Science, Research and Innovation. While on the website CofactThailand In descending order, they are 1) Online media of news agencies 2) Online media of the Ministry of Digital Economy and Society and 3) Ministry of Higher Education, Science, Research and Innovation. In terms of news value, the AntiFakeNewsCenter website Prioritize in descending order: 1) Daily phenomena, 2) Treatments, and 3) Risk. At the same time on the CofactThailand website in descending order, they are 1) Treatments, 2) Risks, and 3) Daily Phenomena.

Article Details

How to Cite
Doungthai, T. ., Tothanayanon, K. ., Rattanasimakool, K. ., Chumpradit , K. ., & Khunsri, J. . (2023). A comparison of Fake News Presentation on COVID-19 of Government and Civil Society in Thailand: Case Studies of AntiFakeNewsCenter Website and CofactThailand Website . SIAM COMMUNICATION REVIEW, 22(1), 88–108. Retrieved from https://so05.tci-thaijo.org/index.php/commartsreviewsiamu/article/view/265824
Section
Research Articles

References

เสริมศิริ นิลดำ. (2558). คุณค่าข่าวในวิกฤตการณ์ทางสุขอนามัย. วารสารวิชาการนวัตกรรมสื่อสารสังคม, 2558(1), 6-25.

กุลธิดา สายพรหม. (2563). คุณค่าข่าวที่มีผลต่อการคัดเลือกประเด็นข่าวจากสื่อสังคมออนไลน์. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 2563(2), 29-54.

จิรนันท์ หาญธำรงวิทย์ และคณะ. (2565). การวิเคราะห์ลักษณะข่าวปลอมที่พบจากหน่วยงานตรวจสอบข้อเท็จจริงเพื่อสะท้อนภาพนิเวศข่าวปลอมของไทย. วารสารวิชาการกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์, 2565(2), 59-88.

นันทิกา หนูสม. (2560). ลักษณะของข่าวปลอมในประเทศไทยและระดับความรู้เท่าทันข่าวปลอมบนFacebook ของผู้รับสารในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.

พนม คลี่ฉายา, พยุง มีสัจ, องอาจ อุ่นอนันต์ และกมลรัตน์ กิจรุ่งไพศาล. (2565). การตอบสนองและการตรวจสอบข่าวปลอมของประชาชน. วารสารนิเทศศาสตร์, 2565(1), 110-130.

พรรษาสิริ กุหลาบ. (2563). แนวทางการจัดการกับการแพร่กระจายข่าวลวง ข้อมูลผิดพลาด และข้อมูลบิดเบือนทางสื่อออนไลน์. วารสารนิเทศศาสตร์ปริทัศน์, 2563(3), 7-24.

วิไลวรรณ จงวิไลเกษม. (2564). News Room Alert: การตรวจสอบข่าวปลอมของห้องข่าวไทย. กรุงเทพฯ: คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

Predrag Teovanovic, Petar Lukic, Zorana Zupan, Aleksandra Lazic, Milica Ninkovic & Iris Žeželj. (2563). Irrational beliefs differentially predict adherence to guidelinesand pseudoscientific practices during the COVID-19 pandemic. Advance online publication. doi: 10.1002/acp.3770

กรุงเทพธุรกิจ. (2565). เช็ค 'ข่าวปลอม' เรื่องสุขภาพ 'ผู้สูงวัยไทย' หลงเชื่อมากที่สุด. เข้าถึงได้จาก www.bangkokbiznews.com/social/935482

ชัวร์ก่อนแชร์. (2565). เกี่ยวกับเรา. เข้าถึงได้จาก https://citly.me/L7Mov

รัฐบาลไทย. (2565). ดีอีเอส เตือนข่าวปลอมอย่าแชร์! อเมริกาจะปล่อยเชื้อโควิดในประเทศไทย ผู้ที่ได้รับเชื้อจะมีอาการรุนแรงภายใน 2 ชม. และอยู่ได้ไม่เกิน 2 - 3 วัน. เข้าถึงได้จาก www.thaigov.go.th/news/contents/details/44288

สำนักงานจังหวัดกระบี่. (2565). ข่าวปลอม อย่าแชร์! บรรจุอิสลามศึกษาเข้าทุกโรงเรียน เพราะเป็นกฎกระทรวง. เข้าถึงได้จาก https://citly.me/EtwTf

antifakenewscenter. (2563). ข่าวปลอม อย่าแชร์! สูตรยาดองต้านโควิด-19. เข้าถึงได้จาก www.antifakenewscenter.com/ผลิตภัณฑ์สุขภาพ/ข่าวปลอม-อย่าแชร์-สูตรย-2/

antifakenewscenter.(2564). ข่าวปลอม อย่าแชร์! ชาวต่างชาติอินเดียติดเชื้อโควิด-19 เช่าเครื่องบินเหมาลำ เข้าประเทศไทย จำนวน 7 ราย. เข้าถึงได้จาก www.antifakenewscenter.com/นโยบายรัฐบาล-ข่าวสาร/ข่าวปลอม-อย่าแชร์-ชาวต่างชาติอินเดียติดเชื้อโควิด-19-เช่าเครื่องบินเหมาลำ-เข้าประเทศไทย-จำนวน-7-ราย/

antifakenewscenter. (2564). ข่าวปลอม อย่าแชร์! นายกฯ อนุมัติ ได้คนละ 10,000 บาท ทุกคนทุกอาชีพ ไม่ต้องลงทะเบียน เพื่อเป็นการแก้ไขปัญหาโควิด-19. เข้าถึงได้จาก www.antifakenewscenter.com/นโยบายรัฐบาล-ข่าวสาร/ข่าวปลอม-อย่าแชร์-นายกฯ-อนุมัติ-ได้คนละ-10000-บาท-ทุกคนทุกอาชีพ-ไม่ต้องลงทะเบียน-เพื่อเป็นการแก้ไขปัญหาโควิด-19/

antifakenewscenter. (2564). ข่าวปลอม อย่าแชร์! ผู้ป่วยหลังฉีดวัคซีนโควิด-19 แล้วได้รับการฉีดยาชาทำฟัน มีอาการเส้นเลือดตีบที่สมองและหัวใจ รักษาตัวที่สถาบันประสาทวิทยา. เข้าถึงได้จาก www.antifakenewscenter.com/ผลิตภัณฑ์สุขภาพ/ข่าวปลอม-อย่าแชร์-ผู้ป่วยหลังฉีดวัคซีนโควิด-19-แล้วได้รับการฉีดยาชาทำฟัน-มีอาการเส้นเลือดตีบที่สมองและหัวใจ-รักษาตัวที่สถาบันประสาทวิทยา/

antifakenewscenter. (2564). ข่าวปลอม อย่าแชร์! พบผู้ติดเชื้อโควิด-19 เป็นแรงงานร้านโจ๊ก ตลาดวังหลัง. เข้าถึงได้จาก www.antifakenewscenter.com/ผลิตภัณฑ์สุขภาพ/ข่าวปลอม-อย่าแชร์-พบผู้ติดเชื้อโควิด-19-เป็นแรงงานร้านโจ๊ก-ตลาดวังหลัง/

antifakenewscenter. (2564). ข่าวปลอม อย่าแชร์! ภาพประชาชนชาวไทยเสียชีวิต ถูกห่อไว้เป็นจำนวนมาก. เข้าถึงได้จาก www.antifakenewscenter.com/ความสงบและความมั่นคง/ข่าวปลอม-อย่าแชร์-ภาพประชาชนชาวไทยเสียชีวิต-ถูกห่อไว้เป็นจำนวนมาก/

antifakenewscenter. (2564). ข่าวปลอม อย่าแชร์! มศว ประสานมิตร เปิดให้ประชาชน ลงทะเบียนฉีดวัคซีนแอสตร้า. เข้าถึงได้จาก www.antifakenewscenter.com/นโยบายรัฐบาล-ข่าวสาร/ข่าวปลอม-อย่าแชร์-มศว-ประสานมิตร-เปิดให้ประชาชน-ลงทะเบียนฉีดวัคซีนแอสตร้า/

antifakenewscenter. (2564). ข่าวปลอม อย่าแชร์! ยาแอสไพริน ช่วยรักษาโควิด-19 ให้หายได้. เข้าถึงได้จาก www.antifakenewscenter.com/ผลิตภัณฑ์สุขภาพ/ข่าวปลอม-อย่าแชร์-ยาแอสไพริน-ช่วยรักษาโควิด-19-ให้หายได้/

antifakenewscenter. (2564). ข่าวปลอมอย่าแชร์! บุคคลใดไม่ฉีดวัคซีนโควิด-19 จะกลายเป็นบุคคลต้องห้ามของสังคม. เข้าถึงได้จาก www.antifakenewscenter.com/ผลิตภัณฑ์สุขภาพ/ข่าวปลอม-อย่าแชร์-บุคคลใดไม่ฉีดวัคซีนโควิด-19-จะกลายเป็นบุคคลต้องห้ามของสังคม/

Claire Wardle. (2017). Fake news. It’s complicated.. เข้าถึงได้จาก https://firstdraftnews.org/latest/fake-news-complicated/

Cofact. (2563). เป็นไปได้ไหมว่า ‘ไวรัสโคโรนา’ อาจถูกตัดต่อพันธุกรรมผสม HIV เป็นอาวุธชีวภาพ. เข้าถึงได้จาก https://cofact.org/article/2z54r6wb0wtgd

Cofac. (2564). เกี่ยวกับเรา. เข้าถึงได้จาก https://cofact.org/about

Cofact. (2564). ข่าวดี ในที่สุดคนไทยก็สามารถทำได้ คนไทยไม่แพ้ชาติใดในโลกนักศึกษาแพทย์มหาวิทยาลัยชื่อดังของจังหวัดเชียงใหม่. เข้าถึงได้จาก https://cofact.org/article/2kvgsyrqhqb7?fbclid=IwAR1Y7ApuKtHTImInsJBMNgzrFYCWW03fU5O-QlyqVCF--fKjW8Eg5oFYyTA

Cofact. (2564). จริงหรือ กินกล้วยหอมต้านโควิดได้. เข้าถึงได้จาก https://cofact.org/article/3t9pa82j3gl34

Cofact. (2564). ดื่มน้ำอุ่นหรือน้ำร้อนป้องกันโคโรนาไวรัสได้หรือไม่?. เข้าถึงได้จาก https://cofact.org/article/365vlqk6jzmun

Cofact. (2564). ตายแน่ ๆ หากข่าวนี้เป็นเรื่องจริง ใครที่ยังไม่ได้ฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 ถือว่ามีโอกาสที่จะมีอายุยืนนาน. เข้าถึงได้จาก https://cofact.org/article/1ziizdu6z9lf7

Cofact. (2564). พบคลัสเตอร์ใหม่โควิด ที่ต.ตาลสุม อ.ตาลสุม จริงหรือ?. เข้าถึงได้จาก https://cofact.org/article/3a2y3is5z9m60

Cofact. (2564). มีคลิปเสียงส่งต่อกันว่า จ.เชียงรายมีผู้ติดเชื้อ โควิดแล้ว 500-600 ราย จริงหรือ. เข้าถึงได้จาก https://cofact.org/article/1ipa5tuusn4lg

Cofact. (2564). สมุนไพร ขิง ข่าตะไคร้ หอม ดระเทียม ใบมะกรูด ทุบใส่หม้อต้มรวมกัน เมื่อเดีอดได้ที่ มานั่งสูดดม ทำจมูกแล้วตามร่างกาย สามารถ ป้องกันได้. เข้าถึงได้จาก https://cofact.org/article/14l1ff3bzf26i?fbclid=IwAR3ZzrHlaYydyGs5pyiI2_wqLh4GAbpJTs8m9bbpJKOhs4zpgAADlMVSlUg

Cofact. (2564). อย่าเชื่อ! แผ่นป้ายห้อยคอ ป้องกันไวรัส COVID-19. เข้าถึงได้จาก https://cofact.org/article/3984fawxlvfbq

ETDA. (2565). Fake News ลวงให้เชื่อ หลอกให้แชร์. เข้าถึงได้จาก https://citly.me/9etuz

Matichon. (2564). ‘ปกรณ์วุฒิ’ ขอตัดงบศูนย์ต้านข่าวปลอมเหี้ยน ซัดผูกขาดความจริง เอนเอียงการเมือง ปิดปากปชช. เข้าถึงได้จาก https://citly.me/rqgfL

sanook. (2565). ศูนย์จีโนมฯ วิเคราะห์โอมิครอน BA.2 จะทำให้โควิดระบาดระลอก 6 ในไทยหรือไม่?. เข้าถึงได้จาก www.sanook.com/news/8526358/

The standard. (2562). เปิดตัวศูนย์ต่อต้านข่าวปลอม ติดตามตรวจสอบข้อมูลสื่อออนไลน์ ตรวจเช็กข่าวปลอมได้ทันทีใน 2 ชั่วโมง. เข้าถึงได้จาก https://citly.me/izKpW