การสื่อสารด้วยการแต่งหน้าของตัวละครเพื่อสร้างมีมบนแอปพลิเคชันติ๊กต๊อก

Main Article Content

กฤษณ์ คำนนท์

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์การสื่อสารด้วยการเลียนแบบด้วยการแต่งหน้าของตัวละคร และการใช้รหัสในการแต่งหน้าของตัวละครเพื่อสร้างมีมบนแอปพลิเคชันติ๊กต๊อก ผลการศึกษาพบว่า การสื่อสารด้วยการแต่งหน้าของตัวละครในลักษณะของอโศก อโยธยา และอัปสรา ได้เกิดจากการได้ทำเทียนมหรือลอกเลียนแบบจากสิ่งประสบการณ์ องค์ความรู้ และความเข้าใจของผู้ทำการสื่อสารที่ได้สังสมมา จนเกิดเป็นภาพนิมิต (Simulacrum) ซึ่งลักษณะการแต่งหน้าของตัวละครต่างๆ แล้ว เป็นความจริงเชิงสมมุติ (hyperreality) ที่สมาชิกในสังคมยอมรับกันได้ ทั้งนี้ยังพบว่า การสร้างความหมายด้วยการแต่งหน้าของตัวละครเพื่อสร้างมีมบนแอปพลิเคชันติ๊กต๊อกที่มีฐานะเป็นตัวบท (Text) หรือตัวสาร (message) จำเป็นต้องอาศัยรหัส (Code) ในการจัดการหรือกำหนดความหมายให้เกิดขึ้น คือ 1.  การใช้ รหัสตัวสารเชิงเสมือน (Analogic message code) โดยนำลักษณะของความคล้ายคลึงกับภายตัวแทนในระดับภาพตายตัวเข้ามาการปรับแปลง (Adaptation) ใช้ในการแต่งหน้าเพื่อสื่อความหมายของตัวละคร 2. รหัสสารเชิงตรรกะ (Digital massage code) ซึ่งเป็นรหัสที่ใช้จัดการกับถ้อยคำภาษา (Words) ในลักษณะที่เรียกว่าระบบของ “ไวยากรณ์” ซึ่งเป็นหัวข้อของการแต่งหน้าในแต่ละคลิปวีดิโอบนแอปพลิเคชันติ๊กต๊อก โดยรหัสทั้งสองประเภทล้วนผนวกรวมกันในการทำหน้าที่กำหนดและจัดการความหมายของการแต่งหน้าของตัวละครเพื่อสร้างมีมบนแอปพลิเคชันติ๊กต๊อกให้เกิดขึ้น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
คำนนท์ ก. . (2025). การสื่อสารด้วยการแต่งหน้าของตัวละครเพื่อสร้างมีมบนแอปพลิเคชันติ๊กต๊อก. วารสารนิเทศสยามปริทัศน์, 24(2), 270–282. สืบค้น จาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/commartsreviewsiamu/article/view/285926
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา แก้วเทพ. (2545). สื่อบันเทิง : อำนาจแห่งความไร้สาระ. กรุงเทพฯ: ออล อเบ้าท์ พริ้นท์.

_____________. (2553). สายธารนักคิดและทฤษฎีเศรษฐศาสตร์การเมืองกับสื่อสารการศึกษา. กรุงเทพฯ: ภาพพิมพ์.

กานดา รุณนะพงศา สายแก้ว. (2557). โซเชียลมีเดีย. (ออนไลน์). (1 ธันวาคม 2567). สืบค้นจาก http://gear.kku.ac.th/~krunapon/talks/socialmedia/kku-socialmedia.pd.

กิตติ กันภัย. (2551). จิตวิทยาการสื่อสาร. กรุงเทพฯ: โครงการตำราคณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

กฤษณ์ ทองรอด. (2564). ลักษณะและกระบวนการสร้างสรรค์มีมจากภาพยนตร์ไทยในสื่อสังคมออนไลน์. วิทยานิพนธ์ปริญญานิเทศศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานิเทศศาสตร์ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พหลยุทธ กนิษฐบุตร. (2565). แนวคิดการเขียนหน้าและการแต่งหน้าในนาฏกรรมไทย. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชานาฏยศิลป์ไทย คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ภูษณา ถนอมศักดิ์. (2558). กระบวนการสร้างและการแพร่กระจายของอินเทอร์เน็ตมีมในสังคมไทย. วิทยานิพนธ์ปริญญานิเทศศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานิเทศศาสตร์ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ศิริชัย ศิริกายะ. (2562). การสื่อสารกับอเสถียรตรรกะ. วารสารนิเทศสยามปริทัศน์, 18 (2), 8-12.

___________. (2558). ข้อเสนอแนะประเด็นการสื่อสารเพื่องานวิจัยนิเทศศาสตร์ตามแนวคิด “ปฏิปักษ์สัมพันธ์” (Symbiosis) ในยุคดิจิทัล. วารสารนิเทศสยามปริทัศน์, 14(16), 7-11.

สุรพงษ์ โสธนะเสถียร. (2563). สารกับการสื่อความหมาย. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: จามจุรีโปรดักส์ จำกัด.

Blackmore, S., Dugatkin, L. A., Boyd, R., Richerson, P. J. & Plotkin, H. (2000). The power of memes. Scientific American, 283(4), 64-73.

Burton, G. (2002). More Than Meets the Eyes: An Introduction to Media Studies. New York: Arnold.

Fiske, J. (1990). Introduction to Communication Studies. London and New York: Routledge.

Grundlingh, L. (2017). Meme as speech acts. Social Semiotics, 28, 147-168

Shifman, L. (2013). An anatomy of a YouTube meme. New Media & Society, 14(2), 187-203. doi: 10.1177/1461444811412160

TikTok. (2564ข). TikTok ยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัวสำหรับเยาวชน. https://newsroom.TikTok.com/th-th/TikTok-furthers-safety-and-privacycommitments-for-teens.