การวิเคราะห์การออกแบบและสื่อความหมายบนบรรจุภัณฑ์ของขนมขบเคี้ยวที่คัดสรร
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษารูปแบบและการสื่อความหมายของขนมขบเคี้ยวประเภทมันฝรั่งทอดกรอบที่คัด โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการวิเคราะห์การออกแบบบรรจุภัณฑ์ของขนมขบเคี้ยวประเภทมันฝรั่งทอดกรอบที่คัดสรรตามแนวคิดทฤษฎีการออกแบบบรรจุภัณฑ์และวิเคราะห์ความหมายจากการออกแบบกราฟฟิกบรรจุภัณฑ์ด้วยการใช้แนวคิดเชิงสัญญะวิทยาและการสร้างความหมาย โดยคัดเลือกขนมขบเคี้ยวประเภทมันฝรั่งทอดกรอบ 4 แบรนด์ ได้แก่ เลย์ , เทสโต , Lorenz Naturals Chips, Kettle Chips ผลการวิจัยพบว่าการออกแบบบรรจุภัณฑ์นั้นมีรูปแบบการออกแบบหลักๆคือ รูปทรง วัสดุ ขนาด พื้นผิว ตัวอักษร โดยรูปแบบซองของขนมขบเคี้ยวที่คัดสรรมีรูปทรงที่เหมือนกันทั้งหมดซึ่งจะเป็นรูปทรงประเภทเรขาคณิต คือรูปทรงสี่เหลี่ยมโดยบรรจุในวัสดุที่ทำจากฟรอยส์ เหมือนกันทั้งหมด ขนาดของบรรจุภัณฑ์ขนมขบเคี้ยวที่ผลิตในประเทศจะมีการออกแบบให้บรรจุภัณฑ์มีหลายขนาด แต่ขนมขบเคี้ยวที่ผลิตจากต่างประเทศซึ่งจะมีให้เลือกซื้อแค่ขนาดเดียว พื้นผิวของบรรจุภัณฑ์จะมีความแตกต่างกันโดยพื้นผิวของบรรจุภัณฑ์ของขนมขบเคี้ยวที่ผลิตในประเทศจะมีพื้นผิวที่เรียบ มัน เงา แต่พื้นผิวของบรรจุภัณฑ์ของขนมขบเคี้ยวที่ผลิตจากต่างประเทศจะมีพื้นผิวที่ฝืดด้าน ใช้ตัวอักษรโดด (Letter) แสดงชื่อสินค้า ใช้กลุ่มคำโฆษณาชวนเชื่อ (Slogan) บรรยายสรรพคุณของสินค้าแบบสั้นๆเข้าใจง่าย และใช้กลุ่มคำบรรยายสรรพคุณ (Words or Phrases) บรรยายถึงรายละเอียดสรรพคุณต่างๆของสินค้า จากการวิเคราะห์การสื่อความหมายบนบรรจุภัณฑ์ของขนมขบเคี้ยวที่ได้คัดสรร พบว่ามีการสื่อสารจากการใช้สัญญะประเภท สัญรูป (Icon) ที่เป็นวัตถุดิบหลักของขนมขบเคี้ยวซึ่งไม่ได้ทำหน้าที่เป็นแค่สัญญะที่มีลักษณะคล้ายหรือเหมือนของจริงเท่านั้น แต่ยังเป็นตัวบ่งชี้ (Index) ไปถึงส่วนประกอบและรสชาติของขนมขบเคี้ยวนั้นๆ ประกอบกับการใช้สีตามหลักจิตวิทยา การใช้ข้อความเป็นภาษาในการกำหนดความหมาย และการใช้สัญลักษณ์เพื่อสื่อสารให้เข้าใจได้โดยเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กาญจนา แก้วเทพ. 2543.สื่อสารมวลชน: ทฤษฎีและแนวทางการศึกษา. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: ภาพพิมพ์,
กาญจนา แก้วเทพ และสมสุข หินวิมาน. 2551.สายธารแห่งนักคิดทฤษฎี เศรษฐศาสตร์การเมืองกับการสื่อสารศึกษา. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : ภาพพิมพ์,
กิตติมา พิมเสน. 2541.รูปแบบและการสื่อความหมายของปกนิตยสารข่าว. วิทยานิพนธ์ สาขาวิชาการหนังสือพิมพ์ ภาควิชาวารสารสนเทศ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, โกสุม สายใจ. 2540.สีและการใช้สี. กรุงเทพฯ : สายใจพริ้นติ้ง,
ชัยรัตน์ อัศวางกูร. 2548.ออกแบบให้โดนใจ คู่มือการออกแบบบรรจุภัณฑ์สาหรับผู้ประกอบการและนักออกแบบ. เชียงใหม่: สานักพิมพ์วิทอินบุ๊คส์,
ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร. 2545.สัญวิทยา โครงสร้างนิยม หลังโครงสร้างนิยม กับการศึกษารัฐศาสตร์. กรุงเทพฯ: วิภาษา,
ณัฎฐิกา สิงคะสะ. 2554.ศึกษาแนวคิดการออกแบบบรรจุภัณฑ์ของญี่ปุ่น. วิทยานิพนธ์ สาขาวิชานิเทศศิลป์ ภาควิชาออกแบบนิเทศศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร,
ดวงฤทัย ธำรงโชติ. 2550.เทคโนโลยีภาชนะบรรจุ Packaging technology. กรุงเทพฯ : โอเดียน สโตร์,
ตลาดมันฝรั่งทอดกรอบในปี 2556. หนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ วันที่ 11 กันยายน พ.ศ.2556.
ตลาดสแน็ก3หมื่นล้านขายวูบ. จากหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 33 ฉบับที่ 2,878 วันที่ 12 - 14 กันยายน พ.ศ. 2556.
ทวีศักดิ์ สาสงเคราะห์ ก้องเกียรติ มหาอินทร์ และพจนา นูมหันต์. 2551.การออกแบบและพัฒนารูปแบบบรรจุภัณฑ์สำหรับผลิตภัณฑ์จากผ้าไหมสุรินทร์. วิทยานิพนธ์ คณะอุตสาหกรรมสิ่งทอและการออกแบบแฟชั่น มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร,
นพรุจ ต้นทัพไทย. 2554.การวิเคราะห์สัญญะในภาพยนตร์โฆษณาทางโทรทัศน์ที่มีเด็กเป็นตัวละครหลัก. วิทยานิพนธ์ คณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ,
นรพงษ์ กิ่งศักดิ์. 2556.การศึกษาและพัฒนารูปแบบบรรจุภัณฑ์ผลิตภัณฑ์กล้วยแปรรูปชนิดอบแห้งจากวัสดุธรรมชาติ กรณีศึกษา : วัสดุจากเปลือกกล้วย จังหวัดพิษณุโลก. วิทยานิพนธ์ สาขาวิชานวัตกรรมการรออกแบบ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ,
นฤมล ทองเจริญชัยกิจ. 2543.กลยุทธ์การใช้บรรจุภัณฑ์เป็นเครื่องมือในการสื่อสารการตลาดของขนมขบเคี้ยว. วิทยานิพนธ์ สาขาวิชาการโฆษณา คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,
ปัทมา เลาหสินณรงค์. 2555.รูปแบบและปัจจัยด้านมูลค่าเพิ่มของบรรจุภัณฑ์ซาลาเปาที่มีผลต่อการตัดสินใจซื้อของผู้บริโภคในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ สาขาวิชา: บริหารธุรกิจ สาหรับผู้บริหาร; บธ.ม. (บริหารธุรกิจ สำหรับผู้บริหาร). วิทยาลัยพณิชยศาสตร์ม.บูรพา,
ปิยลักษณ์ เบญจดล. 2549.บรรจุภัณฑ์กับการออกแบบกราฟิกบนบรรจุภัณฑ์. ปทุมธานี : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยกรุงเทพ,
ปุ่น คงเจริญเกียรติ และสมพร คงเจริญเกียรติ. 2541บรรจุภัณฑ์อาหาร. กรุงเทพ: บริษัทโรงพิมพ์หยี่เฮง จำกัด,.
ประชิด ทิณบุตร. 2531.การออกแบบบรรจุภัณฑ์ PACKAGING DESIGN. กรุงเทพ: โอ. เอส. พริ้นติ้ง เฮ้าส์,
พงษ์ศักดิ์ ไชยทิพย์. 2554เทคนิคการออกแบบงานกราฟิก. กรุงเทพฯ: ซีเอ็ดยูเคชั่น,
มนฤดี มิตรเจริญถาวร. 2548.การออกแบบเรขศิลป์บนบรรจุภัณฑ์เครื่องสำอางของผู้ชาย. วิทยานิพนธ์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,
มหิศรา อรุณสวัสดิ์. 2545.การใช้สีบนบรรจุภัณฑ์เพื่อสื่อรสชาติอาหารขบเคี้ยววัยรุ่น. วิทยานิพนธ์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,
มัทนี ผ่องเนตรพานิช. 2545. การใช้องค์ประกอบเรขศิลป์บนบรรจุภัณฑ์เพื่อสื่อบุคลิกภาพผลิตภัณฑ์สุขอนามัยเจริญพันธ์สำหรับวัยรุ่นหญิง. วิทยานิพนธ์ คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,
ลัดดา โศภนรัตน์. 2546. อิทธิพลของการออกแบบบรรจุภัณฑ์ต่อกระบวนการตัดสินใจของ ผู้บริโภค. วิทยานิพนธ์ สาขาการโฆษณา คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,
ศักดา บุญยืด. 2545.ปัจจัยด้านกราฟิกบนซองบรรจุภัณฑ์ที่ส่งผลต่อความเข้าใจในรสชาติของบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป. รวมบทความและรายงานการวิจัย ศาสตร์แห่งการออกแบบบรรณาธิการ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,
สุกฤตา หิรัณยชวลิต. 2554.กว่าจะเป็นบรรจุภัณฑ์. วารสารนักบริหาร. มหาวิทยาลัยกรุงเทพ,
อชิรญา วิฑูรชาตรีและพนม คลี่ฉายา. 2555. การสื่อความหมายรสชาติอาหารไทยของภาพประกอบในนิตยสารอาหาร. วิทยานิพนธ์ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,
ออนไลน์
เดลินิวส์. 2556. องค์การอนามัยโลกตั้งเป้าลดเค็มภายใน 10 ปี. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา : http://www.dailynews.co.th /Content/Article/ 78294/ [5 พฤษภาคม 2557]
พนา ทองมีอาคม. 2557 การควบคุมโฆษณา จากภาพกว้าง มุมวิชาการ. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา : pioneer.netserv.chula.ac.th/~tpana/Controlofadvertising.doc [10 มีนาคม 2557]
ไพศาล กาญจนวงศ์. 2551. หลักการโฆษณา (Advertising) การวัดและประเมินผลการโฆษณา และการประยุกต์ใช้การโฆษณากับการท่องเที่ยว. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา : http://coursewares.mju.ac.th:81/TD335/td335/chapter4/chapter4_1.htm [16 มกราคม 2557]
วรรณวัฒก์ ปวุตตานนท์.2557. องค์ประกอบศิลป์. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา : http://www.vattaka.com/compo.htm [3 มีนาคม 2557]
อิงค์ควิตี้. 2557. จงใจผู้บริโภคด้วยสีสันแห่งหีบห่อและบรรจุภัณฑ์. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา : http://incquity.com/articles/grow-your-biz/packaging-attraction [10 มีนาคม 2557 ]
อิทธิพลของสี. Chirpydesign. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา : http://www.trueplookpanya.com/new/cms_detail/knowledge/24149-036160/ [3 มีนาคม 2557]
โอเคเนชั่น. 2550. ขนมขบเคี้ยว....ปัญหาเด็กอ้วน-โรคเบาหวาน. [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา : http://www.oknation.net/blog/print.php?id=153481. [14 มกราคม 2557]
โอเคเนชั่น. 2556. เล่าให้รู้ "ขนมขบเคี้ยว". [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา : http://www.oknation.net/blog/print.php?id=881131. [19 มกราคม 2557]