การสร้างสรรค์การแสดง ชุด ร ากินรีทรงเครื่อง

ผู้แต่ง

  • อาจารย์เปรมใจ เพ็งสุข วิทยาลัยนาฎศิลป์ ศาลายา

คำสำคัญ:

นาฏยประดิษฐ์ นาฏยจารีตแบบหลวง ร ากินรีทรงเครื่อง บทแต่งตัว

บทคัดย่อ

การสร้างสรรค์การแสดง ชุด ร ากินรีทรงเครื่อง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทรูปแบบกินรี ในการแสดงนาฏศิลป์ไทยและแบบแผนกระบวนร าทรงเครื่องตัวนาง น ามาสู่การสร้างสรรค์การแสดง ร าทรงเครื่องตัวนางชุดใหม่จากบทแต่งตัวของนางกินรีในบทละครเรื่องอุณรุท ตอนพระอุณรุทเสด็จ ไปหานางกินรี พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย มีวิธีดา เนินการสร้างสรรค์ 2 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนการด าเนินงานด้านข้อมูล รวบรวมเป็นองค์ความรู้มาก าหนดสร้างสรรค์ต่อไป ในขั้นตอนนาฏยประดิษฐ์เป็นชุดการแสดงเผยแพร่ในลักษณะนาฏยจารีตแบบหลวง ผลการศึกษา พบว่ากินรีในบทละครเรื่องอุณรุทมีชื่อว่า แก้วกินนร รัชฎา สุวรรณกินรา จนัทมาลีและเกสรสุมณฑา กินรีทั้งห้ามีชาติก าเนิดเป็นนางสวรรค์ที่มีรูปร่างหน้าตางดงาม ส าหรับการศึกษาแบบแผนกระบวน ร าทรงเครื่องพบว่าประกอบด้วยท่าหลัก ท่าขยายและท่ารับ ซึ่งผู้สร้างสรรค์ได้น าอัตลักษณ์ของท่าร า กินรีในนาฏศิลป์ไทยและแบบแผนกระบวนร าทรงเครื่องตัวนางมาสร้างสรรค์กระบวนท่าร าหลัก 21 ท่า ท่าขยาย 7 ท่าและท่ารับ 6 ท่า โดยบทร้องและท านองเพลงในบทแต่งตัวได้คงไว้ตามบทพระราชนิพนธ์ แต่มีการเพิ่มเติมบทร้องและท านองเพลงในตอนต้น ส่วนเครื่องแต่งกายสร้างสรรค์ขึ้นตามบทพระราช นิพนธ์ โดยผสมผสานรูปแบบเครื่องแต่งกายกินรีในการแสดงนาฏศิลป์ไทย

References

นริศรานุวดัติวงศ,์ สมเด็จพระเจา้บรมวงศเ์ธอเจา้ฟ้ากรมพระยา. 2506. บันทึกเรื่องความรู้ต่างๆ. พระนคร: ห้างหุ้นส่วนจ ากัดศิวพร. พิไลยเลขา ดิศกุล, หม่อมเจ้า. 2528. หม่อมเจ้าพิไลยเลขา ดิศกุล. กรุงเทพฯ: บณัฑิตการพมิพ.์ มูลนิธิพระบรมราชานุสรณ์ พระบาทสมเด็จพระพทุธเลิศหลา้นภาลยั ในพระบรมราชูปถมัภ.์ 2559. บทละครเรื่องอุณรุท พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย. กรุงเทพฯ: รุ่งศิลป์การพิมพ์. (จัดพิมพ์เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในโอกาสฉลองพระชนมาย ุ5 รอบ 2 เมษายน 2558) ราชบณัฑิตยสถาน. 2556. พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554. กรุงเทพฯ: ราชบณัฑิตยสถาน. (เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธี มหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธนัวาคม 2554) รุ่งธรรม ศรีวรรธนศิลป์. 2550. ดอกไม้ในวรรณคดีไทย. กรุงเทพฯ: บอสส์การพิมพ์ จ ากัด. วชัรพงศ ์หงษส์ุวรรณ. 2551. ไม้ดอกหอมในวรรณคดีไทย. กรุงเทพฯ: บอสส์การพิมพ์ จ ากัด. สมภพ จนัทรประภา. 2520. อยุธยาอาภรณ์. กรุงเทพฯ: โรงพมิพก์รมแผนที่ทหาร. (เนื่องในงาน พระราชทานเพลิงศพ พนัตรี หลวงจบกระบวนยทุธ) สุจิตรา กลิ่นเกษร. (บรรณาธิการ). 2552. สารานุกรมไทยส าหรับเยาวชนฯ ฉบับเสริมการเรียนรู้. กรุงเทพฯ: โครงการสารานุกรมไทยสา หรับเยาวชน โดยพระราชประสงคใ์นพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัว.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2020-05-25

ฉบับ

บท

บทความวิจัยสร้างสรรค์