สีจากฮูบแต้มอีสาน
คำสำคัญ:
ฮูปแต้ม, อีสาน, สี, ค่าสีบทคัดย่อ
บทคัดย่อ
สีจากฮูปแต้มอีสาน เป็นการศึกษาเพื่อหาที่เป็นสีเฉพาะมีที่มาที่ไปและกลุ่มโทนสีที่ได้จากฮูปแต้มอีสานที่โดดเด่น งานวิจัยชิ้นนีี้ได้ผลสรุปถึงสีที่ปรากฏในงานฮูปแต้ม จากสิมที่ปรากฏฮูปแต้มในอีสานที่มีอายุเก่าสุด จนถึง พ.ศ.2500 รวมทั้งหมด 46 แห่ง โดยใช้แอปพลิเคชัน STUDIO PANTONE ในการแบ่งค่าสีจากทั้งหมด 731 ค่าสี จึงได้ค่าสีนำมาจัดเป็นกลุ่ม แล้วคัดค่าสีที่ซ้ำกันออกไปเหลือ 208 ค่าสี ก่อนจะนำค่าสีเข้าสู่การระบุหมายเลขรหัสค่าสีของมาตรฐานสากล
กระบวนการการหาค่าสีที่ใช้เขียนภาพฮูปแต้มในภาคอีสาน ได้ถูกแบ่งออกเป็น 24 ค่าสี ตามหลักสากลของ PANTONE โดยการเลือกสีที่มีค่าความถี่ในการใช้เขียนภาพในแต่ละวัดเป็นหลักในการคัดเลือก และบางกรณีที่ค่าสีเฉพาะซึ่งพบเพียงแห่งเดียวก็ถูกจัดให้เป็นสีเฉพาะเช่นเดียวกัน ดังนั้นค่าสี 24 สี จึงเป็นไปตามหลักสากล ทั้งนี้บางกลุ่มค่าสีอาจจะมีค่าสีที่มีค่าความถี่ในการใช้มากกว่า 1 ค่าสีก็มีให้เห็นเช่นเดียวกัน
ค่าสี 24 สีที่ได้มาจึงจัดได้ว่าเป็นสีที่ช่างในภาคอีสานนิยมใช้เขียนที่โดดเด่น ซึ่งงานวิจัยยังได้เทียบเคียงค่าสีให้ตรงกับมาตรฐานค่าสีสากลสำหรับในการสร้างสรรค์งาน การออกแบบ โดยเฉพาะสำหรับการสื่อสารของผู้ออกแบบและผู้ว่าจ้างตลอดจนผู้ผลิตมีความเข้าใจตรงกัน สามารถใช้ได้ทั้งในประเทศและต่างประเทศ นำไปใช้ได้จริงให้เกิดประโยชน์ต่อไป
References
ชวลิต อธิปัตยกุล. (2555). ฮูปแต้มอีสาน มุมมองทางด้านประวัติศาสตร์ศิลปะพื้นถิ่น บนแผ่นดินอีสาน. อุดรธานี: เต้า-โล้.
พิทักษ์ น้อยวังคลัง. (2544). ค่านิยมไตรภูมิในงานจิตรกรรมฝาผนังอีสาน (รายงานวิจัย). มหาวิทยาลัย
มหาสารคาม.
ไพโรจน์ สโมสร. (2532). จิตรกรรมฝาผนังอีสาน. กรุงเทพฯ : อัมรินทร์.
สุมาลี เอกนิยม. (2548). ฮูปแต้มในสิมอีสานงานศิลป์สองฝั่งโขง. กรุงเทพฯ: มติชน.
โรงพิมพ์วัชรินทร์ พี.พี. (2564, 25 กุมภาพันธ์). ระบบสี แพนโทน PANTONE คืออะไร ต่างจากระบบสี CMYK
อย่างไร เลือกสีแพนโทน PANTONE ยังไงถึงจะเที่ยงตรงที่สุด.https://www.wacharinprint.com
/what-is-pantone-vs-cmyk/
Bookplus. (2563). Pantone คืออะไร และมีความสำคัญอย่างไร. https://bookplus.co.th/pantone-คือ
อะไร-และมีความสำคัญ/
Nokkaew. (2562, 6 ธันวาคม). Pantone คือใคร? สีประจำปีสำคัญอย่างไร มีอิทธิพลอย่างไรในวงการออกแบบ.
https://www.rainmaker.in.th/what-are-pantone-colors/
PSS-Guide. (2563). วิธีใช้งาน Pantone. https://pss-guide.com/th/what-is-pantone/