หัตถศิลป์ผ้าปักโบราณ การสร้างสรรค์เครื่องแต่งกายแฟชั่นเชิงวัฒนธรรม
คำสำคัญ:
ผ้าปักโบราณ, แฟชั่นเชิงวัฒนธรรมบทคัดย่อ
บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาศิลปะการออกแบบเชิงวัฒนธรรม จากการศึกษารวบรวมข้อมูลทั้งภาคเอกสาร การสัมภาษณ์ และการลงพื้นที่ นำองค์ความรู้ด้านภูมิปัญญาหัตถศิลป์ผ้าปักโบราณ ผ่านกระบวนการสร้างสรรค์ออกแบบเครื่องแต่งกายสตรีเชิงวัฒนธรรม โดยมีวัตถุประสงค์ในการสร้างสรรค์ 1) เพื่อสื่อสารคุณค่าความงามของหัตถศิลป์ผ้าปักโบราณ 2) เพื่อทดลองแนวทางสร้างสรรค์เครื่องแต่งกายแฟชั่นเชิงวัฒนธรรม
นำเสนองานหัตถศิลป์ผ้าปักโบราณผ่านงานสร้างสรรค์เครื่องแต่งกายสตรีเชิงวัฒนธรรม โดยใช้แนวคิดทางด้านการออกแบบความดั้งเดิมในความร่วมสมัย ประกอบด้วย 3 แนวทาง คือ 1) คุณค่าความงดงามของหัตถศิลป์ผ้าปักโบราณ 2) ชนชั้นวรรณะทางสังคมของงานหัตถศิลป์ผ้าปักโบราณ 3) การสร้างสรรค์เครื่องแต่งกายแฟชั่นเชิงวัฒนธรรม นำเทคนิคการปักแบบดั้งเดิม วัสดุดั้งเดิม การพัฒนาลวดลาย ในโครงร่างชุดเครื่องแต่งกายแฟชั่นปัจจุบัน
ผลงานทดลองการสร้างสรรค์นี้ นำอัตลักษณ์ภูมิปัญญาหัตถศิลป์ผ้าปักโบราณ มาประยุกต์ในการออกแบบเครื่องแต่งกายแฟชั่นเชิงวัฒนธรรม เพื่อให้เกิดการส่งต่อ สืบสาน พัฒนาต่อยอดงานเชิงวัฒนธรรมตามสมัยนิยม สร้างมูลค่าเศรษฐกิจสร้างสรรค์
เอกสารอ้างอิง
กัลยาณมิตร นรรัตน์พุทธิ. วัฒนธรรม คุณค่าสู่มูลค่า.วาสราวัฒนธรรม. (2567). http://article.culture.go.th/index.php/template-features/137-2019-07-02-06-14-35
ใจภักดิ์ บุรพเจตนา. (2560). แรงบันดาลใจสู่การออกแบบแฟชั่น. กรุงเทพฯ. บริษัท อันลิมิต พริ้นติ้ง จำกัด
ใจภักดิ์ บุรพเจตนา. (2563). เครื่องแต่งกายเชิงวัฒนธรรม : แฟชั่นไทลื้อร่วมสมัย. วารสารศิลปกรรมศาสตร์ วิชาการ วิจัย และงานสร้างสรรค์, 7(1), 129-148. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/arts/article/view/250455/169787
โชติกา นุ่นชู. (2564). ย้อนรอยพระราชพิธีโสกันต์แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เจ้านายองค์ใดโสกันต์คนแรก-คนสุดท้าย. https://www.silpa-mag.com/culture/article_34284
เผ่าทอง ทองเจือ. (2549). ภูษาผ้าทรงในราชสำนักสยาม. บริษัทอัมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน)
พิชชากานต์ ช่วงชัย. (2565). Soft Power, วัฒนธรรม กับการพัฒนาเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของไทย. https://www.creativethailand.org/article-read?article_id=33445
ศูนย์สยามทรรศน์ศึกษา คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. (2565). ภูษาอาภรณ์คันฉ่องสะท้อนครรลองไทย. https://la.mahidol.ac.th/e-book/siam-ebook/Phusa/phusa.pdf
สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์. (2565). ถอดรหัส 12 อุตสาหกรรมสร้างสรรรค์ ของไทยที่พร้อมต่อ ยอดสู่ความก้าวหน้าระดับโลก. https://www.salika.co/2022/12/19/12-creative-industries-support-creative-economy/
อรรถพนธ์ พงษ์เลาหพันธุ์. (2563). การพัฒนาผลิตภัณฑ์สิ่งทอแฟชั่นไลฟ์สไตล์จากทุนวัฒนธรรมพื้นถิ่น จังหวัดน่าน เพื่อการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์. ศิลปกรรมสาร, 13(2), 102-119. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/fineartstujournal/article/view/242723/168665
ArtBangkok. (2557). ธรรมเนียมการแต่งกายในพระราชพิธีโสกันต์. https://www.artbangkok.com/?p=30848
Design for Creative Economy Research Unit. (2564). เศรษฐกิจสร้างสรรค์คืออะไร. http://www.dce.arch.chula.ac.th/creative-economy/
Warren Byrd. (2018). แนวการแต่งตัวและเครื่องประดับของเด็ก Gen Y. https://shorturl.at/DVyUa