การออกแบบศูนย์อาหารหาบเร่จากอาคารพาณิชย์
คำสำคัญ:
การออกแบบ, ศูนย์อาหาร, หาบเร่แผงลอย, อาคารพาณิชย์บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อออกแบบและจัดทำแผนธุรกิจสำหรับศูนย์อาหารหาบเร่จากอาคารพาณิชย์ โดยใช้พื้นที่กรณีศึกษาจากอาคารพาณิชย์ริมถนน ลาดพร้าวซอย 80 เขตวังทองหลาง กรุงเทพมหานคร เพื่อเป็นต้นแบบที่สามารถใช้แก้ปัญหาและดำเนินธุรกิจได้จริง ในขั้นตอนแรกเป็นการสำรวจเก็บข้อมูลเบื้องต้นจากกลุ่มผู้ซื้อและกลุ่มผู้ขายจากในบริเวณพื้นที่กรณีศึกษาและตลาดที่ได้รับความนิยมในระยะรัศมี 2.5 กิโลเมตร ทั้งหมด 4 พื้นที่ รวมเป็นผู้ขาย 20 ร้าน และผู้ซื้อ 20 คน เพื่อนำมาวิเคราะห์ความต้องการและปัญหาเพื่อนำมาเป็นข้อมูลในการออกแบบร่างขั้นต้นและจัดทำแผนธุรกิจ ในขั้นตอนที่ 2 เป็นการนำแบบร่างขั้นต้นมาสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญ และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้ง 4 กลุ่ม เช่น ผู้ขาย ผู้ซื้อ นักลงทุน และหน่วยงานภาครัฐ เพื่อนำข้อมูลไปออกแบบในขั้นพัฒนาและปรับแผนธุรกิจให้สอดคล้องกัน
จากที่ได้วิเคราะห์บทสรุปจากการสัมภาษณ์ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้ง 4 กลุ่ม และได้ทำแผนธุรกิจในเบื้องต้นพบว่าปัญหาและอุปสรรคหลักในนำอาคารพาณิชย์มาปรับปรุงเป็นศูนย์อาหารหาบเร่คือเรื่องของต้นทุนที่สูงจากการปรับปรุงอาคาร และการกำหนดค่าเช่าในราคาถูกเพื่อช่วยเหลือผู้ขายอาหารหาบเร่ที่มีรายได้น้อย จึงจำเป็นต้องมีการหารายได้เพิ่มจากการเก็บค่าเช่าพื้นที่โฆษณาต่าง ๆ เพื่อนำมาเป็นรายได้หลักในการสนับสนุนโครงการให้สามารถดำเนินธุรกิจต่อไปได้
โดยปัจจัยหลักในการออกแบบศูนย์อาหารหาบเร่จากอาคารพาณิชย์คือ ทำเลที่ตั้ง ใกล้ป้ายรถเมล์ สถานีรถไฟฟ้า อยู่ในพื้นที่ชุมชน ใกล้ที่พัก สถานศึกษา และที่ทำงาน ตัวอาคารมีศักยภาพในการปรับปรุงเป็นศูนย์อาหารและเตรียมระบบสาธารณูปโภครองรับได้ การจัดผังภายในมีลักษณะเปิดโล่งให้รถเข็นสามารถเข้าออกได้สะดวก และการออกแบบตกแต่งภายในมีแนวคิดในการออกแบบที่สอดคล้องกับความต้องการของผู้ใช้งานและบริบทพื้นที่ในเขตวังทองหลาง
จากที่ผู้วิจัยได้ประเมินผลการออกแบบและการทำแผนธุรกิจทั้งหมดแล้วพบว่า อาคารพาณิชย์มีความเหมาะสมในการนำมาปรับปรุงให้เกิดประโยชน์เป็นศูนย์อาหารหาบเร่เพื่อใช้เป็นพื้นที่ในการแก้ปัญหาเศรษฐกิจ และสภาพแวดล้อมของเมืองได้
เอกสารอ้างอิง
นพนันท์ ตาปนานนท์, พัฒน์ จันทะโชติ, อนาวิล เจียมประเสริฐ. (2557). ตึกแถวในวิถีชีวิตปัจจุบัน. วารสารวิชาการ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2557. วารสาร. Number 63 ธันวาคม 2557. หน้า 69-84.
นฤมล นิราทร. (2560). โครงการวิจัยเรื่อง การบริหารจัดการการค้าข้างทาง (Street Vending) ในประเทศไทย : สถานการณ์และทิศทางนโยบายที่ควรจะเป็น, รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์. สำนักงาน คณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.
พีรยา บุญประสงค์. (2565). การออกแบบโครงการเพื่อการปรับเปลี่ยนการใช้สอยในอาคารเก่า. นครปฐม: สำนักพิมพ์สาละพิมพการ.
Alexander Osterwalder,Yves Pigneur. (2005). คู่มือสร้างโมเดลธุรกิจ Business Model Generation. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์วีเลิร์น.
Ezio Manzini (2022). Livable Proximity: Ideas for the City that Cares. EGEA Spa - Bocconi University Press.