การบริหารและการจัดการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนเพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะที่ดีของนักเรียนโรงเรียนเชียงรายวิทยาคม อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย
คำสำคัญ:
-บทคัดย่อ
การศึกษาอิสระครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพการบริหารและการจัดการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน 2) เพื่อศึกษาเหตุปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อคุณภาพการบริหารและการจัดการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน 3) เพื่อเสนอแนวทางการบริหารและการจัดการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลเพื่อให้บรรลุตามภาพอนาคตที่พึงประสงค์ แหล่งข้อมูลที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ข้อมูลปฐมภูมิ มาจาก ผู้บริหารสถานศึกษา หัวหน้างาน หัวหน้าระดับการศึกษาและครู ข้อมูล ทุติยภูมิ ได้แก่ ศึกษาจากเอกสารข้อมูลของสถานศึกษา ตั้งแต่ปีการศึกษา 2558 มาจนถึงปัจจุบัน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลเป็นแบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์และแบบบันทึกการสนทนากลุ่ม สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและวิเคราะห์เนื้อหา สังเคราะห์ (Content Analysis) สรุปเป็นความเรียง ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพการบริหารและการจัดการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน ภาพรวมมีคุณภาพอยู่ในระดับ ปานกลาง ภาพรวมของการวางแผน มีคุณภาพอยู่ในระดับ มาก ภาพรวมของการปฏิบัติตามระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน 5 ขั้นตอน มีคุณภาพอยู่ในระดับ ปานกลาง ภาพรวมของการศึกษาผลที่เกิดขึ้นมีคุณภาพอยู่ในระดับ มาก ภาพรวมของการปรับปรุง แก้ไข มีคุณภาพอยู่ในระดับ ปานกลาง 2. ผลการศึกษาเหตุปัจจัยสำคัญแยกเป็น 2 ส่วนคือ ปัจจัยที่สนับสนุนและปัจจัยที่ฉุดรั้ง ดังนี้ ปัจจัยที่สนับสนุนได้แก่ มีแผนพัฒนาคุณภาพการศึกษา มีโครงสร้างชัดเจน แต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงาน เน้นการมีส่วนร่วมของทุกฝ่าย มีทัศนคติที่ดี ส่วนเหตุปัจจัยที่ฉุดรั้งได้แก่ บุคคล ครูบางคนขาดความรู้ความเข้าใจในระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนและจิตวิทยาแนะแนว ขาดวัสดุอุปกรณ์ที่ทันสมัย ขาดความเข้มงวดในการกำกับ ติดตาม ในการดำเนินงานจากทีมผู้รับผิดชอบ และวิธีการยังขาดความทันสมัยในการจัดการเกี่ยวกับข้อมูลสารสนเทศ โครงการ กิจกรรม ควรจัดให้เหมาะสมกับนักเรียนโดยเฉพาะนักเรียนกลุ่มเสี่ยงและกลุ่มมีปัญหา ปัญหาด้านการสื่อสารกับเครือข่ายในชุมชนค่อนข้างมีน้อยและขาดการทำวิจัยที่เกี่ยวกับงานระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนโดยตรง 3. แนวทางการบริหารและการจัดการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลของโรงเรียนเชียงรายวิทยาคมให้บรรลุตามภาพอนาคตที่พึงประสงค์ได้กำหนดยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน โรงเรียนเชียงรายวิทยาคม ในช่วงปีการศึกษา 2561 - 2565 มี 2 ยุทธศาสตร์ ประกอบด้วย ยุทธศาสตร์ที่ 1 พัฒนาผู้เรียนให้เป็นผู้มีคุณธรรม จริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของหลักสูตรและยุทธศาสตร์ที่ 2 พัฒนาคุณภาพระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนให้มีความเข้มแข็งขึ้น เพื่อเป็นยุทธศาสตร์ในการแก้ไขปัญหาสภาพการบริหารจัดการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน และปัจจัยฉุดรั้งที่เกิดขึ้นกับระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนของโรงเรียนเชียงรายวิทยาคม เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะที่ดีของนักเรียนโรงเรียนเชียงรายวิทยาคม
เอกสารอ้างอิง
กรมสุขภาพจิต. (2554). รายงานวิจัยการพัฒนาแบบประเมินความฉลาดทางอารมณ์สาหรับประชาชนไทย อายุ 12 - 60 ป. กรุงเทพมหานคร: สานักพัฒนาสุขภาพจิตกรมสุขภาพจิต.
กษมา วรวรรณ ณ อยุธยา. (2550). การศึกษาเพื่อคุณค่าแห่งชีวิต. สมุทรสาคร: แปลน กราฟต.
นิวัฒน์ ไชยโคตร. (2553). ประสิทธิผลการดำเนินงานระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนในโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสกลนคร เขต 1. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร. สกลนคร.
บุญชม ศรีสะอาด. (2545). การวิจัยเบื้องตน. (พิมพครั้งที่ 7). กรงเทพมหานคร: สุวีริยาสาสน.
รัตนาพร พลลาภ. (2551). การพัฒนาการดำเนินงานตามระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน โรงเรียนมุกดาหาร อำเภอเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร. (การศึกษาค้นคว้าอิสระการศึกษามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. มหาสารคาม.
โรงเรียนเชียงรายวิทยาคม. (2558). รายงานประเมินคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา (Self Assessment Report) ปีการศึกษา 2558. เชียงราย: โรงเรียนฯ. (2559). รายงานประเมินคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา (Self Assessment Report) ปีการศึกษา 2559. เชียงราย: โรงเรียนฯ.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2547). หลักสูตรผู้ช่วยผู้บริหารสถานศึกษาและผู้บริหารสถานศึกษา ตามหลักเกณฑและวิธีการพัฒนาข้าราชการครูเพื่อเข้าสู่ตำแหน่งสายงานผู้บริหารในสถานศึกษา ปี งบประมาณ 2547. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานฯ . (2552). ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานฯ.
อรทัย มังคลาด. (2552). การดำเนินงานระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนโรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 24 อำเภอจุน จังหวัดพะเยา. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย. เชียงราย.
